Płynne nawozy naturalne są bogatym źródłem składników odżywczych dla roślin. Niestety, ich rozlewanie metodą rozbryzgową (nadal najpopularniejszą w Polsce) powoduje duże straty, głównie azotu. Oczywiście najlepszym sposobem na minimalizację ubytków azotu jest natychmiastowe mieszanie nawozu z glebą, o czym szerzej pisaliśmy w profi 2-2022. Jednak nie do każdego zestawu aplikatory wężowe będą pasowały, szczególnie jeśli beczka ma już kilka lat, a ciągnik nie ma odpowiedniego zapasu mocy.

Wszak sekcja uprawowa (niezależnie od tego, czy talerzowa, czy zębowa) zawieszona z tyłu beczki stawia pewien opór, co zwiększa zapotrzebowanie na moc i obciążenie ramy beczkowozu. Z tego względu szerokość robocza aplikatorów doglebowych nie przekracza 12 m. Poza tym w zależności od zastosowanych elementów roboczych są narzędziami o konkretnym zastosowaniu.

Z kolei bardziej uniwersalne są rampy wężowe, oferowane w szerokościach nawet 30–40 metrów. Zapewniają dzięki temu większą wydajność powierzchniową nawożenia gnojowicą. Minusem jest to, że na gruntach ornych trzeba niezwłocznie wymieszać gnojowicę z glebą za pomocą np. brony talerzowej. Z kolei darń na łące czy pastwisku może pozostać niewzruszona. Ponadto w porównaniu z rozlewaczami łyżkowymi płynny nawóz jest wylewany przez znacznie więcej elementów – w efekcie parowanie lotnych form azotu jest wolniejsze. W ostatecznym rozrachunku straty będą więc mniejsze w porównaniu z rozlewaczami łyżkowymi. Oprócz tego większość producentów oferuje narzędzia wyposażone w zabezpieczenia przeciw wyciekaniu nawozu w czasie przejazdów transportowych i manewrowania na uwrociach.

Jeśli narzędzie zamierzamy wykorzystywać również do pogłównego nawożenia użytków zielonych, dobrym pomysłem jest również wybór ramp z wężami zakończonymi płozą. Jej zadaniem jej rozchylanie pędów roślin, w efekcie nawóz będzie spływał bezpośrednio na glebę. Ryzyko poparzeń roślin przez agresywną ciecz będzie znacznie mniejsze.

Trzeba mieć też na uwadze, że nie każdy beczkowóz jest wyposażony w elementy umożliwiające montaż rozlewacza wężowego. W niektórych przypadkach trzeba je dokupić, co zwiększy jego cenę. Sprawdziliśmy oferty kilku producentów rozlewaczy wężowych, jednak tym razem nie podajemy cen, ze względu na dużą dynamikę zmian.

Bomech

Firma specjalizuje się w produkcji aplikatorów z wleczonymi wężami zakończonymi stopką. Szerokości robocze oferowanych narzędzi zaczynają się od 6, a kończą na 30 metrach. W gamie produktów znajdziemy rozwiązania dla beczkowozów przyczepianych, maszyn samobieżnych czy aplikatory zasilane przez wąż, połączony bezpośrednio z laguną. Nieodłącznym elementem wyposażenia są rozdrabniacze Alrena. Ich zadaniem jest ujednorodnienie nawozu w taki sposób, aby bez problemów przepływał przez układ wężowy. Producent zapewnia, że wahadłowe zawieszenie sekcji ułatwia wzdłużne kopiowanie terenu. Narzędzia o większych szerokościach są dodatkowo wyposażone w układ poziomowania poprzecznego, który zasadą działania przypomina belkę polową opryskiwacza.

Sterowanie aplikatorami ułatwiają opcjonalne elektrohydrauliczne systemy E-Control lub I-Control.

Fliegl

W segmencie ramp wężowych firma Fliegl proponuje trzy gamy narzędzi: Garant i Skate przeznaczone do montażu na beczkowozach i serię Snake do współpracy z wężem wleczonym. Aplikatory Skate są dostępne w szerokościach roboczych od 6 do 24 m. Zakończone płozą węże są rozstawione co 25 cm. Narzędzia mają możliwość przechyłu poprzecznego o 7 stopni w każdą ze stron. Układ hydrauliczny jest wyposażony w elektrozawory, wszystkimi funkcjami narzędzia steruje się za pomocą przycisków. Aplikatory serii Garant są dostępne w szerokościach 6–18 m. W tym przypadku sterowanie elektryczne jest dostępne opcjonalnie. Narzędzia systemu Snake pracują w szerokościach 8,5, 12 i 15 m. Opcjonalnie można je doposażyć w cyfrowy przepływomierz, ułatwiający dokładne dozowanie nawozu.

