Młody rolnik 2021 – na jakich warunkach można dostać 150 tys. złotych dotacji?
Na marzec zaplanowano uruchomienie naboru na „Premię dla młodych rolników”. Ze względu na to, że o dwa lata wydłużono realizację PROW 2014–2020, rolnicy, którzy otrzymają to wsparcie, o płatność końcową będą mogli wnioskować do końca sierpnia 2025 roku.
150 tys. złotych dotacji dla młodego rolnika
Premia dla młodych rolników to 150 tys. zł. Jest wypłacana w dwóch ratach. Pierwsza wynosi 120 tys. zł, a wniosek o jej wypłatę składa się w terminie 9 miesięcy od doręczenia decyzji o przyznaniu pomocy. Natomiast wypłata drugiej raty jest uwarunkowana realizacją biznesplanu i należy o nią wnioskować nie później niż do upływu 3 lat od dnia wypłaty pierwszej raty i – po zmianie przepisów – nie później niż do 31 sierpnia 2025 roku.
Młody rolnik 2021 – kto może wystąpić o dotacje?
O premię może wystąpić rolnik, który w dniu złożenia wniosku nie ukończył 40 lat oraz rozpoczął prowadzenie działalności rolniczej na co najmniej jednym hektarze nie wcześniej niż 24 miesiące przed dniem złożenia wniosku. Za dzień rozpoczęcia prowadzenia działalności rolniczej uznaje się dzień, w którym osoba fizyczna po raz pierwszy stała się właścicielem lub weszła w posiadanie (czyli np. wydzierżawiła) gospodarstwa o powierzchni użytków rolnych wynoszącej co najmniej 1 ha.
Od kandydata na młodego rolnika wymaga się również, aby przed tym, jak stał się właścicielem (dzierżawcą) 1 ha gruntów, nie miał zwierząt gospodarskich objętych obowiązkiem rejestracji w ARiMR i nie wystąpił o płatności bezpośrednie lub inną pomoc finansową unijną bądź krajową oraz nie prowadził działu specjalnego produkcji rolnej.
Inaczej te zasady wyglądają, gdy o premię stara się młody rolnik, który odziedziczył gospodarstwo rolne. Może on wtedy złożyć wniosek o wsparcie, jeśli stał się właścicielem lub wszedł w posiadanie użytków rolnych i jednocześnie składał wnioski o dopłaty bezpośrednie przed dniem rozpoczęcia prowadzenia działalności rolniczej, lecz nie wcześniej niż w okresie 5 lat poprzedzających ten dzień.
Przepisy zezwalają, aby ten wymagany na starcie hektar był gruntem dzierżawionym. Aby jednak Agencja nie zakwestionowała tego posiadania, warto, aby umowa dzierżawy była długoterminowa oraz aby ten grunt wszedł potem w skład gospodarstwa rolnika. Agencja wyjaśnia, iż rozwijanie gospodarstwa, nawet takiego, które składa się wyłącznie z 1 ha użytków rolnych, powinno stanowić część gospodarstwa, które zostanie określone w dokumentach składanych wraz z wnioskiem o pomoc. Natomiast jego nabycie będzie potwierdzone w dokumentach składanych wraz z wnioskiem o płatność.
Ponadto ARiMR wskazuje, że krótkoterminowych dzierżaw nie sumuje się przy ustalaniu powierzchni użytków rolnych w gospodarstwie, w tym powierzchni minimalnej i punktowanej, oraz nie bierze się jej pod uwagę przy ustalaniu wielkości ekonomicznej gospodarstwa, dlatego nie jest ona korzystna dla rolnika.
9 miesięcy na powiększenie gospodarstwa do średniej wielkości
Co bardzo ważne, teoretycznie premię może otrzymać rolnik, który w dniu złożenia wniosku o wsparcie posiadał jedynie hektar ziemi (o ile uzyska minimum 8 punktów – więcej na ten temat na końcu artykułu). Jednak już po 9 miesiącach od momentu otrzymania decyzji o przyznaniu pomocy jego gospodarstwo musi mieć powierzchnię równą co najmniej średniej krajowej (11,04 ha), a w województwach o niższej średniej – co najmniej średniej wojewódzkiej. Średnią powierzchnię gruntów rolnych w gospodarstwie rolnym w kraju można sprawdzić na stronie internetowej ARiMR w zakładce „Pomoc krajowa”.
W obu przypadkach gospodarstwo nie może być większe niż 300 ha. Przy czym jego wielkość ekonomiczna nie powinna być mniejsza niż 13 tys. euro i większa niż 150 tys. euro.
Młody rolnik musi osobiście prowadzić gospodarstwo i przejść na KRUS
Rolnicy, którzy w momencie otrzymania decyzji o przyznaniu pomocy nie prowadzili gospodarstwa jako kierujący, muszą to zrobić najpóźniej w terminie 9 miesięcy od dnia doręczenia decyzji o przyznaniu pomocy. Przez prowadzenie działalności rolniczej w gospodarstwie jako kierujący rozumie się prowadzenie tej działalności osobiście, na własny rachunek i we własnym imieniu. Rolnik musi też ponosić koszty oraz czerpać korzyści z prowadzonego gospodarstwa.
