Zaniepokojenie rolników wywołała ostania decyzja Trybunału Sprawiedliwości UE (TSUE). - Państwa członkowskie nie będą mogły stosować odstępstw od zakazu stosowania neonikotynoidów - poinformował biuro prasowe sądu.

#ECJ: Plant health protection: Member States cannot derogate from the express bans on the placing on the #market and use of seeds treated with #plant protection products containing neonicotinoids @EuropePAN 👉https://t.co/ATb3CgbPxg

— EU Court of Justice (@EUCourtPress) January 19, 2023

Orzeczenie to bardzo restrykcyjnie interpretuje art. 53 europejskiego rozporządzenia w sprawie wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin, zakazując stosowania neoniktynoidów nawet w sytuacjach nadzwyczajnych lub z wykorzystaniem krajowych derogacji.

- Ta niezrozumiała decyzja oznacza rozwód między interpretacją prawną a agronomiczną rzeczywistością, przed którą stoją rolnicy. Spycha to wielu z nich w bezprecedensową sytuację na kilka tygodni przed rozpoczęciem sezonu siewu buraka cukrowego i doprowadza do skrajnej niepewności i chaosu. To katastrofa dla plantatorów. Istnieje zatem pilna potrzeba wyjścia z tego impasu – powiedziała Elisabeth Lacoste, dyrektor CIBE, europejskiego związku plantatorów buraka cukrowego.

Katastrofalne skutki zakazu neonikotynoidów 

Tymczasem zdaniem Europejskiego Stowarzyszenie Producentów Cukru (CEFS), Międzynarodowej Konfederacji Europejskich Plantatorów Buraka (CIBE) oraz Copa-Cogeca plantatorzy buraków cukrowych potrzebują szybkich i skutecznych rozwiązań, aby uniknąć ryzyka znacznej utraty plonów spowodowanej pojawieniem się groźnych szkodników. Na przykład w 2020 r. francuscy plantatorzy buraków odnotowali spadek plonów o 30% w skali kraju spowodowany żółtaczką wirusową i brakiem dostępu do neonikotynoidów.

- Buraki cukrowe to jedyny sposób produkcji cukru w ​​Europie kontynentalnej. Jeśli rolnicy nie będą mogli ich uprawiać, produkcja cukru będzie nieopłacalna. Zamknięte zostaną fabryki, a miejsca pracy w przemyśle zostaną zlikwidowane w niektórych z najbardziej wrażliwych obszarów wiejskich. A Europejczycy będą zależni od importu mniej zrównoważonego i bardziej emitującego cukru z zagranicy – tłumaczy Marie-Christine Ribera, dyrektor generalna CEFS.

Nie ma skutecznych alternatyw dla neonikotynoidów 

Instytuty badawcze zajmujące się burakami cukrowymi i cała branża intensywnie pracują nad znalezieniem rozwiązań, które zastąpią neonikotynoidy, ale potrzeba więcej czasu, bo skuteczne alternatywy nie są jeszcze dostępne.

Te alternatywy mają kluczowe znaczenie dla utrzymania zrównoważonego charakteru sektora, który przyczynia się do europejskiego bezpieczeństwa żywnościowego i suwerenności żywnościowej, który znajduje się pod rosnącą presją.

Zakaz dla rolników to sukces ekologów

Organizacje dążące wprowadzenia zakazów stosowania pestycydów w rolnictwie świętują sukces. Ich zdaniem neonikotynoidy są groźne dla pszczół, a prawo stosowania derogacji jest nadużywane.

- Odstępstwo powinno stanowić wyjątek, z którego można korzystać wyłącznie w szczególnych przypadkach iw nieprzewidzianych okolicznościach. Rzeczywistość jest całkiem inna. To powszechne nadużycie sprawia, że ​​unijne przepisy dotyczące pestycydów są nieszczelne jak sito – powiedział Martin Dermine dyrektor wykonawczy PAN Europe (Pesticid Action Network Europe)

 wk, fot. arch.