Wzrost dostaw mleka w Niemczech 

Dzięki łagodniejszym temperaturom w ostatnich dwóch tygodniach 2022 roku w Niemczech wznowiono sezonowy wzrost dostaw mleka. W przedostatnim tygodniu ubiegłego roku mleczarnie skupiły o 1,2% więcej mleka, a w ostatnim aż o 1,7% więcej. W porównaniu z analogicznymi tygodniami w 2022 r. było to odpowiednio o 2,7% oraz o 3,6% więcej.

Ceny giełdowe wyraźnie w dół

Na giełdzie w Kempten notowania masła w 25-kilogramowych blokach 18 stycznia w dolnym przedziale spadły o 25 eurocentów do 4,6 euro/kg, a w górnym o 39 eurocentów do 4,75 euro/kg. Korekty cen były silniejsze niż przed tygodniem. Rok temu ceny były o ponad 1 euro/kg wyższe. Z kolei masło 250-gramowe staniało w dolnym przedziale o 14, a w górnym o 6 eurocentów do 7,25–7,60 euro/kg.

Trwająca od połowy listopada 2022 r. korekta cen utrzymała się również w przypadku serów półtwardych. Notowania goudy i sera edamskiego spadły wyraźniej niż przed tygodniem. Ceny sera w blokach umieściły się w przedziale 3,8–4,2 euro/kg. W opinii tamtejszych analityków, rynek serów półtwardych w 2023 r. będzie rozwijał się w niskim tempie. Ich podaż jest wystarczająca, a popyt jest określany jako powściągliwy. Konsumenci stali się bardziej wrażliwi na cenę. Kupują więcej sera w mniejszych opakowaniach oraz sprzedawanych w specjalnych ofertach. Ze względu na spadek cen, ser półtwardy stał się ponownie bardziej interesujący dla eksportu do krajów trzecich, prawdopodobnie ten rynek się odbuduje.

Z kolei w przypadku serów twardych ceny pozostały bez zmian (ementaler – 6–7,1 euro/kg) a popyt na dobrym poziomie. Według analityków, ten rynek jest obecnie wystarczająco zaopatrzony, dojrzewalnie zapełniły się ponownie w okresie świąt Bożego Narodzenia.

Ceny OMP z przeznaczeniem do konsumpcji luzem 18 stycznia były na poziomie 2350–2400 euro/t. Spadki cen w przedziale dolnym i górnym były bardzo poważne, w dolnym wyniosły 90 a w górnym 70 euro. OMP w workach 25-kilogramowych staniało, natomiast w dolnym przedziale o 50 a w górnym o 140 euro do 2600–2750 euro/kg. W przypadku pełnego mleka w proszku, ceny wahały się w przedziale 3800–3950 euro/t i były odpowiednio o 100 oraz 50 euro niższe niż przed tygodniem.

Sytuacja na rynku serwatki w proszku, po dość spokojnym poprzednim tygodniu, również wyraźnie się pogorszyła. Słodka serwatka w proszku przeznaczona do konsumpcji w workach 25 kg kosztowała 850–970 euro/t, a luzem – 720–750 euro/t.

Handel obniży ceny

Handel detaliczny w Niemczech spowalnia nowe zamówienia, co ma doprowadzić do zmniejszenia zapasów. Negocjacje kontraktów zostały zaplanowane na przełomie miesiąca. Eksperci oczekują, że skończą się one obniżeniem ceny na produkty mleczne.

Spadek cen hurtowych odtłuszczonego mleka w proszku i masła oraz spadek wartości rynkowej mleka, wywołują presję na spadek cen mleka w skupie. W grudniu ub.r. po raz pierwszy od października 2021 r. spadła ona poniżej 50 centów za kilogram mleka. W porównaniu do listopada ub.r. cena spadła o 4 eurocenty, tj. do 47,9 eurocentów/kg.

Potwierdzeniem presji cenowej na rynku mleka są ceny spotowe mleka będącego w obrocie między mleczarniami. W pierwszym tygodniu stycznia br. w północnych i północno-zachodnich Niemczech wynosiły one zaledwie 43 eurocenty i były zbliżone do cen mleka na giełdzie. Na południu mleko to było jeszcze trochę droższe i kosztowało 44,5 eurocentów/kg.

Niemieccy analitycy nie mają złudzeń, trendy cenowe na rynku mleka w 2023 roku będą diametralnie różnić się od tych z poprzedniego roku. Rok 2022 r. charakteryzował się bowiem osiągnięciem nowych historycznych maksimów w całym łańcuchu wartości. Na rynkach produktowych ceny wysyłkowego mleka i towarów przemysłowych są już daleko od szczytowych wartości osiągniętych w ciągu ubiegłego roku. Masło i odtłuszczone mleko w proszku, kluczowe wskaźniki rynkowe, od maja do końca 2022 roku, w porównaniu z rekordowym wynikiem straciły ponad jedną czwartą wartości. To z góry określa kierunek cen mleka na poziomie producenta, ponieważ podążają one za zmianami w produktach przetworzonych z opóźnieniem. Analitycy spodziewają się zatem znacznych obniżek cen mleka w skupie.

Mniejszy popyt, większa podaż

Przyczyną spadkowej tendencji na rynku spot i w hurcie jest słaby popyt globalny, który nakłada się na rosnącą podaż. Aby rynek się zbilansował, musiałby wzrosnąć popyt. Jest to jednak spowalniane przez słabnącą gospodarkę światową. Jak wskazują analitycy Centralnej Sprawozdawczości Rynku Mleka w Niemczech, zapytań o zakup odtłuszczonego mleka w proszku na rynku krajowym jest obecnie więcej, ale liczba nowych zamówień na razie nie wzrasta. Póki co, nie jest to jednak niczym nadzwyczajnym, jak na początek roku.

Możliwości sprzedaży OMP na rynku światowym są również ograniczone, pomimo tego że Chiny, największy na świecie importer produktów mlecznych, złagodziły politykę zero-Covid, co wzbudziło wśród eksporterów nadzieje na ożywienie chińskiego importu. Przypisuje się to zwiększonej liczbie infekcji koronawirusa w Chinach oraz obchodom chińskiego Nowego Roku, który rozpoczyna się 21 stycznia i trwa do 20 lutego. Eksperci spodziewają się jednak, że po zakończeniu świąt popyt importowy z Azji się ożywi.

Krów coraz mniej

Pomimo tego że w Niemczech hodowcy krów mlecznych uzyskiwali w ubiegłym roku najwyższe ceny mleka w UE, bywało, że ceny przewyższały 60 eurocentów za kilogram, liczba krów mlecznych nadal spada. W listopadzie 2022 roku nasi zachodni sąsiedzi mieli około 3,8 miliona krów. W porównaniu do listopada 2021 r. stado krów zmalało o prawie 23 tys. sztuk. tj. o 0,6%.

Jak wyżej wspomniano, pomimo tego, ostatnio wzrosła tam podaż mleka. Mając jednak na względzie zapowiadany spadek cen mleka w skupie oraz wzrost kosztów produkcji, dalszy wzrost wydajności może stać się po prostu nieopłacalny.

Magdalena Szymańska
Zdjęcie: Pixabay