W terminie 9 miesięcy od dnia doręczenia decyzji o przyznaniu pomocy młody rolnik musi też ubezpieczyć się z mocy ustawy w pełnym zakresie jako rolnik w KRUS. W ubezpieczeniu społecznym rolników trzeba pozostać minimum 12 miesięcy. W tym czasie nie może wykonywać żadnych prac, które wyłączyłyby go z rolniczej Kasy, czyli unikać ozusowanych umów.
Kiedy młody rolnik musi realizować biznesplan?
Po 9 miesiącach od przyznania premii rolnik musi także rozpocząć realizowanie przedstawionego we wniosku biznesplanu. Warto dobrze przemyśleć, co w nim zawrzeć, mając również na względzie zmieniającą się koniunkturę na rynkach rolnych. Podjęte zobowiązania nie tylko trzeba wypełnić, ale jeszcze utrzymywać przez kolejne lata. Ponadto muszą doprowadzić do wzrostu wielkości ekonomicznej gospodarstwa przynajmniej o 10% w stosunku do wyjściowej wielkości ekonomicznej. Osiągnięty wzrost trzeba utrzymać przynajmniej do dnia upływu 5 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy.
Na co można przeznaczyć pieniądze z premii dla młodego rolnika?
Należy też mieć na uwadze, iż premia musi zostać w całości przeznaczona na prowadzenie gospodarstwa lub przygotowanie do sprzedaży produktów rolnych w nim wytwarzanych. Minimum 70% premii powinno być wykorzystane na inwestycje w środki trwałe (grunty, budowle i budynki, maszyny, urządzenia, środki transportu, inwentarz żywy – zwierzęta w hodowli oraz chowie i zwierzęta pociągowe).
- Z premii młody rolnik może kupić tylko nowe maszyny
Kto z małżonków może starać się o dotacje dla młodych rolników?
W przypadku małżonków premię przyznaje się wyłącznie jednemu z nich, co do którego współmałżonek wyraził pisemną zgodę – niezależnie od tego, czy posiadają wspólne, czy odrębne gospodarstwa rolne. Natomiast gdy wnioskujący o premię planuje małżeństwo, warto wziąć pod uwagę, iż w przypadku gdy zawarcie związku małżeńskiego nastąpi po złożeniu wniosku o pomoc, a przed wydaniem decyzji w tej sprawie, ARiMR będzie badała również okres posiadania gospodarstwa (prowadzenia działalności rolniczej) przez małżonka. Gdy małżonek rolnika składającego wniosek prowadził gospodarstwo dłużej niż 24 miesiące, wniosek o premię zostanie odrzucony.
Premia dla młodych rolników – jakie wykształcenie?
Od kandydata na młodego rolnika wymaga się również, aby posiadał kwalifikacje zawodowe wynikające z posiadanego wykształcenia albo wykształcenia i stażu pracy w rolnictwie. Jeśli ich nie ma, musi zobowiązać się do ich uzupełnienia. Ma na to 36 miesięcy od dnia otrzymania decyzji o przyznaniu pomocy. Warto zauważyć, iż od tego roku na listę zawodów rolniczych na poziomie kwalifikacji technika wpisano technika turystyki na obszarach wiejskich.
Za co ARiMR przyzna punkty przyznając premię dla młodego rolnika?
Kolejność przysługiwania pomocy zależy od sumy punktów. Są one przyznawane za:
- powierzchnię użytków rolnych (do 7 pkt)
- kwalifikacje zawodowe (od 2 do 5 pkt)
- inwestycję budowlaną związaną z produkcją rolniczą (3 pkt)
- udział w zorganizowanych formach współpracy producentów rolnych (1 pkt)
- przygotowywanie do sprzedaży produktów rolnych wytworzonych w gospodarstwie (1 pkt)
- przetwarzanie produktów rolnych wytworzonych w gospodarstwie (1 pkt)
- przygotowywanie i stosowanie planu nawozowego (2 pkt)
- inwestycje w zakresie ochrony środowiska i klimatu (do 5 pkt)
- różnicę wieku pomiędzy przekazującym gospodarstwo lub największą część użytków rolnych wchodzących w skład gospodarstwa młodego rolnika a młodym rolnikiem:
– powyżej 15 do 25 lat (2 pkt),
– powyżej 25 lat (4 pkt), - przejmowanie przynajmniej jednego gospodarstwa w całości (3 pkt).
Pomoc jest przyznawana, jeżeli wnioskodawca uzyskał co najmniej 8 pkt.
Młody Rolnik 2021 – co się zmieniło w nowym naborze?
W tegorocznym naborze zmieniono podejście do ustalania kolejności przysługiwania pomocy. Połączono bowiem limity pieniędzy dla województwa mazowieckiego i pozostałych województw. Nie będzie więc, jak dotychczas, dwóch oddzielnych list, tylko jedna krajowa. Takie rozwiązanie ma pozwolić na przyznanie pomocy jak największej liczbie wnioskodawców spełniających warunki.
Magdalena Szymańska
Fot. Pixabay
Magdalena Szymańska
Redaktorka w dziale Ekonomia i Rynki
Ekspert w dziedzinie dopłat bezpośrednich, dotacji z PROW i wydarzeń rynkowych
Najważniejsze tematy