Do krajowego planu Strategicznego Wspólnej Polityki Rolnej wpisane zostały informacje dotyczące postępującego zjawiska antybiotykoodporności i wskazanymi w EZŁ- Europejskim Zielonym Ładzie- aspiracjami do uszczuplenia stosowania środków przeciwdrobnoustrojowych.

Europejski Zielony Ład stawia na dobrostan

Zmniejszenie zużycia antybiotyków podczas hodowli zwierząt gospodarskich będzie działała zgodnie z dewizą o brzmieniu „tak mało jak to konieczne”. W strategii „Od pola do stołu”, która jest składnikiem Europejskiego Zielonego Ładu, zdefiniowano bardzo ambitne cele przykładowo w tematykach ulepszenia dobrostanu zwierząt oraz zmniejszenia zużycia antybiotyków w produkcji zwierzęcej. - Kwestia dobrostanu zwierząt staje się ważnym zagadnieniem w Polsce, zarówno ze względu na rosnące oczekiwania konsumentów co do konieczności utrzymywania zwierząt we właściwych warunkach ale także z uwagi na potrzebę prowadzenia bardziej zrównoważonej produkcji zwierzęcej. Chów przewyższający minimalne, i określone w przepisach wymogi, bardzo często jest związany z wyższymi kosztami produkcji, w tym z nakładami pracy. Spowodowane to jest głównie niższą obsadą w budynkach inwentarskich, które przy takich samych parametrach wielkości fizycznej budynku oznaczają mniejszą wydajność -czytamy w treści w polskiego Planu Strategicznego WPR.

Restrykcje stosowania antybiotyków poprzez dobrostan zwierząt?

Płatności w ramach dobrostanu zwierząt będą kontynuowane w Planie Strategicznym. Nawiązując do PROW 2014-2020, pomoc rozszerzono o nowe gatunki zwierząt. Działanie to może potencjalnie nakłonić rolnika do tego, aby używał on rozwiązań, które wykraczają ponad standardy obowiązujące w materii dobrostanu zwierząt. Za zrealizowanie zobowiązań, które przewyższają współmiernie obowiązkowe normy, oraz mają swoje źródło w obowiązującym prawie i  powszechnie stosowanych praktykach, udzielane będzie wsparcie. Ma ono wynagrodzić dodatkowe koszty jak i straty w dochodach, które powstały jako skutek wprowadzenia praktyk hodowlanych związanych z podwyższonym dobrostanem. Interwencja obejmuje świnie (lochy i tuczniki), bydło (krowy i opasy), owce, kury nioski, kurczęta brojlery, indyki utrzymywane z przeznaczeniem na produkcję mięsa, konie i kozy.
Dzięki podwyższonym standardom w chowie i hodowli zwierząt możemy oczekiwać zmniejszenia stosowania środków przeciwdrobnoustrojowych u zwierząt. Dobrostan zwierząt wspomagany będzie również przez interwencje inwestycyjne w II filarze.

Co zmieni się w prawie?

W celu zredukowania zużycia antybiotyków rząd rozplanował sekwencję działań. Jednak mimo to hodowcy będą musieli pozostać świadomi wprowadzenia nowego systemu kar finansowych nakładanych na gospodarstwa, których wysokość oraz bezdyskusyjność będzie oddziaływać na uszczuplenie stosowania antybiotyków.
- Analogicznie jak w przypadku wprowadzeniu zakazu stosowania niedopuszczonych w żywieniu zwierząt białek zwierzęcych jako paszy, od roku 2013, po wprowadzeniu odpowiednio wysokich kar administracyjnych, już od pierwszego roku wdrożenia przepisów obserwowano znaczne ograniczenie stosowania pasz wyprodukowanych na bazie niedopuszczonych w żywieniu zwierząt białek zwierzęcych. Prace wdrażające przepisy do prawa krajowego są już na ukończeniu – czytamy w Planie Strategicznym WPR.

Kary będą odnosiły się do szablonowego i profilaktycznego stosowania antybiotyków bez przesłanek, zastępowania nimi niewystarczającej i nieprawidłowej higieny i hodowli, czy też używanie ich w celu wspomagania wzrostu lub zwielokrotnienia wydajności.

Nowość- elektroniczna książka zdrowia zwierząt

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi ma również w planach wprowadzenie cyfrowych rozwiązań pod postacią elektronicznej książki zdrowia zwierząt, w skrócie eKZL. Ma ona rejestrować wszystkie przeprowadzone zabiegi weterynaryjne w konkretnym stadzie, jak również podawanie lekarstw.

Do cyfrowego rejestru dane będzie wprowadzać lekarz weterynarii, potwierdzaniem natomiast zajmie się rolnik utrzymujący zwierzęta gospodarskie, w której wizyta lekarza miała miejsce. Każdorazowe wykorzystanie antybiotyku będzie wymagało uargumentowania zastosowania przez lekarza.

Na podstawie informacji z Inspekcji Weterynaryjnej, czynne jest ok. 700 tys. gospodarstw utrzymujących zwierzęta gospodarskie. Zakłada się, że wszyscy producenci których kwalifikuje się jako zobowiązani do korzystania z usług weterynaryjnych będą przyłączeni do rejestru (100%). Wpłynie to na ulepszenie przejrzystości prowadzonych prac przez lekarzy weterynarii w gospodarstwach, które prowadzą chów i hodowlę zwierząt, a także umożliwi stworzenie bazy danych o faktycznym poziomie stosowania środków przeciwdrobnoustrojowych (obecne dane opierają się na liczbach sprzedanych przez hurtownie preparatów, a nie na rejestrze faktycznego podania leku zwierzętom). Wpisy do rejestru będą dla Inspekcji Weterynaryjnej prowadzącej kontrolę widoczne na wszystkich fragmentach nadzoru. Elektroniczna książka leczenia zwierząt zostanie oddana do użytku w 2024 r.

Obowiązkowe szkolenia?

Cel związany z umniejszaniem używania środków przeciwdrobnoustrojowych w produkcji zwierzęcej osiągany będzie również dzięki prowadzeniu obowiązkowych szkoleń dla rolników na szeroką skalę. Tematyką będą działania z zakresu metod ograniczających stosowanie antybiotyków. Tym samym realizacja ekoschematu - Dobrostan zwierząt zadziała pozytywnie nie tylko na ulepszenie warunków utrzymania zwierząt, ale również powinna przyczynić się do podnoszenia  świadomości rolników w tematyce zdrowia zwierząt i sposobów ograniczenia stosowania antybiotyków.


WK