Z artykułu dowiesz się
- Czym powinna cechować się roślina ochronna ?
- Jak gęsto siać jęczmień jary ?
- Kiedy należy siać mieszankę trawiasto-bobowatą ?
r e k l a m a
Partnerzy portalu
Czym kierować się w wyborze roślin ochronnych dla upraw bobowatych i traw?
21.04.2020autor: Marek Kalinowski
Wielu rolników zamierza zakładać użytki zielone lub lucerniki, o czym świadczą telefony do redakcji. Jeden z rolników pytał, jaką roślinę ochronną wybrać i upierał się przy owsie, bo akurat jego materiał siewny posiada a z zakupem jęczmienia ma problem.
Dziś przypominamy kilka prawideł dotyczących wyboru rośliny ochronnej. Zaznaczam na początku, że najlepszą, w którą wsiewa się mieszanki trawiasto-motylkowate wiosną jest jęczmień jary. Można go wtedy przeznaczyć na kiszonkę lub ziarno. Jeżeli upieramy się przy owsie, nie powinniśmy go siać zbyt gęsto, powinniśmy wybierać odmiany krótkie i wczesne i przeznaczać plon na zielonkę. Alternatywą mogą być krótkosłome odmiany pszenicy jarej.
Roślina ochronna powinna cechować się małą konkurencyjnością
Zagrożeniem dla powodzenia użytku zielonego i takiego sposobu siewu w roślinę ochronną może być posuszny maj. W takiej sytuacji konkurencja roślin zbożowych o wodę sprawia, że najpierw giną rośliny motylkowate, a owies zgodnie z powiedzeniem: „siej owies w błoto, będziesz zbierał złoto” jest ze zbóż jarych najbardziej łakomy na wodę. Bardzo istotną cechą rośliny podporowej, jest dobre pełnienie tej podstawowej funkcji, czyli podpory dla traw i bobowatych. Za najlepszą roślinę ochronną dla koniczyny czerwonej, lucerny, traw i mieszanek traw z bobowatymi uznaje się jęczmień jary.
r e k l a m a
Zaleca się wybieranie na roślinę ochronną odmian (jęczmienia, owsa i pszenicy) niskich (krótkosłomych), o sztywnych źdźbłach (mniej podatne na wyleganie) i możliwie najwcześniej schodzących z pola. Roślina ochronna powinna cechować się możliwie najmniejszą konkurencyjnością w stosunku do traw i motylkowatych. Aby roślina ochronna spełniła zadanie, nie może zbytnio konkurować z wsiewanymi w nią roślinami. Dlatego norma wysiewu dla zbóż, jako roślin ochronnych powinna stanowić ok. 60% normalnej normy siewu czystego.
Jęczmień krzewi się najmocniej ze wszystkich zbóż
Zgodnie z zaleceniami opierającymi się na wieloletnich doświadczeniach, zboża jako rośliny ochronne powinniśmy wysiewać w ilości ok. 60–80 kg/ ha (jęczmień jary), 50–70 kg/ha (owies siewny) i 100–120 kg/ha (pszenica jara). Przy siewie jęczmienia jarego w plonie głównym zaleca się obsadę ok. 300 ziaren na metr kwadratowy (zależnie od odmiany i MTN daje to od 120 do 160 kg/ha). Norma wysiewu jęczmienia jarego, jako rośliny ochronnej, powinna być niższa o co najmniej 25%, a optymalnie niższa o 40%. Przyjmuje się, że zagęszczeniem optymalnym jęczmienia jarego jako rośliny ochronnej jest ok. 200 ziaren na m kwadratowy (to ok 2/3 liczby w porównaniu do siewu w plonie głównym).
Stosunkowo niska norma wysiewu zbóż ochronnych ma chronić wsiewki i w jak najmniejszym stopniu z nimi konkurować. Ważnym argumentem na takie zmniejszenie normy wysiewu w przypadku jęczmienia jest to, że ten gatunek krzewi się najmocniej ze wszystkich zbóż, a jego krzewistość przy rzadszym siewie jest znacznie większa niż przy normalnej normie wysiewu. Roślina ochronna ma też cechować się jak najszybszym zejściem z pola – jęczmień jest najlepszy.
- Niezależnie od gatunku zbóż jarych (jęczmień, owies, pszenica) wybranego na roślinę ochronną, powinniśmy wybierać odmiany o krótkiej słomie, odporne na wyleganie i możliwie najwcześniej schodzące z pola
Nawożenie powinno być wykonywane w oparciu o zasobność gleby
Zboża powinniśmy wysiewać po wykonaniu nawożenia przedsiewnego, w płytko doprawioną glebę na głębokość ok. 3 cm (4 cm na glebach lżejszych), w rozstawie jak dla siewu czystego. Nawożenie powinno być wykonane w oparciu o zasobność gleby. Dlatego zalecenia nawozowe mają dużą rozpiętość, a konkretnie zaleca się zastosowanie od 60 do 120 kg P2O5/ha i od 80 do 150 kg K2O/ ha. Nawożenie azotem jest uzależnione od tego, czy wsiewamy motylkowate, trawy, czy mieszanki tych gatunków i wynosi od 40 do maksymalnie 80 kg N/ha.
Mieszanki traw z bobowatymi, trawy lub bobowate wsiewamy po siewie zbóż na głębokość 1 cm (1,5 cm na glebach lżejszych). Siew mieszanki, o ile to możliwe, powinien być wykonany w poprzek do kierunku wysiewu rośliny ochronnej, a następnie zwałowany, co zapewnia dociśnięcie nasion do gleby i ułatwia podsiąkanie wody. Wielu praktyków stosuje delikatne wałowanie po siewie jęczmienia i następnie siew mieszanki trawiasto-motylkowatej.
Niezwykle ważny dla siewu mieszanki trawiasto-bobowatej w jęczmień, jako roślinę ochronną, jest termin tego zabiegu. Powinien przypadać na połowę kwietnia. To są standardowe zalecenia techniki siewu w roślinę ochronną. W roku zasiewu, jęczmień jako roślinę ochronną zbiera się najczęściej na ziarno w fazie pełnej dojrzałości. Wtedy należy jak najszybciej usnąć z pola słomę. Można jednak przeznaczyć roślinę podporową na kiszonkę GPS, zwłaszcza w tych gospodarstwach, które zajmują się chowem bydła mięsnego lub produkcją mleka.
Marek KalinowskiZdjęcia: Marek Kalinowski
Marek Kalinowski
Zastępca redaktora naczelnego „Tygodnika Poradnika Rolniczego” i szef działu „Agroporady”
<p class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; font-size: medium; font-family: Cambria;">Zastępca redaktora naczelnego „Tygodnika Poradnika Rolniczego” i szef działu „Agroporady”.</p>
Masz pytania?
Zadaj pytanie redakcjir e k l a m a
r e k l a m a
Najważniejsze tematy
r e k l a m a