Środki Ochrony Roślin są wskazywane jako jedna z przyczyn upadków owadów zapylających obok chorób wirusowych, pasożytniczych oraz zmian środowiskowych. Przy niewłaściwym ich stosowaniu mogą powodować ostre zatrucia pszczół, powodując ich nagłe upadki, oraz zatrucia chroniczne, osłabiające organizm owadów i zwiększające podatność na inne czynniki szkodliwe, czytamy w informacji przesłanej do Sejmu przez MRiRW. 

Nieodpłatne badania pszczół 

Dlatego opracowano i wdrożono procedurę postępowania w przypadku zgłoszenia podejrzenia zatrucia pszczół. Na stronie Państwowego Instytutu Weterynaryjnego w Puławach znajdują się informacje dotyczące pobierania i przesyłania próbek do badań realizowanych w Zakładzie Chorób Pszczół, a także protokół pobrania próbki do badań. Badania te prowadzone są nieodpłatnie dla rolników w ramach programu wieloletniego „Ochrona zdrowia zwierząt i zdrowia publicznego” przyjętego dla Państwowego Instytutu Weterynaryjnego w Puławach.

Kontrole uli

W ramach programu wieloletniego PIW w Puławach prowadzi także realizację zadania  „Monitorowanie stanu zdrowotnego i strat rodzin pszczelich w krajowych pasiekach”. W 2018 r. przebadany został materiał rodzin pszczelich pobrany z 49 pasiek, w których wystąpiło podejrzenie zatrucia pszczół na skutek zabiegów środkami ochrony roślin. Informacje zawarte w protokołach dołączanych do przekazanego do badań materiału wskazały, że upadki pszczół mogły być związane ze stosowaniem środków ochrony roślin w uprawach rzepaku i w uprawach roślin sadowniczych. 

W 2019 r. przebadano 118 próbek martwych pszczół w ramach diagnostyki i rejestracji przypadków ostrych zatruć pszczół środkami ochrony roślin. Incydenty zatruć pszczół wystąpiły na terenie piętnastu województw. Próbki pszczół do badań pobierali lekarze weterynarii, w zdecydowanej większości pracownicy Powiatowych Inspektoratów Weterynarii lub lekarze urzędowi. Wśród podejrzanych upraw dominował jak co roku rzepak, w tym głównie rzepak ozimy, który wskazano w 31 przypadkach oraz uprawy sadownicze.

Kontrole PIORIN

Gromadzenie informacji o zatruciach pszczół opiera się również na danych pochodzących z Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa. W 2018 r. liczba zgłoszonych przypadków zatrucia pszczół środkami ochrony roślin wyniosła 82, w tym potwierdzonych 19, natomiast w 2019 r. liczba zgłoszonych przypadków zatrucia pszczół środkami ochrony roślin wyniosła 117, w tym potwierdzonych 29. 
wk