Znamy już ostateczny kształt Krajowego Planu Strategicznego. Finalną wersję programu w nowej WPR dla polskich rolników omówił na dzisiejszej konferencji prasowej minister rolnictwa Henryk Kowalczyk.

- Negocjacje z Komisją Europejską w sprawie Krajowego Planu Strategicznego dla nowej WPR zostały zakończone. Były one intensywne, ale nasze oczekiwania zostały spełnione poza jedną kwestią dotyczącą zachowania okrywy gleby na okres zimowy. KE oczekiwała, że będzie to 100 proc. Ostatecznie udało się osiągnąć kompromis i stanęło na 80 proc. – powiedział minister rolnictwa Henryk Kowalczyk.

Sześć ekoschematów w nowej WPR zamiast szesnastu

Projekt KPS mocno różni się od poprzednich wersji. Przede wszystkim zakłada, że będzie tylko sześć ekoschematów w I filarze Wspólnej Polityki Rolnej zamiast proponowanych do tej pory szesnastu. 

W KPS znalazły się więc następujące ekoschematy:

• Dobrostan zwierząt
• Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi
• Obszary z roślinami miododajnymi 
• Prowadzenie produkcji roślinnej w systemie Integrowanej Produkcji Roślin 
• Biologiczna ochrona upraw 
• Retencjonowanie wody na TUZ

Dwa razy więcej pieniędzy na Dobrostan zwierząt

Największa zmiana dotyczy ekoschematu Dobrostan zwierząt, bo udało się podwoić jego budżet. Na dopłaty w tym zakresie przeznaczono 1,4 mld euro. 

- Ekoschemat Dobrostan zwierząt ma wspierać rolników w podnoszeniu dobrostanu w hodowli, bo zależy nam na tym, aby ta hodowla, szczególnie w gospodarstwach rodzinnych, była kontynuowana. Niestety, w ostatnich latach ilość gospodarstw hodowlanych systematycznie malała – zaznaczył minister.

Jak wyjaśnia unijny komisarz ds. rolnictwa,  Janusz Wojciechowski rolnik, który wejdzie w pełny dobrostan przewidziany w polskim KPS, dostanie w euro za jedną krowę 500 plus, a za tucznika nawet 120 plus. 

Rolnik, który wejdzie w pełny dobrostan przewidziany w polskim KPS, dostanie za jedną krowę 500 plus, a za tucznika 100 plus. A nawet 120.
Przy czym nie złotych tylko euro.
W przypadku krów na tę kwotę składają się płatności dobrostanowe + płatność związana z produkcją.

— Janusz Wojciechowski (@jwojc) July 16, 2022

Katalog praktyk dobrostanu zwierząt obejmuje m.in.:

• Powierzchnia bytowa w budynkach powiększona o co najmniej 20%, utrzymywanie bez uwięzi
• Powierzchnia bytowa w budynkach powiększona o co najmniej 50%, utrzymywanie bez uwięzi
• Utrzymanie na ściółce ze słomy lub podobnego materiału – na powierzchni minimum stanowiska/legowiska
• Nieoddzielanie młodych od matek przez okres właściwy dla danego gatunku/grupy technologicznej
• Letni wypas przez minimum 120 dni
• Zapewnienie dostępu do wybiegu
• Chów zwierząt w cyklu zamkniętym (zwierzęta własnego chowu)

W nowym KPS dodano też interwencję: Inwestycje poprawiające dobrostan bydła i świń. Instrument wspierać ma m.in. wyposażenie gospodarstw w wybiegi, wyposażenie pastwisk, poprawę warunków cyrkulacji powietrza w budynkach inwentarskich z budżetem wysokości ponad 300 mln euro środków publicznych.

Rolnictwo węglowe: jakie praktyki obejmuje?

Rolnicy będą wynagradzani także za spełnianie praktyk ekoschematu rolnictwo węglowe.

– Zasadniczym celem tych ekoschematów będzie prowadzenie działalności rolniczej z poszanowaniem gleby i środowiska – powiedział szef resortu rolnictwa.

Katalog praktyk rolnictwa węglowego obejmuje: 

• Ekstensywne użytkowanie TUZ z obsadą zwierząt 
• Międzyplony ozime/Wsiewki śródplonowe 
• Opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia – wariant podstawowy i wariant z wapnowaniem 
• Zróżnicowana struktura upraw 
• Wymieszanie obornika na gruntach ornych w ciągu 12 godzin od aplikacji 
• Stosowanie płynnych nawozów naturalnych innymi metodami niż rozbryzgowo
• Uproszczone systemy uprawy 
• Wymieszanie słomy z glebą.

Więcej spełnionych praktyk z ekoschematów to wyższe dopłaty

Stawki płatności w Dobrostanie zwierząt i Rolnictwie węglowym będą wyliczane w oparciu o system punktowy (1 pkt odpowiada ok. 100 zł). Im więcej spełnionych praktyk, tym wyższe dopłaty. 

- Im więcej działań w rolnictwie węglowym czy dobrostanie rolnik wybierze, tym większą będzie miał możliwość uzyskania dopłaty – zaznaczył minister.

Rolnictwo ekologiczne nie będzie ekoschematem

Natomiast rolnictwo ekologiczne, które w poprzednich wersjach KPS było wpisane jako ekoschemat, w ostateczności będzie działaniem finansowanym z II filara.

Plan zostanie teraz przesłany do zatwierdzenia do Komisji Europejskiej. 

Polska była jednym z pierwszych państw, które w grudniu ub. r. przekazały projekt planu do Komisji.

Czytaj także: Dopłaty bezpośrednie tylko dla rolnika aktywnego! Czyli dla kogo?

Kamila Szałaj