Odporność odmian zbóż na patogeny coraz ważniejsza 

Warto sięgać po sprawdzone odmiany. Warto używać zaprawionego materiału kwalifikowanego odmian i korzystać z postępu hodowlanego. To ważne również w perspektywie Europejskiego Zielonego Ładu. Nowe odmiany są plenne, a przy okazji wiele z nich cechuje się wyjątkową odpornością na patogeny. Dzięki takim cechom łatwiej będzie redukować zużycie środków ochrony. Przykładem choroby, która stała się dużym problemem jest rdza żółta. Kilka lat temu szybko przełamała odporność wielu odmian pszenżyta i pszenicy. Są jednak odmiany odporne na obecne rasy sprawcy i warto takie informacje weryfikować w dostępnych źródłach COBORU.

Z odmian pszenicy ozimej wpisanych do Krajowego Rejestru jest wiele o odporności 9 na rdzę żółtą w skali 9-stopniowej. To: Bataja, Bosporus, Godnik, Impresja, Jannis, Kariatyda, KWS Talium, KWS Universum, Lawina, LG Keramik, Lokata, MHR Promienna, Moschus, RGT Provision, RGT Ritter, RGT Specialist, SU Banatus, SU Mangold, SU Tarroca, SU Viedma, SY Cellist, SY Dubaj, SY Yukon i Symetria. Jest też długa lista odmian z odpornością od 8 do 8,9. Na drugim końcu bieguna jest Opoka z odpornością 5,5, Arkadia (5,8), Belissa (7,2), Ostroga (7,7) i Venecja (7,9). Niestety, u wielu starszych odmian, a nadal będących w obrocie, COBORU tej cechy nie oceniało.

• Poważnym problemem od kilku lat jest w pszenicy i pszenżycie rdza żółta. Jest wiele odmian odpornych na chorobę, ale jak nie raz pokazywała historia, odporność jest przełamywana

Korzystajmy z rekomendacji odmian zalecanych w województwach

Biorąc pod uwagę te i wiele innych ważnych cech odmian, jak przede wszystkim zimotrwałość, starajmy się zawężać wybór do listy odmian zalecanych do uprawy w województwach. Te informacje opracowane na podstawie danych COBORU znajdziecie na mapie, a poniżej prezentujemy skrócone charakterystyki odmian najczęściej rekomendowanych.

Artist

Odmiana chlebowa (grupa B). Zimotrwałość 4,0 w skali 9-stopniowej. Plenność bardzo dobra. Odporność na mączniaka prawdziwego, rdzę brunatną i septoriozę plew – dość duża, na choroby podstawy źdźbła i fuzariozę kłosów – średnia, na brunatną plamistość liści i septoriozy liści – dość mała. Rośliny dość niskie, o dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren dość duża, wyrównanie dość słabe, gęstość w stanie zsypnym dość mała. Odporność na porastanie w kłosie dość duża, liczba opadania bardzo duża. Zawartość białka średnia. Wskaźnik sedymentacyjny SDS duży do bardzo dużego. Wydajność ogólna mąki dość duża. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.

• To kolejny rok, kiedy liderem LOZ pszenicy ozimej jest Artist

RGT Kilimanjaro 

Odmiana jakościowa (grupa A). Zimotrwałość 4,0 w skali 9-stopniowej. Odporność na rdzę brunatną, septoriozy liści, septoriozę plew i fuzariozę kłosów – dość duża, na choroby podstawy źdźbła, rdzę żółtą i brunatną plamistość liści – średnia, na pleśń śniegową i mączniaka prawdziwego – dość mała. Rośliny dość niskie, o dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość późny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren i wyrównanie ziarna przeciętne, gęstość w stanie zsypnym dość duża. Odporność na porastanie w kłosie średnia, liczba opadania bardzo duża. Zawartość białka dość duża. Wskaźnik sedymentacyjny SDS duży do bardzo dużego. Wydajność ogólna mąki średnia. Plenność dobra do bardzo dobrej. Przyrost plonu na wysokim poziomie agrotechniki przeciętny. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.

