W momencie, gdy z całego świata dochodzą do nas coraz częstsze informacje o braku dostępu do żywności i groźbie głodu, ze względu na przerywany przez pandemię łańcuch dostaw i wstrzymanie produkcji w wielu gałęziach przemysłu, eksperci DG AGRI z Komisji Europejskiej przesyłają uspokajające wieści dotyczące prognoz produkcji zbóż.

Eksport wspiera produkcja
Pomimo spadku produkcji kukurydzy w USA obecny rok gospodarczy 2019/2020 charakteryzuje duża globalna dostępność zbóż. W kolejnym sezonie 2020/2021 produkcja może osiągnąć także bardzo wysoki poziom. Oczekuje się, że zbiory pszenicy i kukurydzy będą historycznie wysokie. Warunki uprawy w Stanach Zjednoczonych są sprzyjające, dobra wilgotność gleby w połączeniu ze wzrostem całkowitej powierzchni powoduje szacunki wzrostu plonów. Także Rosja i Ukraina zdaniem ekspertów KE spodziewają się zwiększonej produkcji pszenicy i kukurydzy. Ostatnio handel pszenicą na światowych rynkach jest bardzo dynamiczny. Nagłe wzrosty popytu na pszenicę wynikają z importu krajów o gorszych warunkach przyrodniczych i względów politycznych. Biorąc jednak pod uwagę duże dostawy na całym świecie, ceny zbóż są stosunkowo stabilne. Ceny pszenicy wzrosły, podczas gdy ceny kukurydzy są niskie ze względu na spadek popytu i produkcji etanolu w USA. Komisja dostrzega duże dostawy zboża na rynku światowym, duża podaż i dynamiczny handel zbóż w Unii Europejskiej.

Produkcja całkowita zbóż w UE w 2019/2020 r. wyniosła 294 mln t (+ 4,5% w porównaniu ze średnią z 5 lat). Produkcja pszenicy osiągnęła 131 milionów ton, jęczmienia 55 milionów ton, a kukurydzy 70 milionów ton. Pszenica pochodząca z UE staje się bardziej konkurencyjna, jej eksport zdaniem ekspertów KE osiągnąć ma poziom 31,8 miliona ton. Eksport jęczmienia również wzrasta do 10,8 miliona ton, po najniższym od 3 lat okresie.

W nowym sezonie 2020/21, zdaniem ekspertów KE, przy założeniu, że obejdzie się bez większych zakłóceń pogody produkcja zbóż w UE powinna osiągnąć 287,8 mln ton. Jest to zbiór o 2,2% niższy niż przed rokiem, ale wciąż o 2,2% wyższy niż średnia z 5 lat. Oczekuje się, że produkcja pszenicy, nieznacznie spadnie do 126,1 mln t, produkcja jęczmienia i kukurydzy powinna również nieznacznie spaść i osiągnąć odpowiednio 54,3 miliona ton i 69,3 miliona ton odpowiednio.

Wpływ wirusa

Spowolnienie gospodarcze może mieć niewielki wpływ na ogólne spożycie podstawowych artykułów spożywczych w UE, ale może prowadzić do niższego ogólnego zapotrzebowania na paszę. Ekspertom Komisji Europejskiej nie umknęły także informacje o zgłaszanych zakłóceniach logistycznych w UE z powodu ograniczeń ruchu granicznego z tytułu Covid-19 oraz zmniejszonej dostępności kierowców ciężarówek. Jak jednak oceniają, uległy już one pozytywnej ewolucji i stan się poprawia. Podstawowe zapotrzebowanie na żywność jest dość napięte, a jego wzrost w porównaniu do ubiegłego roku jest wyraźny. Jednakże

wpływ zamknięcia usług gastronomicznych na konsumpcję gospodarstw domowych w ramach środków blokujących jeszcze nie będzie wpływał znacznie na rynek. Krótkoterminowy wzrost zapotrzebowania na podstawowe towary żywnościowe nie powinien przełożyć się na długotrwały trend. Zapotrzebowanie na mąkę pszenną przez przemysł piekarniczy może tymczasowo spaść. Całkowite zapotrzebowanie na mieszanki paszowe może wzrosnąć, szczególnie gdy zmieni się sytuacja na rynku trzody chlewnej i drobiu.

Oprac. Juliusz Urban   Fot. Sierszeńska