Joskin

Firma Joskin oferuje dwie serie aplikatorów wężowych: z wolnym wylotem serii Penditwist i z wylotem zakończonym płozą serii Pendislide. Narzędzia są dostępne w szerokościach roboczych od 6 do 18 m. Najprostsze Penditwist Basic powstały z myślą o użytkownikach mniejszych beczkowozów, stąd szerokość robocza 6 lub 7,5 m i możliwości montażu na tylnym włazie o śr. 600 mm. Pozostałe rampy gamy Penditwist są dostępne w szerokościach od 9 do 18 m. Narzędzia szersze niż 12 m są wyposażone w 2 rozdzielacze. Joskin oferuje podstawowe sterowniki Automate i bardziej zaawansowane rozwiązania zgodne z ISOBUS. W przypadku ramp z płozami maksymalna szerokość robocza to 18 m. Standardowym wyposażeniem jest również układ zabezpieczający przed uszkodzeniem w razie uderzenia w przeszkodę. Wiosną tego roku Joskin wprowadza do oferty nowe rampy serii Pendislide Start i Penditwist Start. Nowe narzędzia mają uzupełnić lukę między rampami wąskimi (Basic) i szerokimi (Pro).

Pichon

Pichon oferuje rampy wężowe w szerokościach roboczych od 9 do 30 m. Narzędzia są wyposażone w pojedyncze lub podwójne rozdzielacze z separatorami kamieni. Aplikatory mają również opcję pracy połową szerokości lub stopniowego zmniejszania szerokości roboczej. Kopiowanie nierówności poprzecznych ułatwia układ zawieszenia belki z wężami. Większość z oferowanych narzędzi ma kilka wariantach odstępów między wylotami węży. Gamę aplikatorów uzupełnia rampa z wężami zakończonymi płozami, dostępna w szerokości roboczej 9 m.

Vogelsang

Firma Vogelsang oferuje rampowe rozlewacze wężowe SwingUp i SwingMax o szerokościach roboczych 7,5–36 m, z 4-punktowym układem zawieszenia lub na sztywno. Sztandarową belką rozlewczą jest aktualnie system BlackBird (szerzej opisany w profi 3-2021) dostępny w szerokościach roboczych 12–21 m, w którym gnojowica jest podawana za pomocą aplikatora łyżwowego z naciskiem 12 kg. Seria Compax jest systemem wężowym, przystosowanym do agregatowania z wozami samobieżnymi. Składane ramiona są zawieszone na układzie 3-punktowym, a szerokość robocza to 12–18 m. Przy zasilaniu gnojowicą z węża producent oferuje aplikator BackPac o szerokościach roboczych 21–32 m, zawieszany na 3-punktowym układzie zawieszenia. Aplikatory Vogelsang są wyposażone w precyzyjne rozdzielacze do gnojowicy, wyłapujące ciała obce i homogenizujące gnojowicę, co zapobiega zapychaniu się węży. Do wyboru jest szereg opcji, m.in. zamknięcie prawej lub lewej strony rozlewacza, redukcja szerokości roboczej, sterowanie wraz z blokami hydraulicznymi przystosowanymi do sterowania ręcznego, jak i z ISOBUS. Do mniejszych beczek Vogelsang oferuje również aplikator UniSpread. Jest on montowany na układzie 3- i 4-punktowym i dostępny w szerokościach roboczych 6–10,5 m.

Zunhammer

W gamie produktów Zunhammer znajdują się zarówno rampy z wężami zakończonymi płozą, jak i bez niej. W przypadku węży zakończonych płozami nacisk na podłoże wynosi ok. 10 kg. Szerokości robocze w zależności od wersji zaczynają się od 6 metrów, a kończą na 27 metrach. Narzędzia o największych szerokościach są oferowane z ramami teleskopowymi, umożliwiającymi składanie do mniejszych szerokości. Wiele z aplikatorów można wyposażyć w opcjonalne sterowanie zgodne z ISOBUS i kontrolę sekcji.

Zestawienie wężowych aplikatorów gnojowicy

Podsumowanie

Nawozy naturalne są cennym źródłem składników odżywczych dla roślin. Oferta aplikatorów, czyli narzędzi pozwalających ograniczać straty tych cennych substancji, jest bardzo szeroka. Mamy nadzieję, że przedstawiona oferta pomoże w wyborze najlepszego narzędzia.

Adam Płachta