W wyniku inwazji Rosji na Ukrainę i blokady ukraińskich portów, ukraińskie zboża i inne produkty rolne nie mogą być dostarczane do swoich miejsc przeznaczenia. To zagraża ogólnoświatowemu bezpieczeństwu żywnościowemu.

Czas oczekiwania wagonów na wyjazd z Ukrainy to nawet 30 dni

Dlatego Komisja Europejska przedstawiła dziś listę działań, które podejmie, by pomóc ukraińskim rolnikom w eksporcie produktów rolnych. Zamierza znaleźć alternatywne szlaki przerzutu zboża i wykorzystać wszystkie rodzaje transportu. A do przewiezienia są miliony ton. Tego nie udźwignie ani infrastruktura Polski, ani sąsiednich krajów. 

Obecnie średni czas oczekiwania na wyjazd z Ukrainy dla wagonów kolejowych wynosi 16 dni, a na niektórych granicach nawet 30.

Eksport z Ukrainy to gigantyczne wyzwanie logistyczne. Będą korytarze solidarnościowe

Dlatego Komisja Europejska chce rozwiązać ten problem i zamierza otworzyć „korytarze solidarnościowe”, aby Ukraina mogła eksportować zboża, ale także importować potrzebne jej towary, począwszy od pomocy humanitarnej, po pasze dla zwierząt i nawozy.

- 20 mln ton zbóż ma zostać wywiezione z Ukrainy przed upływem trzech miesięcy przy użyciu infrastruktury UE. Jest to gigantyczne wyzwanie, więc zasadnicze znaczenie ma koordynacja i optymalizacja łańcuchów logistycznych, wprowadzenie nowych dróg i unikanie wąskich gardeł w największym możliwym stopniu – powiedziała komisarz ds. transportu Adina Vălean. Zaznaczyła, że KE przewidziała rozwiązania na teraz, a także średnio i długoterminowe. Z racji położenia Polska odegra w nich kluczową rolę.

Do realizacji pomysłu KE potrzebny będzie dodatkowy tabor towarowy, statki i samochody ciężarowe. Ma też powstać platforma logistyczna do kojarzenia ofert oraz punkty kontaktowe ds. korytarzy solidarnościowych. KE wzywa też państwa członkowskie do umożliwienia tymczasowego składowania ukraińskich towarów eksportowych.

W powodzenie planu KE wątpią jednak eksperci. Ich zdaniem takiej ilości zboża nie da się wywieźć z Ukrainy w trzy miesiące.

Czekałem na konkretne działania UE, które pozwolą wyeksportować 🇺🇦zboża. Jednak "Solidarity Lanes" to nic innego jak "wishful thinking".
Jeśli KE chce wywieźć 20 MT 🇺🇦 zbóż w 3 m-ce, to znaczy, że nie do końca rozumie, o czym mówi. https://t.co/x9qSRIVgnY

— Mirosław Marciniak InfoGrain (@infograin_m) May 12, 2022

Szerokie tory opóźniają wywóz zboża

Jeszcze więcej zboża gotowego do wywozu czeka na eksport w ukraińskich silosach. Ale tu wyzwaniem są różne szerokości torów.

- Ukraińskie wagony nie są kompatybilne z większością sieci kolejowej UE, w związku z czym większość towarów musi zostać przeładowana na samochody ciężarowe lub wagony, które pasują do standardowej szerokości toru w UE. Proces ten jest czasochłonny i nie ma zbyt wielu obiektów przeładunkowych wzdłuż granic – czytamy w komunikacie KE.

W normalnych okolicznościach 75 % ukraińskiej produkcji zbóż jest wywożone z kraju. Przed wojną 90 proc. wywozu zbóż i nasion oleistych odbywało się przez ukraińskie porty czarnomorskie. Około jedna trzecia wywozu jest przeznaczona odpowiednio do Europy, Chin i Afryki.

oprac. Kamila Szałaj, fot. ZPM Kołobrzeg - na początku kwietnia pociąg towarowy dostarczył do Portu w Kołobrzegu ziarno kukurydzy z Ukrainy. Zostało ono przetransportowane drogą morską do Rotterdamu.