Kryzys na rynku czy korekta?

Zdania są podzielone – optymiści mówią o korekcie, pesymiści o kryzysie na rynku mleka.

– Wiadomo – nic nie trwa wiecznie – komentowali nasi Czytelnicy, dodając, że nikt nie wierzył przecież, że ceny podchodzące pod 3 zł/l utrzymają się na stałe. Większość z naszych rozmówców spodziewała się, że spadki będą i obecna sytuacja nie zaskakuje.

– Ceny spadały od początku roku. Oczywiście chcielibyśmy, aby "stop" było na 2,5 zł/l, ale liczyliśmy się z tym, że cena mleka może spaść nawet do 2 zł – usłyszeliśmy.

I ta ostatnia prognoza właśnie się sprawdza z nawiązką, bo bariera 2 zł/l została już przekroczona i cena mleka w skupie nadal spada. Podobnie było rok temu – w maju i czerwcu 2022 r. cieszyliśmy się, że cena przekroczyła 2 zł/l. Tyle że wtedy dalej rosła.

Ile zarabiają producenci?

Mimo kiepskich nastrojów wśród naszych rozmówców (nie wiadomo, co przyniesie przyszłość) – tragedii nie ma. Nadal z każdego odstawionego litra coś zostaje. Ile – zależy od kondycji gospodarstwa – kredytów, inwestycji, stopnia amortyzacji czy liczby zatrudnionych. Padały kwoty od 0,20 do nawet 0,40 zł/l (w gospodarstwach bez obciążeń) przy kosztach produkcji 1,50–1,70 zł/l.

Czy mleczarnie przetrwają?

Jak podczas każdego kryzysu jak na dłoni widać kondycję zakładów skupujących mleko – mniejsze mleczarnie z drobnymi dostawcami mogą tego okresu nie przetrwać.

– Będziemy słyszeć o kolejnych przejęciach – prorokowali nasi rozmówcy, a niektórzy szacowali, że obecny kryzys przetrwa 10–20 zakładów w Polsce.

Konsumenci kupują mniej

Mleka na rynku jest dużo. Wykorzystują to sieci handlowe, a mleczarnie, żeby sprzedać towar zgadzają się na obniżki. Finalnie i tak za wszystko płaci hodowca, któremu mleczarnia nie jest w stanie zaoferować zadowalającej kwoty. Sytuacja poprawiłaby się, gdybyśmy zaczęli więcej kupować, ale z rynku płyną sygnały, że mimo sezonu na produkty mleczne fermentowane, zwiększonego spożycia nie widać. Konsument też nie ma pieniędzy.

Ceny mleka w Europie

Spadki dotyczą nie tylko Polski – od początku roku ceny mleka spadają w całej UE, w czerwcu średnia oscylowała wokół 45 euro/100 kg (to 23%mniej niż w rekordowym grudniu 2022 r.). Spadki były różne – od 2% na Cyprze do 30% i więcej w krajach bałtyckich, krajach Beneluksu oraz w Danii i Niemczech. Najwięcej (około 40%) cena spadła w Irlandii i Rumunii.

To będzie trudny rok dla mleczarzy

Rok temu martwiliśmy się, czy 2,20–2,50 zł/l wystarczy? Obecnie dla wielu jest to cena marzeń. Spadły na szczęście koszty produkcji – tańsze są nawozy, lekko spadła cena paliwa (lecz niestety nie energii). Zamiast tego mamy inny problem – na południu podtopienia, a w pozostałej części kraju – susza. Już wiadomo, że będzie problem z użytkami zielonymi, zasycha też kukurydza. Miała być na ziarno, a prawdopodobnie pójdzie pod nóż wcześniej. Ziarno trzeba będzie dokupić – skąd, za ile? Eksperci mieli rację – ten rok będzie trudny!

mwie
fot. EnvatoElements, Canva