W 2019 roku Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (MRiRW) opublikowało, przygotowany zgodnie z wymogami dyrektywy azotanowej, zbiór zaleceń dobrej praktyki rolniczej do dobrowolnego stosowania przez rolników (jako uzupełnienie działań obowiązkowych programu azotanowego). Ponadto zbliża się graniczny termin stosowania nawozów naturalnych, warto zapoznać się z kalendarzem i wyjątkami od reguły. 

Resort rolnictwa podaje, że możliwe jest czasowe, jednak nie dłużej niż przez okres 6 miesięcy od dnia utworzenia pryzmy, przechowywanie obornika bezpośrednio na gruntach rolnych, przy czym:

• pryzmy lokalizuje się poza zagłębieniami terenu, na możliwie płaskim terenie, o dopuszczalnym spadku do 3%, w miejscu niepiaszczystym i niepodmokłym, w odległości większej niż 25 m od linii brzegu wód powierzchniowych, pasa morskiego i ujęć wód,

• zaznacza się na mapie lub szkicu działki, które przechowuje się przez okres 3 lat od dnia zakończenia przechowywania obornika,

• obornik na pryzmie można przechowywać w tym samym miejscu po upływie 3 lat od dnia zakończenia uprzedniego przechowywania obornika

Pryzmy powinny być ponadto umiejscowione na polu, które w najbliższym zmianowaniu przeznaczone jest do nawożenia naturalnego, powinny być zbite i mieć w przekroju kształt trójkątny gdyż inne uformowanie lub słabe zbicie pryzmy będzie powodowało wypłukiwanie składników mineralnych, a wartość obornika maleje. Dno pod pryzmę należy ubić i wyłożyć materiałem łatwo chłonącym wodę gnojową, np. słomą lub trocinami. Dobrze jest również po ubiciu górnej warstwy pryzmy zlać ją wodą lub gnojowicą.

Przy przechowaniu nawozu na polu w luźnych i niekształtnych pryzmach straty składników pokarmowych wynoszą w przybliżeniu: 50% potasu, 40% azotu i 20% fosforu. Azot wymywany jest w formie azotanów oraz ulatnia się do atmosfery głównie w postaci amoniaku.

Możliwości przechowalnicze zbiorników i płyt

W odniesieniu do przechowywania nawozów, program azotanowy określa warunki ich przechowywania oraz postępowanie z odciekami. Pojemność zbiorników na płynne nawozy naturalne powinna umożliwiać ich przechowanie przez okres 6 miesięcy, natomiast powierzchnia miejsc do przechowywania stałych nawozów naturalnych powinna umożliwiać ich przechowanie przez okres 5 miesięcy.

Podmioty prowadzące chów lub hodowlę zwierząt gospodarskich w liczbie mniejszej, lub równej 210 DJP, mają obowiązek dostosowania powierzchni lub pojemności posiadanych miejsc do przechowywania nawozów naturalnych do wymogów określonych w programie azotanowym do 31 grudnia 2024 r. Pozostałe gospodarstwa muszą być już dostosowane do wymogów Programu azotanowego.

Sposób składowania obornika regulują przepisy ustawy o nawozach i nawożeniu. Według tego dokumentu składowanie obornika bezpośrednio na gruntach rolnych jest możliwe, jednak nie może trwać dłużej niż 6 miesięcy.

Straty składników

Przy przechowaniu nawozu na polu w luźnych i niekształtnych pryzmach straty składników pokarmowych wynoszą w przybliżeniu: 50% potasu, 40% azotu i 20% fosforu. Azot wymywany jest w formie azotanów oraz ulatnia się do atmosfery głównie w postaci amoniaku.

Nie można ponadto składować obornika na tym samym miejscu przez 3 lata. Rolnik może liczyć się także z interwencją administracyjną, jeśli pryzma obornika będzie znajdowała się w odległości mniejszej niż 4 m od granicy działki sąsiedniej.

Nabór wniosków na wsparcie

Od 25 października do 24 listopada 2023 r. będzie się można ubiegać o dofinansowanie „Inwestycji mających na celu ochronę wód przed zanieczyszczeniem azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych”. Kto może wnioskować i na co można wydać środki? Czytaj więcej w naszej publikacji 150 tys. zł dofinasowania na maszyny do aplikacji nawozów, zbiorniki na gnojowicę i silosy .

Oprac. dkol na podst. archiwum top agrar Polska/topagrar.pl/gov.pl

Fot. Kolasińska