r e k l a m a
Partnerzy portalu
Żyto ozime – lista zalecanych odmian na sezon 2021/2022
09.08.2021autor: Marek Kalinowski
Żyto, zwłaszcza żyto hybrydowe, jest gatunkiem ozimym idealnym dla warunków klimatycznych Polski. Z uwagi na dużą mrozoodporność wyróżnia się najwyższą zimotrwałością wśród zbóż. Wysoko plonuje na najsłabszych stanowiskach z nieuregulowanym odczynem pH gleby, które w Polsce przeważają, a na których słabo sprawdzi się pszenica. Najlepiej radzi sobie także z okresowymi niedoborami wody.
Rośnie plonotwórczość mieszańców
To atuty żyta znane od zawsze. Niebywały postęp hodowlany sprawia, że areał uprawy żyta systematycznie rośnie i oscyluje obecnie w granicach 900 tys. ha. Należy też podkreślić znaczną przewagę odmian mieszańcowych nad populacyjnymi. Najlepsze mieszańce plonują w badaniach COBORU nawet o 30% i więcej w stosunku do wzorca (wzorcem w 2019 r. była średnia plonowania 14 odmian populacyjnych).
Do najlepszych pod względem plonowania należą zwłaszcza najnowsze odmiany mieszańcowe zarejestrowane w 2021 roku (KWS Rotor i KWS Igor) oraz nieco starsze kreacje KWS Tayo i KWS Vinetto. Osiągają one plon na poziomie 131% wzorca, czyli o 27% powyżej najlepszej plonującej odmiany populacyjnej Dańkowskie Kanter (także nowość wpisana do KR w br.) plonującej na poziomie 104% wzorca. Jeżeli ktoś śledzi te informacje przed każdym sezonem, zauważy zapewne, że systematycznie na LOZ przybywa odmian mieszańcowych i te od trzech lat stanowią 50% rekomendowanych odmian.
Aby uzyskiwać wysokie plony żyta trzeba je chronić i skracać. Z chorób groźna jest rdza brunatna, ale odmiany różnią się podatnością na sprawcę choroby. Odmianami o największej odporności na rdzę brunatną wycenionej na 7,4 w skali 9-stopniowej należą: populacyjna odmiana Dańkowskie Kanter oraz mieszańcowa KWS Trebiano.
r e k l a m a
- Obcopylność gatunku to z jednej strony trudność w hodowli, ale z drugiej strony skokowy przyrost potencjału plonowania odmian mieszańcowych. Dlatego hodowla odmian mieszańcowych żyta odbywa się w warunkach sztucznej izolacji (w namiotach foliowych), ale także izolacji przestrzennej na polach
Lista Odmian Zalecanych – żyto ozime 2021/2022
Poza przewagą w plonowaniu odmiany mieszańcowe mają też lepszą przydatność w żywieniu zwierząt i na rynku uzyskują lepsze ceny. Ale z żyta wypieka się też chleb i tutaj także odmiany mieszańcowe mają przewagę nad populacyjnymi. W produkcji żyta na cele piekarskie najważniejsza jest liczba opadania, a najwyższe wartości dla tej cechy mają najnowsze odmiany mieszańcowe.
Listy Odmian Zalecanych żyta ozimego do siewu jesienią 2021 r. pokazujemy na mapie i tradycyjnie przedstawiamy charakterystykę kilku najczęściej rekomendowanych w kraju odmian (wg opisu COBORU). Te rekomendacje zmieniają się i wpływ na to mają wyniki plonowania w doświadczeniach, a także susze w ostatnich dwóch sezonach. Np. odmiana KWS Binntto będąca liderem LOZ w 2019 r. spadała na 5. pozycję wśród odmian najczęściej rekomendowanych do siewów jesienią 2020 r., a na ten rok jest na 19. pozycji. Na pozycję lidera LOZ w 2020 r. wskoczyła odmiana KWS Vinetto i jest najczęściej rekomendowana także na siewy jesienią 2021 r.
- KWS Vinetto F1– odmiana mieszańcowa trójkomponentowa (z systemem „Pollen Plus”, tj. ze wzmocnioną odpornością na porażenie sporyszem), przeznaczona do uprawy na ziarno. Plenność bardzo dobra. Odporność na rdzę brunatną, rdzę źdźbłową, septoriozy liści, rynchosporiozę, choroby podstawy źdźbła – dość duża, na pleśń śniegową i mączniaka prawdziwego – średnia. Rośliny dość niskie, o dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość późny i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren średnia, wyrównanie dość dobre, gęstość ziarna w stanie zsypnym dość mała. Odporność na porastanie ziarna w kłosie średnia, liczba opadania dość duża, zawartość białka dość mała. Lepkość maksymalna kleiku skrobiowego dobra do bardzo dobrej, końcowa temperatura kleikowania średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby średnia.
- KWS Vinetto to wg regionalnych komisji Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego najlepsza odmiana na rynku, rekomendowana na LOZ do uprawy w 2021 r. w 15 województwach
- Dańkowskie Granat - Odmiana populacyjna, przeznaczona do uprawy na ziarno. Plenność powyżej najlepiej plonujących odmian populacyjnych. Odporność na mączniaka prawdziwego, rdzę brunatną i rdzę źdźbłową – dość duża, na pleśń śniegową, septoriozy liści i choroby podstawy źdźbła – średnia, na rynchosporiozę – dość mała. Rośliny o przeciętnej wysokości i średniej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren i wyrównanie średnie, gęstość ziarna w stanie zsypnym dość duża. Odporność na porastanie ziarna w kłosie i liczba opadania średnie, zawartość białka dość duża. Lepkość maksymalna kleiku skrobiowego średnia, końcowa temperatura kleikowania wysoka. Tolerancja na zakwaszenie gleby średnia.
Marek Kalinowski
Zdjęcia: Marek Kalinowski
Marek Kalinowski
Zastępca redaktora naczelnego „Tygodnika Poradnika Rolniczego” i szef działu „Agroporady”
<p class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; font-size: medium; font-family: Cambria;">Zastępca redaktora naczelnego „Tygodnika Poradnika Rolniczego” i szef działu „Agroporady”.</p>
Masz pytania?
Zadaj pytanie redakcjir e k l a m a
r e k l a m a
Najważniejsze tematy
r e k l a m a