Żniwa 2023: jakie plony oraz ceny zbóż i rzepaku w Wielkopolsce? Mało kto wyszedł na plus
W całym kraju tegoroczne żniwa były trudne – najpierw susza, potem deszcz nawalny, oczekiwanie na zbiór i w końcu słaba jakość ziarna. Jakie były w tym roku plony zbóż i rzepaku ozimego?
Jak podaje Wielkopolska Izba Rolnicza plony w województwie były mocno zróżnicowane. Rolnicy zebrali około 4 – 5,5 t/ha w przypadku jęczmienia ozimego, 4,5-6t/ha pszenicy ozimej, 2,5-4,5 t/ha żyta i pszenżyta oraz 1,5-3,5 t/ha rzepaku.
- Takie plony zostały osiągnięte tylko na lepszych glebach i przy bardzo poprawnie prowadzonej agrotechnice. Były oczywiście miejsca, gdzie te plony były wyższe. Ale zdarzały się też plony na poziomie zaledwie 1,5 t żyta z hektara np. w powiatach ostrowskim, ostrzeszowskim i kępińskim oraz na lekkich glebach w części wschodniej naszego województwa – wymienia WIR.
Podobnie zresztą jak w woj. lubuskim i woj. podlaskim plon zbóż jarych był bardzo niski. Niestety dla tych roślin wody było zdecydowanie za mało, a komisje suszowe po przeprowadzeniu lustracji stwierdziły nawet od 40% do nawet 80% strat. W kukurydzy na kiszonkę wyniosły one ok 50%, a na ziarno nawet do 70%. W trwałych użytkach zielonych w pierwszym pokosie wykazano straty do 60%, w drugim pokosie do 40% a w lucernach oszacowano na ok 40-50%.
- W zbożach ozimych w niektórych rejonach naszego województwa, na słabych glebach zanotowano straty w wysokości od 30 do 45%. Widać wyraźnie duże zróżnicowanie wyników produkcyjnych wynikające z miejsca plantacji, wiedzy i doświadczenia rolników oraz ich umiejętności adaptacji do zmian klimatycznych – dodaje izba.
Ceny w skupach tragiczne
Wielkopolska Izba Rolnicza podaje, że rolnicy w woj. wielkopolskim mogą teraz liczyć na 600 zł/t jęczmienia, 750 zł/t pszenicy paszowej, 580 zł/t żyta czy 680 zł/t pszenżyta i ok. 1800 zł/t rzepaku. Nie potrzeba wielkich kalkulacji, że powiedzieć, że mało kto wyszedł na plus po tegorocznych żniwach… Wielkopolska Izba Rolnicza przygotowała kalkulację opłacalności dla zbóż, rzepaku i kukurydzy. Koszty znacząco przewyższają przychody, stąd we wszystkich przypadkach wynik ekonomiczny był na sporym minusie.
Zboże | Przychody na 1 ha (zł) | Koszty na 1 ha (zł) | Wynik ekonomiczny na 1 ha (zł) |
Pszenica ozima | 6 825,20 | 8 058,16 | - 1 232,96 |
Jęczmień | 4 758,98 | 6 940,40 | - 2 181,42 |
Kukurydza | 7 684,76 | 10 148,28 | - 2 463,52 |
Rzepak | 7 182,40 | 7 717,30 | - 534,90 |
J akość zboża gorsza niż w ubiegłym roku
Niestety tegoroczna pogoda dała popalić producentom zbóż – najpierw susza, potem silne deszcze. Ziarno zbóż jest drobne, nie ma takiej zawartości białka jak powinno, a rzepakowi brakuje zaolejenia.
- Skupy podkręcają kryteria oceny i stosują potrącenia, które wpływają negatywnie na ostateczną cenę. Mało jest zboża konsumpcyjnego, stąd jego cena w Polsce i na rynkach światowych nieco rośnie. Ceny są problemem w zderzeniu z kosztami produkcji, te bowiem pozostają na bardzo wysokim poziomie – dodaje Wielkopolska Izba Rolnicza.
