Każdego dnia większość z nas za godziny spędzone przy biurkach w pracy albo przy liniach produkcyjnych oraz na kanapie w towarzystwie przekąsek w nieprawidłowej pozycji płaci wysoką cenę, np. bólem kręgosłupa czy korzonków. Przypadłość ta, tak naprawdę trudna do zdiagnozowania, nie jest już dolegliwością typową dla osób starszych. Obecnie już wielu 30-latków skarży się na bóle pleców.

Czym jest ból kręgosłupa?

Ból kręgosłupa to ból odczuwany po stronie grzbietowej ciał wzdłuż osi pionowej. Kręgosłup może boleć na wszystkich odcinkach: w części szyjnej, piersiowej, lędźwiowej i krzyżowej. Chociaż najczęściej dokuczają nam szyja/kark i lędźwia. Bardzo rzadko udaje się zdiagnozować poważne choroby kręgosłupa. Dominuje ból pochodzenia niespecyficznego. W łagodzeniu tego typu bólu zazwyczaj pomaga już zmiana nawyków.

Jakie czynniki powodują ból pleców?

Już zdecydowana większość populacji świata odczuwa negatywne skutki związane ze schorzeniami kręgosłupa, których powody powstania są różnorodne, takie jak:

• stany zapalne.
• wady wrodzone,
• zwyrodnienia,
• urazy mechaniczne (kontuzje, wypadki, itd.)
• choroby  stawów i wpływające na ich obciążenie ora ruchomość,
• wiek, kondycja fizyczna, brak ruchu, stan psychiczny, stres,
• otyłość,
• przepracowanie (np. ciężka praca fizyczna na roli, praca biurowa)

Jaki widać czynników powodujących kłopoty z plecami jest cały wachlarz. Chociaż najczęściej wynikają z przeciążeń w dolnej części pleców i zaniedbań wynikających z siedzącego oraz leniwego trybu życia. Dopóki aktywność fizyczna ludzi była w normie, problem bólu kręgosłupa był zazwyczaj jednostkowy, a nie ogólnopopulacyjny. Długotrwałe siedzenie nie sprzyja naszemu organizmowi: powoduje m.in. osłabienie mięśnie wpierające tułów, kompresję dysków międzykręgowych (czyli ich miażdżenie w wyniku działania siły grawitacji) oraz przeciążanie powierzchni stawowych. Dodajmy do tego zmiany degeneracyjne działające na kości i stawy, przykurcze mięśni, nadwagę czy otyłość, a przepis na długotrwały ból pleców gotowy. Tu należy także dodać nasze ewolucyjne konsekwencje postawy dwunożnej i wyprostowanej oraz pokrewieństwo z małpami – kręgi części pacjentów z bólami kręgosłupa są zbliżone kształtem do szympansich.

Jak zapobiegać bólom kręgosłupa?

Przede wszystkim należy zadbać o odpowiednią codzienną dawkę ruchu oraz przyjrzeć się swoim nawykom. W przypadku wielogodzinnej pracy przy biurku czy z łopatą w ręku – robić przerwy i nieco się porozciągać, pospacerować. Unikać długotrwałego siedzenia, zadbać o jakościowy odpoczynek i dietę. Bardzo często ból wynika z powodu:

1. Nieprawidłowego schylanie się –  jest to najszybszy sposób na nadwyrężenie kręgosłupa, wynikający zazwyczaj z naszego niedbalstwa przy podnoszeni ciężkich przedmiotów, zakupów, itd. Aby uniknąć bólu przy schylaniu się należy także zgiąć się w pasie i lekko ugiąć nogi.
2. Nieodpowiedniej pozycji przy siedzeniu – unikajmy garbienia i przygarbienia się, a także nadmiernego prostowania się. Przed komputerem lub przy biurku warto siedzieć będąc lekko odchylonym do tyłu.

Najlepiej rzucić także palenie albo chociaż zdecydowanie je ograniczyć. Podziękują nie tylko plecy, ale także układ krwionośny oraz oddechowy.

Do lekarza najlepiej się udać dopiero wtedy kiedy ból długotrwale uprzykrza nam życie, a wprowadzone zmiany w planie dnia, ćwiczenia, ruch – nie zmieniają tego stanu rzeczy.

Które schorzenia kręgosłupa są najczęstsze?

• Dyskopatia – a fachowo: przepuklina jądra miażdżystego krążka międzykręgowego. Najczęstsza przyczyna bólu kręgosłupa. Ból ten jest nagły, promieniujący i uniemożliwia chodzenie i wyprostowanie się. Może pojawić się przy schylaniu lub dźwiganiu ciężarów.
• Rwa kulszowa – powstaje w wyniku ucisku fragmentu krążka międzykręgowego na korzenie nerwowe. Ucisk na nerw jest ogromny i promieniuje na pośladek i nogi.
• Osteoporoza -  dotyczy głównie kobiet po menopauzie, wynika z ubytku masy kostnej, przez co kości stają się bardziej podatne na złamania.
• Lumbago - inaczej postrzał. Dotyczy okolicy lędźwiowej. Powstaje w wyniku urazów mechanicznych i nasila się podczas schylania się czy podnoszenia przedmiotów.

Oprac. Natalia Marciniak-Musiał

Zdjęcia: Pixabay