Ostatnie prognozy IGC dają wiele do myślenia, gdyż nieznacznie rosnąca produkcja zbóż spotyka się z rosnącym wykorzystaniem i zdecydowanym spadkiem zapasów? Dokąd w ślad za najnowszymi prognozami i doniesieniami z międzynarodowego handlu zmierzają giełdowe notowania i krajowe ceny?

IGC szacuje wzrosty

W swoim wrześniowym raporcie Międzynarodowa Rada Zbożowa (IGC) prognozuje, że całkowita produkcja zbóż (pszenicy i zbóż gruboziarnistych) wzrośnie o 1% rok do roku do 2 mld 294 mln ton, czemu sprzyja umiarkowany wzrost globalnej powierzchni zasiewów i plonów. Wzrost ten powodują większe zbiory kukurydzy (+60 mln t) i sorgo (+5 mln t), a korygują niższe zbiory pszenicy (–21 mln), jęczmienia (–10 mln) oraz owsa (–4 mln). 

Biorąc pod uwagę oczekiwane ożywienie spożycia pasz i wykorzystanie do przemysłu oraz ciągły wzrost zapotrzebowania na żywność, prognozuje się, że światowe wykorzystanie zbóż wyniesie rekordowe 2,305 mln ton (+2%). 

Prognozuje się, że zapasy zbóż na koniec sezonu spadną o 2% do 588 mln ton, w tym niższe będą zapasy pszenicy i jęczmienia. Zapasy u największych światowych eksporterów będą o 8% wyższe rok do roku. Stanie się to jednak głównie ze względu na gromadzenie się rezerw kukurydzy w Stanach Zjednoczonych. Prognozuje się, że światowy handel spadnie trzeci rok z rzędu, o 4% do 410 milionów ton.

Średnie ceny eksportowe pszenicy we wrześniu według IGC są bardzo zbliżone do siebie. Rosyjska pszenica konsumpcyjna o zawartości 12,5% białka kosztuje 230€/t. We Francji, w porcie Rouen pszenica na eksport jest oferowana po 229 €/t, natomiast w Zatoce Meksykańskiej w USA miękka pszenica ozima (SRW) jest wyceniana na 228 €/t.

A Ukraina zwalnia

Pomimo, że zaczęło się równo, a nawet tegoroczny eksport początkowo przewyższał ubiegłoroczne wyniki, to teraz już w porównaniu do analogicznego okresu poprzedniego roku gospodarczego eksport zbóż z Ukrainy w sezonie 2023/24 jest słabszy prawie o 1,5 mln ton

Jak podało Ministerstwo Polityki Agrarnej Ukrainy począwszy od początku sezonu do 25 września br., Ukraina wyeksportowała 6,15 mln ton zbóż i roślin strączkowych, podczas, gdy przed rokiem w podobnym okresie było to 7,51 mln ton. 

W tym sezonie jednak wyraźnie dotychczas widać polaryzację międzynarodowego handlu i nastawienie na pszenicę, przy wyraźnym ograniczeniu eksportu kukurydzy.

W tym roku Ukraina na eksport wysłała już  2,9 mln t pszenicy, gdy przed rokiem było 2,61 mln t, a tegoroczny eksport kukurydzy wynosi 2,5 mln t (poprzedni sezon 4,2 mln t). O 36 tys. t zmniejszył się także eksport jęczmienia wynosząc obecnie 599 tys. ton.

Zbiory pszenicy i jęczmienia w Ukrainie są już prawie ukończone. Pszenicy Ukraina zebrała 22,2 mln t, a jęczmienia 5,9 mln t, natomiast zbiory kukurydzy są dopiero w początkowej fazie.

UE od początku sezonu do 17.09.23 r. z Ukrainy zaimportowała 1 mln t pszenicy, 1,87 mln t kukurydzy i 323 tys. t jęczmienia. Polska nadal ukraińskich zbóż nie kupuje.

Rynki reagują spokojem, przyglądamy się kukurydzy

Rynki giełdowe na te informacje reagują spokojem, a my w kraju coraz uważniej przyglądamy się kukurydzy.

Pszenica na Matifie stanęła jak zamurowana i wciąż kręci się wokół 240 €/t. Na czwartkowym zamknięciu kosztuje 239,50 €/t, a więc bardzo podobnie jak przed tygodniem.

Stabilne są także krajowe ceny zbóż wystawiane przez skupy, nawet na średnich ruch cen jest zaledwie o 1–2 zł/t.

Pszenica konsumpcyjna jest skupowana po 760–950 zł/t, a paszówka po 670–850 zł/t.

Pszenżyto na krajowym rynku nadal jest po 600–760 zł/t.

Nie tanieje, ale i drożeć nie chce jęczmień który na paszę jest skupowany po 580–700 zł/t, a na konsumpcję 700–750 zł/t.

Leciutko drgnęło do góry żyto ale rozpiętość cen skupu wynosi 520–680 zł/t, oczywiście najdroższe jest u młynarzy.

Ceny kukurydzy niższe, a potrącenia pozostały

Niestety rozpoczynające się kukurydziane żniwa skutkują dalszymi obniżkami cen. Sucha kukurydza potaniała średnio o 10 zł/t do 700–880 zł/t, choć ta ostatnia cena jest osamotniona. Ceny kukurydzy mokrej spadając średnio o 16 zł/t w ciągu ostatniego tygodnia ustawiają się wyraźnie w korytarzu 400–480 zł/t.

Zaczyna już zjeżdżać kukurydza do skupów. – W naszym regionie już się zaczęło, w pierwszych dniach zjeżdżała kukurydza o wilgotności 26–30%, ale teraz rolnicy wjeżdżają coraz śmielej w pola i pojawiają się wilgotności 34–35% – informuje skupujący z Dolnego Śląska.

Nie wszyscy jednak kukurydzę mokrą chcą kupować. – Reakcje skupujących są w tym roku rożne, często wręcz radykalne. Jedni pamiętając tragiczny poprzedni rok o kukurydzy mokrej słyszeć nie chcą, a drudzy odgrażają się, ze w tym roku na kukurydzy mokrej musza starty odrobić i słyszymy, ze ktoś tam w kraju wystawia 370–380 zł/t kukurydzy mokrej – mówi uważny obserwator rynku z Centrum Polski.

 Niestety pomimo tego, że roczny spadek cen jest ponad dwukrotny, to potrącenia u niektórych skupujących pozostały. I tak w najgorszym scenariuszu pojawiają się np. dopłaty 6 zł/t, a potrącenia 15 zł/t. Nie wszędzie jest jednak podobnie.

– Cenę podstawową za wilgotność 29,5–30,52% mamy 470 zł/t, potrącenie powyżej 30,5% odliczamy 14 zł/t, a dopłata poniżej 29,5% wynosi 8 zł/t – mówi skupujący z Lubuskiego.

Najbardziej rzetelne podejście widziałem u skupującego, który proponuje symetryczne +10 i –10, ale rynek do kukurydzy o wilgotności poniżej 25–24% dopłacać już nie chce.

Tak, czy siak kukurydza kupowana na mokro po 400–450 zł/t wysuszona długo będzie cisnąć na rynek zbóż paszowych jako najtaniej kupione zboże.

Aktualny komentarz rynkowy naszego eksperta przeczytasz tutaj!

Ceny zbóż w krajowych skupach zobaczysz tutaj!

Juliusz Urban  Fot. Beba