Żniwa w powiecie złotowskim – zaawansowanie żniw
Jak podaje WIR tegoroczne żniwa w powiecie złotowskim były naznaczone bardzo kapryśną aurą. Po powolnym początku żniw i późniejszym przyspieszeniu, obecnie prace polowe przystopowały. Dalsze opady deszczu uniemożliwiają zbiór plonów. Najwięcej na polach pozostało mieszanek zbożowych, owsa i jęczmienia. Na zbiór oczekuje jeszcze ok 30% tych upraw. Rzepak jest zebrany w 100%. Zaawansowanie żniw pozostałych zbóż ocenia się na 90%.
Powiat czarnkowski, trzcianecki, pilski – żniwa na ukończeniu
Pogoda podobnie jak w innych rejonach Polski nie sprzyjała żniwom, ale mimo wszystko są już na ukończeniu. W tych powiatach przez suszę ucierpiały najbardziej zboża jare, a reszta upraw została bardziej poszkodowana przez wiosenne przymrozki niż przez suszę.
WIR podaje, że plony w m.in pszenżycie to ok. 4-4,5 t/ha, a w jęczmieniu ozimym ok. 4-5,5 ton/ha. W tym rejonie rolnicy mają problem z niedoborem nawozów potasowych w magazynach i wysokimi cenami materiału siewnego, które przewyższają ceny zbóż w skupach. Skutkami suszy w tym regionie są niższe plony zbóż jarych, wtórne zachwaszczenie i gorsza jakość ziarna technologicznego (drobne ziarno).
Powiat gnieźnieński z zastoiskami wodnymi
Żniwa jak wszędzie były utrudnione, choć w tym powiecie w wielu miejscach ponadto utworzyły się zastoiska wodne i podtopienia, które uniemożliwiły wjazd w pole kombajnem. Przez warunki atmosferyczne obserwuje się spadek plonu około 20-40 %, największe straty w uprawach jarych do 60%.
- Plony jakie udało się zebrać rolnikom wynosiły: rzepak 2,5 do 3,5t/ha, jęczmień jary 2-3,5t/ha,owies 1,5- 2,5/ha, pszenica ozima 4-5,5/ha, żyto w porównaniu z resztą zbóż najmniej ucierpiało plon na poziomie 4,8 t/ha – wymienia WIR.
Powiat wrzesiński – grzyby zaatakowały plantacje
W związku z suszą wielu rolników nie zdecydowało się na zabieg przeciwko chorobom grzybowym. Niestety podmioty skupowe obniżają rolnikom ceny przez niższą jakość ziarna i dużą wilgotność.
- Jeżeli chodzi o plony to wynoszą one w przypadku: rzepaku – 2,5-3 t/ha, jęczmienia ozimego – 3-4 t/ha, pszenicy ozimej (dobre gleby) – 6t/ha. Obserwuje się w kłosach drobne ziarno, na glebach gorszych straty w plonie będą około 25-35 % niższe. Skupy oferują następujące ceny: pszenica – 870 zł/t, kukurydza – 900 zł/t, żyto – 600 zł/t, jęczmień – 650 zł/t, rzepak – 1870 zł/t – podaje WIR.
Powiat nowotomyski – jęczmień browarniany porażony grzybem
Mimo, że żniwa zbóż i rzepaku się zakończyły, a skup jest prowadzony w miarę sprawnie i na bieżąco to jednak znów pojawia się problem porażenia zbóż grzybem, co dyskwalifikuje jęczmień do produkcji piwa.
Powiat grodziski – plony w miarę, ceny w skupie niskie
Żniwa w tym powiecie są na finiszu, jedynie sporadyczne pola, na których zboża nie są jeszcze skoszone.
- Rolnicy są zadowoleni z plonów, które w zależności od rodzaju zboża i klasy ziemi oscylowały w granicach 3,5-7 ton/ha. Mniejszy entuzjazm wywołują ceny zbóż, oferowane przez skupy. Nie ma problemu ze zbytem jednak cena nie satysfakcjonuje rolników, którzy ponieśli wysokie koszty produkcji (nawozy, opryski). W skupach ceny przedstawiają się następująco: jęczmień 600-700 zł/t, pszenica paszowa 780 zł/t, żyto 670 zł/t, pszenżyto 700 zł/t, a rzepak 1880 zł/t. Problemy, z którymi przyszło mierzyć się w tym roku rolnikom podczas żniw to przede wszystkim zmienna pogoda i “polegnięte” zboże, co utrudnia i spowalnia jego zbiór, a także sprzyja porastaniu ziarna w kłosach – wymienia WIR.
