Gatunków zwierząt łownych mamy w Polsce kilkadziesiąt, jednak tylko 5 z nich – łoś, sarna, jeleń, daniel i dzik – wyrządzają „szkody łowieckie”. Odpowiadają za nie dzierżawcy lub zarządcy obwodów łowieckich lub Skarb Państwa na terenach wyłączonych z obwodów łowieckich.

Następne 5 gatunków zwierząt prawem chronionych (wilk, żubr, ryś, bóbr, niedźwiedź) wyrządzają szkody, za które odpowiada Skarb Państwa, na podstawie Prawa Ochrony Przyrody. 

Na Skarb Państwa odpowiada jedynie za szkody wyrządzone przez:

Niestety, do tej pory nie ukazało się żadne rozszerzenie listy gatunków zwierząt, za których żery na polach rolników odpowiada Skarb Państwa. Chodzi m.in. o krukowate, o kormorana czarnego, wydrę europejską, czaplę siwą, które powodują ogromne szkody w gospodarstwach rybackich. 

Za szkody wyrządzone rolnikom przez pozostałe gatunki zwierząt, np. wrony, gawrony, gęsi, łabędzie, kormorany, faktycznie nie odpowiada nikt. 

Sytuacja taka powoduje pozbawienie części obywateli prawa do uzyskania jakiegokolwiek odszkodowania z tytułu poniesionych szkód.  Wprawdzie zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego brak w Ustawie o ochronie przyrody przepisu dotyczącego odpowiedzialności Skarbu Państwa przez niektóre zwierzęta objęte ochroną gatunkową nie wyłącza odpowiedzialności Skarbu Państwa na zasadach ogólnych, jednak w praktyce uzyskanie jakiegokolwiek odszkodowania jest mało realne. 

Najczęstszą przyczyną przegrania sprawy w sądzie o odszkodowanie jest brak właściwego udokumentowania szkody. Jedynym znanym przypadkiem uzyskania odszkodowania za szkody wyrządzone przez zwierzęta łowne poza gruntami rolnymi są wyroki sądów powszechnych dotyczące odszkodowania dla właścicieli lasów prywatnych za szkody wyrządzone przez łosie.

Roman Włodarz
fot. Gęsi gęgawe w locie - aut. WWF/S. Untherthiner

Podstawa prawna: Prawo łowieckie z 13 października 1995 r. 

Artykuł jest informacją i nie stanowi porady prawnej.