Jakie są objawy antraknozy orzecha włoskiego?

Może to być skutek porażenia antraknozą orzecha włoskiego, zwaną również brunatną plamistością orzecha włoskiego bądź bakteryjną zgorzelą orzecha włoskiego. Antraknoza jest bardzo groźną chorobą orzecha, prowadzącą do znacznego spadku plonu. Szczególnie nasila się w mokrych latach. Chorobę wywołuje grzyb z rodziny workowców, blisko spokrewniony z grzybem powodującym zasychanie liści czereśni. Objawy antraknozy na orzechu występują na liściach, młodych pędach i owocach.

Pierwsze objawy dają się zauważyć na liściach w postaci okrąg­łych, kilkunastomilimetrowych żółtawych plam, które szybko brunatnieją. Mogą być także kanciaste i umiejscowione między nerwami liści. Pierwsze plamy najczęściej pojawiają się na czubkach liści, z czasem się powiększają i zlewają w duże skupienia brunatnej barwy. Plamy występujące na owocach są brunatnoczarne, różnej wielkości, przeważnie zagłębione i o nieregularnych kształtach. Rozlewają się na cały owoc. Porażenie jest tym szkodliwsze, im wcześniej wystąpi. Owoce gniją, nim dojrzeją, i opadają.

Jak ochronić orzecha przed antraknozą?

Cykl rozwojowy sprawcy antraknozy obejmuje dwie fazy – saprofityczną i pasożytniczą. Podczas pierwszej tworzy się stadium workowe, natomiast faza pasożytnicza to czas rozwoju stadium konidialnego. Nas interesuje najbardziej stadium workowe, które rozwija się na porażonych opad­łych liściach. Owocniki rozwijają się przez całą zimę i wczesną wiosną zaczynają się formować worki z zarodnikami, które się wysypują tuż przed pękaniem pąków. Szczególnie sprzyja im duża wilgotność powietrza. Zarodniki opadają na liście w kroplach wody, zakażając je.

Ochrona przed antraknozą polega na oprysku drzew już od wczesnej wiosny preparatami miedziowymi w odstępach około 10-dniowych, opryskach preparatami na bazie czosnku, wrotyczu lub skrzypu, a jesienią na dokładnym wygrabieniu opad­łych liści, które są siedliskiem patogenu. Zgrabionych liści i opadłych porażonych owoców nie wolno wyrzucać na kompost ani palić, lecz zgodnie z przepisami przeznaczyć na bioodpady do utylizacji.

Skórka porażonych orzechów jest cienka, a potem brunatnieje

Bakteryjna zgorzel orzecha włoskiego to druga groźna choroba, która często atakuje drzewa, w szczególności w lata wilgotne. Choroba atakuje liście, pędy oraz owoce, a objawem są ciemnobrunatne lub czarne plamy o nieregularnym kształcie. Na skórce orzechów pojawiają się zagłębione, małe, czarne i bardzo liczne plamy, na niezdrewniałych pędach tworzą się ciemne smugi. Przy silnym porażeniu pędy zamierają.

Porażone owoce podczas dojrzewania tworzą cienką skorupkę, skórka staje się brunatna, a wnętrze orzecha ulega gniciu. Często takie owoce pozostają na zimę na drzewie. Zakażenie młodych owoców i liści następuje przez szparki, a pędów przez przetchlinki. Często jest to również wynikiem ran powstałych podczas gradobicia. W celu ograniczenia choroby należy wycinać porażone pędy, na których zimują bakterie, wiosną, od czasu pękania pąków po kwitnienie kwiatów żeńskich, pryskać należy preparatami miedziowymi w odstępach 10-dniowych.

• W porażonych orzechach włoskich, np. bakteryjną zgorzelą, również jądro nie nadaje się do spożycia

Oprac. Natalia Marciniak-Musiał na podstawie artykułu Małgorzaty Wyrzykowskiej pt. Masz takie orzechy? Poznaj przyczynę, który ukazał się w Tygodniku Poradniku Rolniczym 43/2021 na str. 55.

Jeśli chcesz czytać więcej podobnych artykułów, już dziś wykup dostęp do wszystkich treści na TPR: Zamów prenumeratę.

Zdjęcie: Małgorzata Wyrzykowska