Głównym celem intensywnych działań cyfryzacyjnych w Agencji jest tworzenie technologicznych rozwiązań, które usprawniają i przyspieszają pracę ARiMR, a rolnikom pozwalają oszczędzić czas na załatwianie spraw urzędowych.

Skala działalności ARIMR jest ogromna. Co roku Agencja wypłaca dla ponad 1,3 mln rolników płatności bezpośrednie i obszarowe z PROW, 700 tys. otrzymuje dopłaty ONW za prowadzenie działalności rolniczej na terenach górskich i trudnych do gospodarowania, ok. 100 tys. rolników korzysta z tzw. dopłat rolnośrodowiskowych. Do tego należy dodać przeprowadzanie naborów wniosków i wypłatę środków z budżetu PROW 2014-2020 wartego 13,5 mld euro, prowadzenie rejestru zwierząt gospodarskich (IRZ) i systemu identyfikacji działek rolnych (LPIS). Zakres zadań Agencji jeszcze się powiększył, gdy przejęła ona część obowiązków po zlikwidowanej Agencji Rynku Rolnego. W tym roku do obsługi pracownikom ARiMR przybędzie ok. 400 tys. wniosków o wsparcie w związku ze skutkami COVID-19 w rolnictwie.

Etapy cyfryzacji ARiMR

W celu szybszej i sprawniejszej obsługi coraz szerszego grona beneficjentów, kilka lat temu podjęto w ARiMR decyzję o przyspieszeniu procesu cyfryzacji tej instytucji.
Jej pierwszym efektem było oddanie rolnikom do użytku nowej aplikacji – eWniosekPlus. Za pomocą tego narzędzia rolnicy ubiegają się o płatności bezpośrednie i obszarowe przez Internet bez wizyt w biurach powiatowych.

– Agencja ma plan, który nazywa się strategią Agencja 4.0 i próbujemy ją wdrażać kolejnymi krokami. Wiemy, że Agencja jest firmą, która zatrudnia sporą liczbę pracowników, więc wszystkie zmiany musimy wprowadzać delikatnie, z lekkim wyważeniem, ponieważ wszystkie zmiany organizacyjne mogą się wiązać z perturbacją, obsługą wniosków, wypłatą środków dla beneficjentów. Dlatego chcemy te zmiany wprowadzać przemyślanie, w odpowiedniej kolejności, żeby nie zaniedbać naszej normalnej, codziennej obsługi – mówił w Sielinku prezes ARiMR Tomasz Nowakowski.

Jak dodał, oprócz nowych narzędzi i aplikacji dla rolników i pracowników ARiMR, w planach jest także wprowadzenie elektronicznego obiegu dokumentów w całej strukturze Agencji.

W przyjętą i realizowaną przez ARiMR strategię cyfryzacji wpisało się również uruchomienie w Lublinie specjalnego ośrodka tworzenia oprogramowania zatrudniającego specjalistów z branży IT. Efektem działań agencyjnych programistów i informatyków jest stworzenie szeregu narzędzi cyfrowych pomocnych rolnikom, jak i takich, które usprawniają pracę ARiMR.

IRZplus – zgłaszanie urodzeń i przemieszczeń zwierząt przez Internet

Narzędziem stworzonym przez specjalistów IT pracujących dla ARiMR jest portal IRZplus – internetowa platforma przeznaczona dla posiadaczy zwierząt gospodarskich. Łączy ona w sobie zalety elektronicznej księgi stada, gromadzącej wszystkie potrzebne rolnikowi informacje o hodowanych przez niego krowach, kozach, świniach czy owcach, a także platformy umożliwiającej załatwianie urzędowych spraw wymaganych przy posiadaniu zwierząt gospodarskich. Dzięki portalowi można szybko i wygodnie dokonywać przez internet zgłoszeń o zdarzeniach dotyczących zwierząt, np. o ich urodzeniu, kupnie, wywozie lub uboju. Znacznie ułatwia on składanie zgłoszeń przemieszczeń zwierząt, np. kupna i sprzedaży.

Jeśli jedna strona transakcji złoży zgłoszenie za pośrednictwem IRZplus, to druga strona będzie widziała na swoim koncie tę informację i wystarczy, że potwierdzi – również za pośrednictwem portalu – prawidłowość zawartych w niej danych. Nie ma więc potrzeby wypełniania nowego zgłoszenia przemieszczenia. Za pośrednictwem IRZplus można także bez konieczności udawania się do biura powiatowego ARiMR złożyć zapotrzebowanie na numery kolczyków dla bydła, owiec i kóz oraz ich duplikaty, a także zamówić duplikaty paszportów dla bydła.

