Spadł skup mleka w UE, ale wzrosła jego wartość

Z danych  Obserwatorium Rynku Mleka UE wynika, że skup mleka krowiego w Unii Europejskiej w okresie od stycznia do września 2022 r. był niższy niż w analogicznym okresie 2021 r. (-0,4 proc.). Jednak wartość produkcji wyrażona w euro była zdecydowanie wyższa i wyniosła 46 316 mln EUR w stosunku do 35 284 mln EUR w 2021 roku, co oznacza wzrost o około 31 proc..

Ceny mleka na rekordowych poziomach. Najbardziej zdrożało w Rumunii

Średnia cena mleka w pierwszych dziewięciu miesiącach bieżącego roku ukształtowała się na poziomie 47,8 EUR/100 kg i była najwyższa od 2016 roku. Cena skupu mleka utrzymuje trend wzrostowy, we wszystkich państwach członkowskich, od stycznia 2021 roku. Szacuje się, że we wrześniu wyniesie 54,5 EUR, a w październiku 55,2 EUR/100kg.

Ceny we wrześniu 2022 r. we wszystkich państwach członkowskich były wyższe niż rok temu, przy czym największy wzrost odnotowano w Rumunii (+64,1 proc.), Holandii (+61,2 proc.), Belgii (+59,0 proc.).

Drastyczny wzrost kosztów produkcji zaniża opłacalność. Czy cena mleka zacznie spadać?

Producenci mleka borykają się z wysokimi kosztami produkcji, głównie pasz, nawozów oraz energii elektrycznej, np. pasze we wrześniu kosztowały 370 EUR/t. To sprawia, że koszty produkcji są zdecydowanie wyższe niż w roku ubiegłym. Pomimo ich wzrostu, marża w III kwartale 2022 roku była wyższa niż w III kwartale 2021 roku, do czego przyczyniają się wysokie ceny skupu surowca.

- Ceny mleka surowego rosną, jednak ceny produktów mlecznych odnotowują spadki. W perspektywach krótkoterminowych ciężko określić jak będzie wyglądała sytuacja. Można rozpatrywać dwa scenariusze. Pierwszy zakłada, że skoro ceny produktów mlecznych spadają, to również cena mleka zostanie zredukowana, jednak nadal pozostanie na wysokim poziomie. Drugi scenariusz zakłada, że skoro koszty produkcji nadal rosną, to pomimo spadku cen produktów mlecznych, cena surowca nadal utrzyma trend wzrostowy, tym bardziej, że produkcja mleka w Unii Europejskiej spada – komentuje uczestniczka posiedzenia Dorota Grabarczyk z Polskiej Federacji Hodowców Bydła i Producentów Mleka, wiceprzewodnicząca grupy roboczej „Mleko i produkty mleczne” Copa-Cogeca.

Jednak analitycy banku ING oceniają, że ostatni spadek cen produktów mleczarskich w UE będzie wywierał presję na ceny surowca w Polsce, zwłaszcza, że UE ma 70 proc. udział w polskim eksporcie produktów mleczarskich.

- Bez dodatkowego impulsu popytowego na rynkach światowych, trudno będzie przetwórcom mleka utrzymać taką dynamikę wzrostów cen mleka. Tym bardziej, że przetwórcy już zmagają się z wysokimi kosztami działalności, a popyt krajowy również wykazuje osłabienie - czytamy w najnowszej analizie rynkowej ING.

Jak wylicza bank ING, w październiku średnia krajowa cena mleka krowiego w skupie w Polsce wzrosła i wyniosła 260,35 zł/hl, co oznacza, że w stosunku do poprzedniego miesiąca była o 4,3 proc. wyższa (+10,69 zł/hl), natomiast w stosunku do października 2021 r. była wyższa o 59 proc. (+96,57 zł/hl).

Rolnicy nie inwestują, a ze strony Chin spada popyt na produkty mleczne

Eksperci rynkowi Copa-Cogeca zwracają uwagę, że produkcja mleka była utrudniona do sierpnia przez niekorzystne warunki pogodowe, jednak od września zaczęła rosnąć. Dlaczego? Przyczyn można upatrywać w utrzymujących się wysokich cenach skupu mleka.

Jednak pomimo większych przychodów sytuacja finansowa rolników jest trudna, ponieważ równolegle rosną koszty produkcji. W związku z tym rolnicy nie inwestują, spada zainteresowanie kredytami, a na rynku panuje duża niepewność. Główne obawy dotyczą wysokiej inflacji, wysokich cen energii elektrycznej, dostępności gazu ziemnego do przetwórstwa. Niepokojący jest również spadek popytu ze strony Chin. Państwo środka koncentruje się na krajowej produkcji, a w przyszłości chcę uniezależnić się od importu.

Skup mleka w Polsce rośnie, ale spada pogłowie krów

W Polsce obecnie skup mleka jest większy niż w roku ubiegłym, jednak należy zaznaczyć, że w czerwcu odnotowaliśmy spadek pogłowia krów mlecznych o 12 proc. Ceny skupu są wysokie, jednak koszty produkcji również stale rosną. Od stycznia wracają stawki VAT na energię elektryczną, nawozy, paliwo, co może przyczynić się do jeszcze większego wzrostu kosztów produkcji.

wk, na podst. Federacja Branżowych Związków Producentów Rolnych, fot. evnato.com