Czy nasyp w międzywale to już wał?

Jeżeli nasypy istotnie nie są wałami przeciwpowodziowymi, to, niestety, trudno spodziewać się wygrania sprawy w WSA. Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 10 ustawy z 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym, zwolnione z tego podatku są m.in. grunty pod wałami przeciw­powodziowymi i grunty położone w międzywałach.

W orzecznictwie sądowym nawiązującym do przepisów Prawa budowlanego i wodnego podkreśla się, że przepis ten musi być rozumiany ściśle. Nie dotyczy on jakichkolwiek wałów (nasypów), których istnienie powoduje, że sąsiednie tereny są zalewane czy też utrudniony jest odpływ wody popowodziowej, a jedynie takich, które stanowią budowlę przeciwpowodziową.

Czy nasyp w międzywałach podlega zwolnieniu z podatku rolnego?

Ustawa o podatku rolnym nie przewiduje tej okoliczności jako zwalniającej z podatku rolnego. Tak orzekł m.in. WSA w Bydgoszczy w wyroku z 7 stycznia 2015 r. (sygn. akt: I SA/Bd 1171/14). Identyczne stanowisko zajął Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 4 czerwca 2019 r. (sygn. akt: II FSK 642/19), stwierdzając, że wał przeciwpowodziowy musi zostać dookreślony, a jego pojmowanie musi być uzależnione od obiektywnych cech, również ustalonych we właściwych przepisach. Rozszerzająca interpretacja tego przepisu nie jest dopuszczalna.

Co to są grunty położone w międzywałach?

Dokonując interpretacji terminu „grunty położone w międzywałach”, należy odwołać się do przepisów Prawa budowlanego z 7 lipca 1994 r. oraz rozporządzenia Ministra Środowiska z 20 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle hydrotechniczne i ich usytuowanie. W § 3 pkt 1 tego rozporządzenia wały przeciwpowodziowe zaliczono do budowli hydrotechnicznych, czyli budowli wraz z urządzeniami i instalacjami technicznymi z nimi związanymi, służących gospodarce wodnej oraz kształtowaniu zasobów wodnych i korzystaniu z nich. Ponadto zgodnie z art. 3 pkt 3 Prawa budowlanego, obiekty hydrotechniczne zaliczają się do budowli. Natomiast w art. 16 ust. 1 pkt 16 i pkt 65 ustawy z 20 lipca 2017 r. Prawo wodne wały przeciwpowodziowe zostały zaliczone do budowli przeciwpowodziowych, a budowle przeciwpowodziowe do urządzeń wodnych.

Kto powinien wyjaśnić sprawę?

Danymi dotyczącymi istnienia na danym terenie wałów przeciwpowodziowych oraz terenów położonych w obrębie międzywałów dysponują instytucje związane ustawowo z gospodarką wodną, a w szczególności Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie. W celu ustalenia, czy sporne grunty stanowią wały przeciwpowodziowe, należy uzyskać w tym zakresie informacje od stosownych instytucji. Jeśli wynika z nich, że na terenie, na którym położone są Pana łąki, brak jest obiektów hydrotechnicznych stanowiących wały przeciwpowodziowe, nie można uznać, że znajdują się one w międzywałach. A w związku z tym brak jest podstaw do zwolnienia z podatku rolnego.

Alicja Moroz
Fot. M. Szymańska