Euforia

Odmiana jakościowa (grupa A). Zimotrwałość 5,5 w skali 9-stopniowej. Odporność na mączniaka prawdziwego i rdzę brunatną – dość duża, na choroby podstawy źdźbła, rdzę żółtą, septoriozy liści, septoriozę plew i fuzariozę kłosów – średnia, na brunatną plamistość liści – dość mała. Rośliny dość niskie, o dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość wczesny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren średnia, wyrównanie ziarna dość dobre, gęstość w stanie zsypnym dość duża. Odporność na porastanie w kłosie dość duża, liczba opadania bardzo duża. Zawartość białka średnia, ilość glutenu dość duża. Wskaźnik sedymentacyjny SDS duży do bardzo dużego. Wydajność ogólna mąki średnia. Plenność bardzo dobra. Przyrost plonu na wysokim poziomie agrotechniki poniżej średniej. Tolerancja na zakwaszenie gleby dość duża.

Linus

Odmiana jakościowa (grupa A). Zimotrwałość 4,0 w skali 9-stopniowej. Odporność na ważniejsze choroby średnia, jedynie na rdzę brunatną – dość duża. Rośliny dość niskie o dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość późny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren dość mała, wyrównanie dość słabe, gęstość w stanie zsypnym mała. Odporność na porastanie w kłosie średnia, liczba opadania duża. Zawartość białka dość duża, ilość glutenu duża. Wskaźnik sedymentacyjny SDS duży. Wydajność ogólna mąki dość dobra. Plenność dobra. Przyrost plonu na wysokim poziomie agrotechniki średni. Tolerancja na zakwaszenie gleby dość mała. Odmiana doskonale radzi sobie przy uprawie na słabszych stanowiskach, w tym przy gorszych przedplonach (po zbożach). Jej najważniejszą cechą, bardzo trudną do uzyskania w hodowli jest odporność na łamliwość podstawy źdźbła. Linus toleruje okresowe susze i ma średnie do niskich wymagania glebowe.

RGT Bilanz

Odmiana chlebowa (grupa B). Zimotrwałość 4,5 w skali 9-stopniowej. Odporność na choroby podstawy źdźbła, mączniaka prawdziwego, rdzę żółtą, septoriozy liści, septoriozę plew i fuzariozę kłosów – średnia, na rdzę brunatną i brunatną plamistość liści – dość mała. Rośliny średniej wysokości, o dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren średnia, wyrównanie ziarna dość dobre, gęstość w stanie zsypnym duża. Odporność na porastanie w kłosie dość duża, liczba opadania bardzo duża. Zawartość białka dość mała, ilość glutenu mała. Wskaźnik sedymentacyjny SDS duży do bardzo dużego. Wydajność ogólna mąki dość mała. Plenność dobra. Przyrost plonu na wysokim poziomie agrotechniki przeciętny. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.

Formacja

Odmiana jakościowa (grupa A). Zimotrwałość 4,5 w skali 9-stopniowej. Odporność na septoriozę plew – dość duża, na mączniaka prawdziwego, rdzę brunatną, rdzę żółtą, brunatną plamistość liści i fuzariozę kłosów – średnia, na choroby podstawy źdźbła i septoriozy liści – dość mała. Rośliny wysokie, o dość małej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość wczesny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren dość mała, wyrównanie ziarna średnie, gęstość w stanie zsypnym dość duża. Odporność na porastanie w kłosie przeciętna, liczba opadania bardzo duża. Zawartość białka średnia, ilość glutenu dość duża. Wskaźnik sedymentacyjny SDS duży do bardzo dużego. Wydajność ogólna mąki średnia. Plenność dość dobra. Przyrost plonu na wysokim poziomie agrotechniki poniżej średniej. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.

Marek Kalinowski
Zdjęcia: Marek Kalinowski