Z artykułu dowiesz się
Małe ładowarki teleskopowe cieszą się coraz większą popularnością wśród polskich rolników. Pracę znajdują przede wszystkim w mniejszych i średnich gospodarstwach z hodowlą. Ze względu na kompaktowe wymiary doskonale spisują się w wąskich budynkach, gdzie mocno ograniczone jest manewrowanie. Mogą wjechać do starszych niższych budynków.
Niewielkie ładowarki mają uniwersalne zastosowania, ponieważ można je dobrze wyposażyć w dodatkowy osprzęt np. ścielarkę do słomy. Zwykle nie odbiegają one wyposażeniem od większych modeli. Podobnie jak tamte, mają szereg innowacyjnych rozwiązań w zakresie napędu, hydrauliki, czy wspomagania operatora. Kompaktowe ładowarki nie potrzebują silników o dużej mocy, a co za tym idzie – zużywają mniej paliwa. Ich mocną stroną jest bardzo dobra zwrotność. Przewożenie czy układanie materiałów jest szybkie i proste. Często wykorzystywane są w gospodarstwie przy karmieniu zwierząt, a ich niewielka wysokość umożliwia pracę w niskich budynkach, np. magazynie czy stajni.
W pełni elektryczna ładowarka teleskopowa JCB 525-60E ma 96 V akumulator o pojemności 24 kWh z opcją bardzo szybkiego ładowania 415 V w 60 min.
Mimo wielu mocnych stron mniejszych ładowarek pojawiają się też pewne ograniczenia. Kompakty mają przeważnie ciasne kabiny, a niewielkie wymiary oraz masa ograniczają ich udźwig. Praca wąską maszyną to też większe ryzyko przewrócenia, szczególnie na nieutwardzonej powierzchni. Zapytaliśmy producentów o parametry kompaktów, które zestawione zostały w tabeli.
Maksymalna wysokość podnoszenia ładowarek w tym segmencie to najczęściej 4–6 metrów. Taka wysokość pozwala bez problemu na ułożenie średniej wielkości stogu czy załadowanie ciężarówki. Pozytywnym aspektem tych małych sprzętów jest ich udźwig, bowiem najmniejsze kompakty bez problemu poradzą sobie z ponadtonowym ładunkiem, zaś większe modele udźwigną prawie 3 tony. W maksymalnie obciążonej maszynie teleskop wysuniemy przeważnie trochę powyżej metra.
Zainstalowany na wysięgniku system zawieszenia pneumatycznego Dieci Easy Ride ogranicza wibracje podczas jazdy np. podczas załadunku bel na polu.
Kompakty ważą średnio od 3 do 5 ton, dlatego jak na ich stosunkowo niewielką masę, parametry są naprawdę dobre i pozwalają na wykonanie większości prac w gospodarstwie, takich jak np. szybki załadunek obornika czy rozładunek big-bagów z ciężarówki do niskiego magazynu.
Większość ładowarek kompaktowych ma trzy tryby skrętu kół: oś przednia, wszystkie koła i skręt boczny tzw. psi chód. Przednia oś skrętna dobrze sprawdza się podczas jazdy po drogach z dużą prędkością (30 km/h), natomiast psi chód umożliwia manewrowanie w bardzo ciasnych miejscach np. kurnikach, korytarzach paszowych.
Ładowarki Weidemann mają sterowany elektronicznie napęd jazdy ecDrive z czterema trybami jazdy.
Kompakty są bardzo zwinne, promień zawracania w najmniejszych modelach wynosi ok. 2,6 m. W rezultacie taka maszyna pozwala szybciej wykonać pracę, skracając czas zawracania. Zaletą mniejszych ładowarek jest też nisko położony punkt ciężkości, który dodatkowo poprawia ich stabilność. Dostępnych jest też wiele opcji bieżnika opony (jodełka, kostka itd.)
W kompaktowych ładowarkach montowane są silniki o niewielkiej mocy, przeważnie 25–70 KM. Wszystkie dostępne ładowarki spełniają normę czystości spalin Stage V. Doładowane są turbosprężarką, a za spaliny odpowiada filtr cząstek stałych DPF z katalizatorem oksydacyjnym DOC. Co ważne, w takim układzie nie muszą być dodatkowo wyposażone w AdBlue.
