Co to jest ogród hydroponiczny?

W naturalnych warunkach hydroponikę u roślin można zaobserwoać u storczyków i bromelii, które rosną zamocowane do gałęzi i pni. Dlatego w ogrodzie hydroponicznym nie znajdziemy tradycyjnych doniczek z ziemią, co nie znaczy, że rośliny mogą być umieszczone bezpośrednio w wodzie, ponieważ większość z nich zaczęłaby gnić od korzeni.

W wodzie zanurza się podziemne części roślin. Naczynie z tworzywa sztucznego wypełnia się obojętnym podłożem, na przykład keramzytem, perlitem lub podłożem do hydroponiki nasączonym wodą i odżywkami.

W tym układzie, korzenie mają bezpośredni dostęp do wody i składników pokarmowych, ale nie rozrastają się nadmiernie.

Jak działa hydroponika?

Aby uzyskać odpowiedni wzrost roślinom należy zapewnić:

• światło i odpowiednią temperaturę,
• wodę,
• powietrzę i składniki odżywcze.

W porównaniu do konwencjonalnych metod sadzenia, o ile nie mówimy o sztucznym naświetlaniu, hydroponika zazwyczaj nie wpływa na ilość światła dostarczonego roslinom. To co wyróznia uprawy hydroponiczne to sposób dostarczania wody i składników odżywczych do rośliny.

Roślina domowa zasadzona w glebiie potrzebuje regularnego podlewania, aby transportować wodę i składniki odżywcze do korzeni. W hydroponice działa to nieco inaczej - system korzeniowy pobiera niezbędne minerały i wodę, bez udziału gleby jako pośrednika.

Choć aktywne systemy hydroponiczne wymagają większego zaangażowania i odrobiny technologii, mogą być wykorzystywane do uprawywiększości gatunków roślin.

Systemy pasywne nie wykorzystują instrumentów elektronicznych. Dzielimy je na:

• metody oparte na substratach,
• metody bez substratów.

Oba sposoby łączy zbiornik wypełniony odżywką. Jednak zamiast pompowania cieczy do korzeni wykorzystuje się efekty takie jak działanie kapilarne, przez które ciecz jest pobierana bez wpływu zewnętrznego (Wick – metoda knotowa).

Hydroponika ma wiele zalet, jedną z nich jest zmniejszenie zużycia wody w rolnictwie. Do uprawy 1 kilograma pomidorów metodami tradycyjnej gospodarki rolnej potrzeba 400 litrów wody; w hydroponice 70 litrów wody.

Zalety hydroponiki

Do głównych zalet hydroponicznego rolnictwa ekologicznego kontrolowanego należą:

• maksymalna wydajność upraw o dużej gęstości na małej przestrzeni,
• szybszy wzrost roślin,
• produkcja roślinna możliwa bez użycia gleby,
• wirtualna obojętność na temperaturę otoczenia i sezonowość,
• bardziej efektywne wykorzystanie wody i nawozów,
• minimalne wykorzystanie powierzchni gruntów oraz mechanizacji,
• zwalczanie chwastów, chorób i szkodników,
• optymalny wzrost rośliny, kontrolując ilość pobieranego światła, temperatury, wody i składników odżywczych,
• uprawa całoroczna,
• bardzo rzadkie podlewanie w celu uzupełnienia roztworu,
• długoterminowe stosowanie nawozu stałego,
• zwiększona wilgotność powietrza,
• ogrodnictwo na dużą skalę wewnątrz pomieszczeń.

Główną zaletą upraw hydroponicznych w porównaniu z tradycyjnymi uprawami polowymi jest izolacja upraw od gleby, która często ma problemy z chorobami, szkodnikami, zasoleniem, słabą strukturą i/lub drenażem.

Jakie rośliny można uprawiać w ogrodzie hydroponicznym?

Zgodnie z zaleceniami do upraw hydroponicznych możemy wykorzystać zioła, kwiaty i warzywa. To dobr sposób dla roślin lubiących dużo wilgoci oraz tych znoszących niedobory wody. Każdemu gatunkowi nalezy zapewnić odpowiedni poziom odżywki.

Kwiaty ozdobne – paprocie, kaktusy, sukulenty, bazylię, ciborę – właściwie bez ograniczeń co do odmian czy gatunków.

Warzywa –  różne rodzaje sałat jak roszponka, sałata rzymska, rukola.

Zioła – mięta, tymianek czy oregano.

Hydroponika jak zacząć i zrobić własny system?

Budowa systemu hydroponicznego nie jest trudna, nie zajmuje dużo miejsca. Wystarczy balkon albo paraptet. W jaki sposób zbudować sobie system hydroponiczny?

W sklepie z artykułami domowymi albo nawet w domu znajdziesz:

• plastikowy pojemnik z pokrywą jako zbiornik na wodę,
• doniczki lub pojemnik na sadzonkę – wystarczy kubek jogurtowy lub plastikowy,
• pompa akwariowa z kamieniem napowietrzającym,
• ewentualnie podłoże roślinne (np. pumeks),
• nawóz hydroponiczny.

Budowa systemu hydroponicznego krok po kroku

• Wywierć otwory w pokrywie plastikowego pojemnika,. Muszą być one wystarczająco duże, aby wsunięty kubek na rośliny mógł go zamknąć,
• Umieść kamień napowietrzający pompy w zbiorniku z tworzywa sztucznego,
• Jeśli używasz sadzonek, przed posadzeniem dokładnie umyj glebę z korzeni,
• Wywierć kilka otworów w kubku, przez które mogą rosnąć korzenie,
• Przygotowane rośliny umieścić w doniczkach, a następnie włóż doniczki do pojemnika,
• Wymieszaj roztwór odżywczy z wodą (proporcje mieszania można znaleźć na etykiecie każdego produktu),
• Wlej roztwór do plastikowego pojemnika, tak aby doniczki zatopione były około 2-3cm w wodzie,
• Dodaj roztwór nawozu zgodnie z instrukcją zawartą w opakowaniu,
• Rośliny należy napowietrzać co 30 minut przez około 15 minut (pomaga tu timer).

Oprac. Natalia Marciniak-Musiał

Zdjęcie: Pixabay