Z artykułu dowiesz się
- Komu podlegają drogi gminne, powiatowe, wojewódzkie i krajowe?
- Jakie prawa i obowiązki ma zarządca danego typu drogi?
- Czy gmina może ścigać rolnika za używane drogi dojazdowej sprzętem ponadnormatywnym?
r e k l a m a
Partnerzy portalu
Strona główna>Artykuły>Maszyny i paliwo>Prawo o ruchu drogowym>Dojazd do pól a sprzęt ciężki: czy gmina może ścigać rolnika za psucie drogi?
Dojazd do pól a sprzęt ciężki: czy gmina może ścigać rolnika za psucie drogi?
15.06.2021autor: adw. Mikołaj Pomin
Chciałbym się dowiedzieć, jakie są przepisy korzystania z dróg dojazdowych do pól. Jak wygląda możliwość wjazdu ciężkim sprzętem na takie drogi, jeżeli nie ma odpowiedniego znaku z ograniczeniem wagowym? Czy gmina może rolnika pociągnąć do odpowiedzialności za nieumyślne uszkodzenia, które powstają podczas przejazdu maszynami i co w momencie kiedy taki znak jest, a to jedyna droga dojazdowa do pola? Co, gdy trzeba odebrać buraki, czy dowieźć sporadycznie wapno? Oto pytanie do Agrarlex od rolnika z Podkarpacia.
Drogi publiczne dzielą się na:
- drogi krajowe;
- drogi wojewódzkie;
- drogi powiatowe;
- drogi gminne.
Drogi krajowe – stanowią własność Skarbu Państwa.
Pozostałe drogi: wojewódzkie, powiatowe i gminne stanowią własność właściwego samorządu województwa, powiatu lub gminy.
Zasadniczo, z dróg publicznych mogą korzystać wszyscy, choć ograniczenia oraz wyjątki od tej zasady mogą wynikać z ustawy.
Sądy administracyjne stoją na stanowisku, iż drogi publiczne gminne, powiatowe czy wojewódzkie nie są budowane wyłącznie w interesie tych jednostek czy ich mieszkańców, ale w interesie ogółu użytkowników tych dróg, jako sieć dróg. To rzutuje na oczekiwani, co do ich stanu i dbałości o nie.
Ograniczenia masowe – drogi gminne i powiatowe
Po drogach publicznych gminnych i powiatowych oraz części dróg wojewódzkich mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi do 8 ton.
r e k l a m a
Drogi wojewódzkie i krajowe – ograniczenia masowe
Drogi wojewódzkie oraz krajowe mogą dopuszczać obciążenia do 11,5 tony na jedną oś.
Zarządcą drogi gminnej publicznej jest wójt danej gminy (burmistrz, prezydent miasta). Obowiązki zarządcy szeroko wymienione zostały w art. 20 i kolejnych wspomnianej ustawy o drogach publicznych, choć nie są wszystkie obowiązki. Przykładowo, zarządcy zobowiązani są do:
- opracowywanie projektów planów finansowania budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg oraz drogowych obiektów inżynierskich;
- utrzymania nawierzchni drogi, chodników, drogowych obiektów inżynierskich, urządzeń zabezpieczających ruch i innych urządzeń związanych z drogą,
- przygotowania infrastruktury drogowej dla potrzeb obronnych oraz wykonywanie innych zadań na rzecz obronności kraju;
- koordynacji robót w pasie drogowym;
- wydawania zezwoleń na zajęcie pasa drogowego i zjazdy z dróg oraz pobieranie opłat i kar pieniężnych;
- przeprowadzania okresowych kontroli stanu dróg i drogowych obiektów inżynierskich oraz przepraw promowych, ze szczególnym uwzględnieniem ich wpływu na stan bezpieczeństwa ruchu drogowego;
- wykonywania robót interwencyjnych, robót utrzymaniowych i zabezpieczających;
- przeciwdziałania niszczeniu dróg przez ich użytkowników;
- utrzymywania zieleni przydrożnej, w tym sadzenia i usuwania drzew oraz krzewów.
Zarządca zakazuje
Jak wynika z zapisów ustawy, w ramach obowiązków zarządca drogi może również ustanawiać zakazy i ograniczenia w korzystaniu dróg, podyktowane bezpieczeństwem ludzi i mienia, ochroną przyrody, zabytków itp.
Wszystko to odbywa się na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 23 września 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków zarządzania ruchem na drogach oraz wykonywania nadzoru nad tym zarządzaniem (t.j. Dz. U. 2017.784), wydanego na podstawie ustawy Prawo o ruchu drogowym. Przepisy te są skomplikowane i nie ma potrzeby przytaczać ich choćby w części.
Wystarczy powiedzieć, że ograniczenie ruchu pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej leży w kompetencji wójta (burmistrza, prezydenta miasta).
Użytkownicy drogi nie są jednak skazani na decyzję zarządcy drogi. Co prawda, wprowadzenie takiego ograniczenia nie następuje na mocy decyzji administracyjnej, od której można złożyć odwołanie jednak pomimo to podlega ono kontroli sądów administracyjnych (tak stwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z 9 września 2012 r.,w spr. III SA/Kr 1050/10.
Dla dróg gminnych i dojazdowych – rządzi gmina
Reasumując, zarządca drogi jest zobowiązany utrzymywać drogę w należytym stanie, by zapewnić bezpieczeństwo użytkowników. To oznacza, że winien dokonywać napraw i konserwacji nawierzchni dostosowując ją do dopuszczalnych obciążeń. W tym celu może też ustanawiać zakazy i nakazy dotyczące korzystania z danej drogi.
Jak wynika z art. 20 punkt 14) ustawy obowiązkiem zarządcy jest także przeciwdziałanie niszczeniu dróg przez ich użytkowników. W pojęciu tym można również zawrzeć prawo dochodzenia od użytkowników dróg naprawienia szkód spowodowanych ich nieprawidłowym użytkowaniem, co może się stać przez jeden przejazd ciężkiego pojazdu rolniczego lub dostawczego.
Ten kij ma jednak dwa końce. Użytkownicy dróg, w razie uszkodzenia pojazdu mogą dochodzić od zarządcy drogi naprawienia szkody.
W razie szkody (np. przebicia opony czy uszkodzenia pojazdu) udokumentować ją, okoliczności zdarzenia i miejsce (a najlepiej wezwać policję w celu spisani notatki). Następnie wysłać zgłoszenie szkody właściwemu zarządcy drogi wraz z kopią dokumentacji. W razie odmowy wypłaty odszkodowania można go dochodzić na drodze sądowej.
Adw. Mikołaj Pomin
Podstawa prawna:
- Ustawa z 21 marca 1985 r. o drogach publicznych – tekst jednolity Dz. U. 2020.471 ze zmianami
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 23 września 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków zarządzania ruchem na drogach oraz wykonywania nadzoru nad tym zarządzaniem (t.j. Dz. U. 2017.784).
Masz pytania?
Zadaj pytanie redakcjir e k l a m a
r e k l a m a
Najważniejsze tematy
r e k l a m a