Dane techniczne kompaktowych ładowarek teleskopowych
Większość producentów korzysta z motorów takich marek, jak Kohler, Yanmar, Kubota czy Perkins. Są to 3- lub 4-cylindrowe jednostki o pojemności od 1200 do 2500 cm3. Silniki te charakteryzują się niskim zużyciem paliwa, które w zależności od wykonywanych prac wynosi średnio 3–6 l/h. Miniładowarki poruszają się z prędkością maks. 25–40 km/h (w zależności od przepisów). Za jazdę odpowiada przekładnia hydrostatyczna, która w prosty i przede wszystkim płynny sposób zapewnia poruszanie się maszyny, uzyskując przy tym wysoki moment obrotowy.
Hydraulika robocza w kompaktach zasilana jest pompami zębatymi, co pozwala na precyzyjne sterowanie oraz podłączanie różnego osprzętu. Wydajność pompy hydrauliki dosyć mocno różni się w poszczególnych modelach. Najmniejsze ładowarki wyposażone są w małe pompy o wydatku niespełna 30 l/min, przepływ oleju w większych modelach kompaktów to ok. 60–100 l/min.
Kompaktowa ładowarka Faresin wyposażona jest w bezstopniową przekładnię hydrostatyczną, która umożliwia jazdę z prędkością 30 km/h.
Co ważne, większość producentów umożliwia wyposażenie maszyny w mocniejszą pompę. Wydajniejsze układy hydrauliczne stosowane są najczęściej pod kątem używania specjalistycznych narzędzi, jak np. pługi do śniegu czy mulczery, gdzie dodatkowy osprzęt zasilany jest z osobnego przewodu ciśnieniowego.
Małą ładowarkę możemy doposażyć w szereg łyżek, chwytaków, wideł transportowych czy nabieraków. Kompakty spokojnie poradzą sobie z pługami śnieżnymi czy zamiatarkami. Bezproblemowo podłączyć można także kosiarki, np. podczas prac komunalnych. Ciekawym narzędziem są specjalnie przeznaczone do kompaktów kosy do przycinania drzew i żywopłotów.
System Manitou Easy Connect pozwala na wygodne obniżenie ciśnienia z obwodu hydraulicznego osprzętu za pomocą przycisku.
Zdarza się, że małe ładowarki mogą zastąpić traktor, np. w stadninie koni, gdzie oprócz podstawowych funkcji bronują podłoże w ujeżdżalni. Bardzo często wykorzystywane są w transporcie przyczep. Oferta na rynku jest szeroka, a każdy użytkownik znajdzie odpowiedni dla siebie sprzęt.
Mimo niewielkich rozmiarów kabiny w ładowarkach kompaktowych są zazwyczaj dobrze przeszklone i zapewniają optymalną widoczność całego obszaru roboczego. Wszystkie elementy sterowania wraz z joystickiem znajdują się w zasięgu ręki, a pozostałe informacje wyświetlane są na monitorach. Kabiny wyposażone są w radio oraz klimatyzację. Część producentów opcjonalnie umożliwia podwyższenie kabiny w celu uzyskania lepszej widoczności, kosztem zwiększenia rozmiarów maszyny.
Coraz więcej ładowarek kompaktowych wyposażonych jest w systemy wspomagające pracę operatora, np. zapamiętanie pozycji łyżki. Kompakty często mają dodatkowe rozdzielacze, które za pomocą joysticka pozwalają na wykonywanie wszystkich ruchów jednocześnie. Niektóre ładowarki można wyposażyć w centralny układ smarowania, czy systemy ograniczania wibracji odczuwanych podczas jazdy po nierównym terenie. Klienci chętnie wybierają dodatkowe przyłącza elektryczne, które umożliwiają pracę z napędzanym elektrycznie osprzętem, np. dozowanie wody w zamiatarce.
System Smart Handling w ładowarkach Kramer zapobiega osiągnięciu granicy przeciążenia, co może grozić przewróceniem maszyny.
Coraz śmielej w ładowarkach wykorzystywana jest też telematyka, która przesyła szereg dokładnych informacji na temat eksploatacji i stanu maszyny (raporty serwisowe, przeglądy okresowe itd.). Jest też dodatkowym zabezpieczeniem przed kradzieżą. Możliwości wykorzystania potencjału i funkcji małych ładowarek jest co niemiara, dlatego nie ma obaw, że kompakt nie da rady w trudnych zmaganiach w gospodarstwie.
Elektryczna ładowarka Merlo eWorker zapewnia do 8 godzin pracy. Naładowanie 46-kWh akumulatora trwa 8 godzin.
Ceny najmniejszych ładowarek kompaktowych zaczynają się od ok. 40 tys. euro i dość mocno różnią się w zależności od wyposażenia.
Krzysztof Gębski
<p>redaktor top agrar Polska w dziale "Technika".</p>
Najważniejsze tematy