Powiat wolsztyński – dramatycznie niski plon żyta
Żniwa w powiecie wolsztyńskim już się zakończyły. Rolnicy są zadowoleni z plonu jęczmienia ozimego – od 4 do 7 ton/ha, zboża jare plonowały gorzej, jak w całym województwie (pszenica: 3-5 t/ha, pszenżyto 4-6 t/ha). Plon żyta był bardzo niski, nawet 1-2 t/ha. W tym powiecie sporo rolników miało problem z wyleganiem zboża i porastaniem w kłosie.
Powiat koniński – niski plon owsa
- Plon żyta i pszenżyta na północy powiatu, gdzie są dobre gleby, na poziomie od 2 do 4,5 tony/ha, mieszanki zbożowe i jęczmień jary od 2 do 2,5 tony/ha. W centrum i na południu powiatu, gdzie są bardzo słabe gleby, plon żyta i pszenżyta waha się między 1 a 2,5 tony/ha – podaje WIR i podkreśla, że najgorzej sytuacja wygląda w przypadku owsa, gdyż jego plon ledwo sięga powyżej 1,5 tony/ha. Jak zaznacza WIR największym problemem w tym regionie dla rolników jest brak stabilności i przewidywalności w kwestii cen.
Powiat leszczyński – duże straty w wyniku suszy
W powiecie leszczyńskim rolnicy byli raczej zadowoleni z plonów zbóż ozimych, ale bardzo słabo wypadły uprawy jare. - Notowane straty suszowe w zbożach jarych to koło 70%, kukurydza 30-40%. W przypadku TUZ około 50% - wymienia WIR. Cen zbóż są niskie i powodują wstrzymanie sprzedaży.
Powiat gostyński – kukurydza niska i bez wykształconych kolb
- Plony zbóż jarych były bardzo kiepskie, o wiele lepiej wypadły oziminy. Kukurydza wygląda bardzo różnie, miejscami bardzo niska i bez wykształconych kolb. Buraki w stanie zadowalającym. W wielu przypadkach obfite opady deszczu utrudniały prace polowe. Dodatkowo spadła jakość ziarna i słomy. W stosunku do ubiegłego roku więcej rolników decyduje się na sprzedaż zbóż zaraz po zbiorze. Informacje co do plonów i cen przedstawiają się następująco: pszenica 4,5 do 7,5 t, cena 800-850 zł/t, pszenżyto 4,5 do 6,5 t, cena około 700 zł/t, żyto 2,5-5,5 t, jęczmień 4,5-7 t, cena około 700 zł/t, rzepak 2-3,5 t - informuje Wielkopolska Izba Rolnicza.
Powiat kaliski – niska jakość ziarna i słomy
Mimo, że żniwa zostały już zakończone, to jednak deszcz mocno pogorszył jakość ziarna i słomy.
- Deszcz wpłynął negatywnie na zboża, które w niektórych miejscach zaczęło porastać w kłosach. Takie zboża nadają się wyłącznie na paszę dla zwierząt. Rolnicy narzekają na zbyt i niskie ceny zbóż, twierdzą, że w wielu przypadkach nie ma żadnej opłacalności i jest duża dokładka do hektara produkcji. Ceny zbóż w skupach przedstawiają się następująco: jęczmień 550 zł/t, pszenica 750-800 zł/t, żyto 500 zł/t, owies 500zł/t, pszenżyto 600 zł/t – podaje WIR.
oprac. dkol na podst. WIR
Dorota Kolasińska
<p>redaktor portalu topagrar.pl i działu top bydło, zootechnik, specjalista w zakresie hodowli bydła mięsnego i mlecznego</p>
Najważniejsze tematy