Po tygodniach intensywnych negocjacji pod przewodnictwem czeskiej prezydencji, osiągnięto w weekend przełomowe porozumienia w sprawie mechanizmu dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji dwutlenku węgla (CBAM), który jest jednym z kluczowych elementów pakietu Fit for 55. 

- Zbliżamy się do dekarbonizacji naszej gospodarki i przemysłu. W tym tygodniu z zadowoleniem przyjęliśmy porozumienie między Parlamentem Europejskim oraz Radą Unii Europejskiej w sprawie mechanizmu dostosowywania cen na granicach z emisją dwutlenku węgla, kluczowego elementu naszej strategii klimatycznej mającej na celu zapobieganie ucieczce emisji – informowała Komisja Europejska.

We are taking a step closer to decarbonising our economy and industry.

This week we welcomed the agreement between the @Europarl_EN and the @EUCouncil on the Carbon Border Adjustment Mechanism, a key element of our climate strategy to prevent carbon leakage.

Read more ↓

— European Commission 🇪🇺 (@EU_Commission) December 17, 2022

UE wprowadza podatek węglowy na produkty importowane do UE

Celem mechanizmu CBAM jest wyrównanie szans europejskiego przemysłu poprzez wprowadzenie na importowane do UE produkty „podatku węglowego”. CBAM ukierunkowano jest na przywóz – odbywający się w pełnej zgodności z zasadami handlu międzynarodowego – produktów, których wytwarzanie wiąże się z wysokimi emisjami. Celem jest unikanie sytuacji, w których starania UE na rzecz redukcji emisji gazów cieplarnianych byłyby niweczone przez przywóz produktów wytwarzanych w państwach trzecich stosujących mniej ambitną politykę przeciwdziałania zmianie klimatu niż polityka UE. CBAM przyczyni się również do zapobiegania przenoszeniu produkcji lub do uniemożliwiania przywozu produktów wysokoemisyjnych.

- Bardzo się cieszę, że osiągnęliśmy dzisiaj to porozumienie. Mechanizm dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji dwutlenku węgla jest kluczowym elementem naszych działań w dziedzinie klimatu. Mechanizm ten sprzyja importowi przez przedsiębiorców spoza UE do UE towarów, które spełniają wysokie standardy klimatyczne obowiązujące w 27 państwach członkowskich UE. Zapewni to zrównoważone traktowanie takiego importu i ma na celu zachęcenie naszych partnerów na świecie do przyłączenia się do działań klimatycznych UE – powiedział Jozef Sikela minister przemysłu i handlu Republiki Czeskiej.

Nawozy zdrożeją, a tańsza żywność napłynie z krajów trzecich

CBAM obejmie produkty z następujących sektorów: cementu, aluminium, energii elektrycznej, żelaza i stali oraz nawozów. I to właśnie ta ostatnia pozycja wzbudziła ogromne zastrzeżenia unijnych organizacji rolniczych.

- Jeśli chodzi o CBAM, Rada i Parlament Europejski uzgodniły stopniowe wdrażanie tego mechanizmu w okresie dziewięciu lat między 2026 a 2034 r. Copa i Cogeca wielokrotnie powtarzały swoje stanowisko od czasu rozpoczęcia tej debaty. Uwzględnienie w CBMA nawozów spowoduje nowe rynkowe zakłócenia w sektorze rolnictwa. Włączenie nawozów w mechanizm CBMA spowoduje dalszy gwałtowny wzrost cen, zwiększając koszty produkcji rolnej w Europie, jednocześnie czyniąc importowaną żywność bardziej konkurencyjną i atrakcyjną. Ta podwójna kara dla rolników byłaby trudna do zniesienia, biorąc pod uwagę obecne i przewidywalne wzrosty cen nawozów, które są już na historycznie wysokim poziomie, z skumulowanymi skutkami kryzysu COVID i wojny na Ukrainie – napisała w oświadczeniu Copa-Cogeca.

Zdrożeją też maszyny rolnicze?

Copa-Cogeca zwraca także uwagę, że mechanizm CBMA będzie miał także wpływ na inne dziedziny rolnictwa. Jego zastosowanie do wyrobów z żelaza i stali doprowadzi do wzrostu kosztów produkcji, a to przełoży się m.in. na branże sprzętu i maszyn rolniczych.

wk, fot. arch.