Chrząszcze o długości razem z ryjkiem ok. 5 mm, są czarnoszare, z dwoma jaśniejszymi pasami tworzącymi literę V, ukryte przez zimę w spękaniach kory, pod opadłymi liśćmi i w żywopłotach. Zaczynają opuszczać zimowlę w marcu, przed pękaniem pąków, gdy temperatura osiągnie 8 stopni C. Okres wychodzenia z kryjówek może trwać do 2 miesięcy.

Biologia rozwoju kwieciaka jabłkowca

Samice składają jaja tuż po pęknięciu pąków zimowych. Drążą ryjkiem otwory w pąku kwiatowym, najczęściej bocznym, a po odwróceniu się do otworu tyłem, wysuwają pokładełko i składają po jednym jaju. Składanie jaj trwa do różowego pąka. Jedna samica składa przeciętnie około 45 jaj, ale może się zdarzyć taka, która złoży ich nawet 140. Okres inkubacji trwa do 2 tygodni, po czym pierwsze larwy wylęgają się na tydzień przed kwitnieniem jabłoni. Larwy są beznogie, rogalikowato zagięte, białawe, z brązową głową, o długości ok. 5 mm w ostatnim stadium. Żerują w pąku przez okres 3 tygodni, podczas których przechodzą 3 stadia rozwojowe i przepoczwarczają się w pąku a stadium poczwarki trwa ok. tygodnia.

W czerwcu młode chrząszcze wygryzają otwory w zaschniętych płatkach kwiatowych i opuszczają pąki. Żerują na dolnej stronie liści jeszcze przez trzy tygodnie zeskrobując skórkę i część miękiszu gąbczastego liścia, po czym kryją się w spękaniach kory, warstwą opadłych liści, murawie lub innych dogodnych miejscach, gdzie czekają do sierpnia. W drugiej połowie miesiąca stają się ponownie aktywne i poszukują bardziej dogodnych miejsc na zimowlę.

• Poczwarka kwieciaka jabłkowca 

Jak rozpoznać żerowanie kwieciaka na jabłoni?

Chrząszcze żerują na jabłoniach i gruszach. Charakterystycznym objawem żerowania larwy kwieciaka jabłkowca wewnątrz pąka jest utworzona brązowa kopuła z zaschniętych płatków kwiatowych. Im obfitsze kwitnienie, tym wyrządzane szkody są mniejsze, a przy tym szkodnik może przerzedzić zawiązki z korzyścią dla owocowania. Gdy jednak kwitnienie jest skąpe, szkodnik może zniweczyć plon nawet w 90%. Warto pamiętać, że największych szkód można się spodziewać, gdy panuje chłodna wiosna, bo wówczas kwieciak ma więcej czasu na składanie jaj do pąków kwiatowych. Warto wiosną w okresie nabrzmiewania i pękania pąków przeprowadzić lustrację szkodnia. Jeśli znajdziemy 60 uszkodzonych pąków na 400 sprawdzonych lub 5 do 10 chrząszczy strząśniętych na płachtę entomologiczną należy uznać, że próg szkodliwości został przekroczony.

W warunkach przydomowego sadu ograniczamy się do ręcznego wyłapywania chrząszczy. Można je strząsać do rozłożonej płachty lub rozpostartego pod drzewem parasola. Inną skuteczną metodą jest zakładanie opasek na pnie drzew z papieru falistego. Można również zakładać opaski lepowe, które stanowią barierę nie do pokonania. Opaska jest również skuteczna w walce z innymi szkodnikami wędrującymi w wzdłuż pnia. Po odłowieniu szkodników opaskę należy zdjąć i zniszczyć.

• Brązowa kapsułka utworzona z zaschniętych płatków kwiatu skrywa larwę kwieciaka jabłkowca

fot. Małgorzata Wyrzykowska

Artykuł ukazał się w Tygodniku Poradniku Rolniczym 12/2023 na str. 51. Jeśli chcesz czytać więcej podobnych artykułów, już dziś wykup dostęp do wszystkich treści na TPR: Zamów prenumeratę.