Aplikacja mobilna dla rolników

Aplikacje mobilne w rolnictwie to już norma. Wiele obszarów codziennej pracy w gospodarstwach jest wspierane przez aplikacje. Dlatego ARiMR też postanowiła stworzyć aplikację mobilną na smartfony dla rolników, która ułatwi dwukierunkowy kontakt rolnika i Agencji. Jej posiadanie jest dobrowolne. Jednak wykorzystanie tego cyfrowego narzędzia stwarza wiele możliwości i uproszczeń. Pokaz możliwości tej aplikacji przeprowadzono 21 lipca podczas specjalnego szkolenia dla rolników w filii Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Sielinku.

Prezentowane przez ARiMR narzędzie ma wiele funkcji. Za pomocą aplikacji rolnik może przesłać do ARiMR wymagane przez nią fotografie dokumentów lub zdjęcia swoich gruntów i upraw potrzebne np. do weryfikacji wniosku o dopłaty obszarowe.

Obsługa tego programu nie jest skomplikowana. Rolnik otrzymuje na smartfona, działającego w systemie Android i iOS, informację od ARiMR o potrzebie np. wykonania zdjęcia działki. Następnie loguje się do aplikacji, wchodzi w przesłane mu przez pracownika ARiMR zadanie, w ramach którego został poproszony o wykonanie zdjęcia. W zadaniu znajduje się szczegółowa instrukcja, co za pośrednictwem telefonu ma sfotografować, ile zdjęć zrobić, z jakiego miejsca na polu i w jakim kierunku ma wykonać fotografię, która jest geotagowana, czyli zawiera dane o współrzędnych geograficznych. Na koniec zrobione przez siebie zdjęcia rolnik przesyła za pośrednictwem aplikacji do Agencji, gdzie następuje ocena poprawności ich wykonania.

Dzięki temu rozwiązaniu zbędne stają się papierowe pisma i wezwania, jak i odpowiedzi na nie lub osobiste stawienie się rolnika w urzędzie, czy też konieczność przeprowadzenia w gospodarstwie kontroli na miejscu. Skraca się zatem czas obiegu korespondencji, a tym samym załatwienia sprawy przez rolnika w ARiMR.

Sprawniejsza obsługa płatności obszarowych

Nowym technologicznym rozwiązaniem wykorzystywanym w ARiMR jest również moduł eLZP. Jest to system, który pozwala drogą elektroniczną przesłać z biur powiatowych do centrali ARiMR zautoryzowane listy zleceń płatności dla dopłat bezpośrednich i obszarowych PROW. Przed jego wdrożeniem zatwierdzone podpisem listy zleceń płatności dla dopłat i towarzyszące im dokumenty były drukowane przez pracownika biura powiatowego ARiMR, a następnie wysyłane za pośrednictwem poczty do centrali Agencji. Dopiero po ich otrzymaniu i wprowadzeniu do systemu księgowego departament ten mógł uruchomić procedurę wypłaty rolnikom dopłat bezpośrednich i obszarowych. Teraz ten cały proces odbywa się drogą elektroniczną za pośrednictwem modułu eLZP.

System przeszedł pozytywnie test podczas ubiegłorocznej kampanii dopłat, która została zrealizowana w jeszcze szybszym tempie niż poprzednie. 

Szybszy proces wydawania decyzji administracyjnych

Agencyjny Prawnik to z kolei program, który gromadzi w jednym miejscu wszystkie opinie prawne dotyczące programów realizowanych przez ARiMR.  Rozwiązanie to ogranicza tworzenie po raz kolejny takich samym opinii prawnych przez placówki Agencji w różnych częściach kraju, a co najważniejsze umożliwia ujednolicenie sposobu oceniania wniosków przez wszystkie oddziały regionalne ARiMR.

Agencja ma dalsze plany cyfryzacyjne. To między innymi wprowadzenie elektronicznego obiegu dokumentów w całej instytucji, teledetekcja, czy wykorzystanie takich innowacyjnych systemów, jak maszynowe uczenie i sztuczna inteligencja. ARiMR dąży również do tego, by przejmować kolejne systemy informatyczne od wykonawców zewnętrznych.