Rolnik woli buhaje wyceniane konwencjonalnie, nie genomowo. Dlaczego?

– To prawda, że buhaje genomowe w porównaniu do tych wycenionych konwencjonalnie mają wyższy indeks selekcyjny PF. Często też się mówi, że postęp, jaki niosą buhaje ocenione na podstawie użytkowości córek, jest wolniejszy w porównaniu do postępu młodych buhajów ocenionych na podstawie genomu. Jednak ja dodam do tej beczki miodu łyżkę dziegciu. Wycena na córkach jest znacznie bardziej powtarzalna i wiarygodna. Ile razy już tak było, że buhaj osiągający bardzo wysokie indeksy w wycenie genomowej, wręcz przepadał po uwzględnieniu wyników na córkach. Oczywiście były też osobniki, które potwierdziły swoją wartość. Jednak nadal jest to trochę jak na loterii. Kiedy taki los kosztował 20 zł, kiedy były jeszcze buhaje testowe, to miało sens, ale nie będę ryzykował 130 zł dla buhaja, który nie ma jeszcze oceny na córkach – powiedział Jarosław Augustyniak, który już od 15 lat sam wykonuje zabiegi inseminacji, a nasienie zamawia z dwóch firm: Konrad oraz MCHiRZ Łowicz. Buhaje dobiera gównie pod kątem pokroju, kalibru oraz zawartości suchej masy.

Rozpłodnik na posterunku

Odpowiedni dobór buhajów zaowocował nie tylko wysoką wydajnością. Obecnie przeciętna krowa daje 10 700 kg mleka w laktacji, ale również z dobrymi parametrami mleka na poziomie 4,2% tłuszczu oraz 3,6% białka. Jałówki kryte są nasieniem seksowanym, ale maksymalnie dwa razy, a potem trafiają do buhaja. Podobnie jest u krów, dwukrotna nieskuteczna inseminacja oznacza krycie naturalne.

– Zawsze w stadzie mamy licencjonowanego buhaja hodowlanego zakupionego z bardzo dobrego i uznanego stada zarodowego. Obecnie wymieniamy rozpłodnika, ten użytkowany do tej pory był już zbyt ciężki, pochodził z OHZ Dębołęka. Zastąpi go młody buhaj, którego dopiero co zakupiliśmy z OHZ Osięciny – wyjaśnił Jarosław Augustyniak.

• Obora uwięziowa o wymiarach 35 x 14 m posiada 56 legowisk oraz stół paszowy szeroki na 4,5 m

Nie oszczędzamy na żywieniu krów

Hodowcy użytkują 2-letni poziomy wóz paszowy Sgariboldi Mono 13ST o pojemności 13 m³. Oprócz paszowozu w ostatnich latach wymienili prawie cały park maszynowy, zakupując m.in.: agregat uprawowo-siewny Pottinger, ciągnik Massey Ferguson 7718S o mocy 180 KM i kombajn zbożowy New Holland TC 5.90.

– Główną zaletą tego paszowozu jest tempo mieszania. Miesza znacznie szybciej niż poprzedni pionowy paszowóz, jaki użytkowaliśmy. Przy swoich 13 kubikach objętości ma też małe zapotrzebowanie na moc. W naszym przypadku swobodnie daje sobie z nim radę 60-konny Ursus 4512. To wszystko przekłada się na oszczędność paliwa i oznacza, że jest to maszyna ekonomiczna, co nabiera na znaczeniu zwłaszcza w dzisiejszych czasach, kiedy paliwo jest bardzo drogie – stwierdził Jarosław Augustyniak.

• Wiata na głębokiej ściółce, w której utrzymywane są krowy zasuszone oraz te co dopiero się wycieliły

Parametry mleka to coś na czym Małgorzacie i Jarosławowi Augustyniakom zależy najbardziej, tu liczy się nie tylko genetyka, ale również żywienie, na którym, jak przyznają, nie oszczędzają.

– Stosunek kiszonki z kukurydzy do sianokiszonki wynosi 7 do 3. Ponadto do paszowozu dodajemy młóto browarniane, poekstrakcyjne śruty sojową i rzepakową, śrutę zbożową oraz dodatki żywieniowe. Taki miks zapewnia produkcję na poziomie 35 l od krowy dziennie. Sztuki wydajniejsze dokarmiamy z ręki śrutą kukurydzianą (2,5 kg/szt.) oraz poekstrakcyjną śrutą sojową (0,5 kg/szt.) – powiedział hodowca.

• Jedna z najwydajniejszych krów w stadzie kończy trzecią laktację, w pierwszej laktacji za 305 dni uzyskała wynik 12 tys. kg mleka, w drugiej laktacji było to już 13 tys. kg, a w tej hodwocy szacują, że będzie to co najmniej 14 tys. kg białego surowca

Jaki dój wybrać?

Krowy dojne utrzymywane są w oborze uwięziowej z 2007 roku na płytkiej ściółce, wyposażonej w 2 zgarniacze obornika. Z kolei jałówki, krowy zasuszone oraz te świeżo wycielone, chodzą luzem.

– Planujemy rozbudowę naszej uwięziówki i przerobienie jej na system wolnostanowiskowy. Zastanawiamy się tylko czy będzie to robot udojowy, czy jednak hala. Każdy system ma swoje zalety i jeszcze się nie zdecydowaliśmy. Za robotem przemawia uniezależnienie się od doju na konkretną godzinę oraz brak chętnych do pracy w rolnictwie, a zwłaszcza przy krowach. Jednak przy robocie cały czas trzeba być pod telefonem, bo ciągle przychodzą komunikaty. No i na robocie wydoimy tylko 60 krów, a hala jest bardziej elastyczna pod tym względem. Ponadto na hali wchodzimy, doimy 1,5 godziny, wychodzimy i mamy spokój – wyjaśnił Jarosław Augustyniak, dodając, że przy jednym robocie musiałby pozostać przy obecnej skali produkcji, aby się rozwijać, musiałby zamontować 2 roboty.

• Wóz paszowy Sgariboldi o pojemności 13 kubików współpracuje z 60-konnym Ursusem 4512

Obecnie dój odbywa się za pomocą dojarki przewodowej Westfalia wyposażonej w 8 aparatów udojowych i przy dwóch dojarzach trwa 1 godzinę i 15 minut. Od 2 lat rolnicy dostarczają mleko do Grupy Polmlek i jak zapewniają, współpraca układa się bardzo dobrze, a cena za surowiec jest zadowalająca.

Andrzej Rutkowski
Zdjęcia: Andrzej Rutkowski