Podczas naszego webinarium Rolnictwo ekologiczne – szansa na konkurencyjność i zdrowie konsumentów, mogliśmy posłuchać wystąpienia Doroty Metery z firmy BIOEKSPERT Sp. z o.o, dzięki której zapoznaliśmy się z całym procesem prawnym związanym z przejściem z produkcji konwencjonalnej na ekologiczną.

Rozpoczęcie produkcji ekologicznej – zgłoszenie, konwersja, kontrola i certyfikat

- Rozpoczęcie produkcji ekologicznej dla przeciętnego rolnika jest biurokracją i jest to bardzo martwiące i denerwujące. Rolnik chciałby zająć się produkcją, a nie dokumentami. Niestety biurokracja jest częścią tego systemu, i służy wyłącznie dla zapewnienia jakości i zaufania konsumentów – zaczęła Dorota Metera.

Jak rozpocząć produkcję ekologiczną?

Rozpocząć produkcję ekologiczną należy od zapoznania się z podstawowymi różnicami, jakie dzielą ją z konwencjonalną.

Kto reguluje system certyfikacji?

Podstawowym systemem, który reguluje system certyfikacji w rolnictwie ekologicznym, w Polsce jest to ustawa o rolnictwie ekologicznym.
- Aktualnie w sejmie i w senacie procedowana jest nowa wersja ustawy w sprawie rolnictwa ekologicznego, wiąże się to z wejściem w życie i rozpoczęciem stosowania nowych przepisów unijnych od 01.01.2022r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych – mówi Dorota Metera.

Co musimy zrobić, aby się głosić?

- Aby się zgłosić, trzeba wypełnić zgłoszenie działalności w rolnictwie ekologicznym. Rolnik musi tak naprawdę wypełnić pierwszą stronę, natomiast na drugiej stawiane są przeważnie dwa krzyżyki. Inaczej jest w przypadku rolnika, który posiada przetwórnię, wtedy musi jeszcze postawić krzyżyk w przygotowaniu – tłumaczy Dorota Metera.

Następnie podpisywana jest umowa, złożony wniosek o certyfikację i dokument pod nazwą program produkcji.

Jak przebiega kontrola gospodarstwa ekologicznego?

Kontrola gospodarstwa (działek i obiektów) przez inspektora:

• mapa gospodarstwa, plan produkcji (sytuacja aktualna oraz z ubiegłego roku);
• dokumentacja księgowa, tj. ewidencja towarowa i dokumentacja finansowa;
• przechowywanie produktów;
• opakowania i znakowanie;
• system nawożenia;
• wszystkie pola z uprawami, stan roślin, chwasty, struktura gleby;
• łąki i pastwiska;
• budynki, obory i wybiegi dla zwierząt;
• przechowywanie nawozów, środków ochrony roślin, pasz i produktów;
• oddzielenie od upraw konwencjonalnych;
• na podstawie analizy ryzyka oraz w przypadku podejrzeń, że stosowano środki niedozwolone, pobierane są próbki do badań na pozostałości środków niedozwolonych.

Kontrola przetwórni:

• obiektów;
• surowców;
• certyfikatów dostawców;
• substancji pomocniczych;
• przetworzonych ilości;
• magazynowania;
• identyfikacji;
• czyszczenia;
• znakowania

Raport z kontroli

Kontrola co najmniej raz w roku, 10% kontroli powtórnych i niezapowiedzianych, 5% próbek.

Atrakcyjne dotacje na zachętę?

- Przedstawiam tabele z dotacjami, proszę się jednak nie przywiązywać, ponieważ stawki te ulegają zmianom. Przeważnie są to zmiany na wyższe kwoty, nie tylko z powodu inflacji, ale również w wyniku polityki państwa – mówi Dorota Metera.

Uznanie konwersji z mocą wsteczną?

Konwersja z reguły trwa dwa lata, ale w przypadku roślin jednorocznych, gdy mówimy o roślinach wieloletnich innych niż użytki zielone, czas ten wydłuża się do lat trzech. Istnieje możliwość uznania konwersji z mocą wsteczną, wtedy rolnik składa wniosek do MRiRW i dostarcza zadowalające dowody, że przez ostatnie 3 lata nie stosowano na nich nawozów i środków ochrony roślin niedozwolonych w rolnictwie ekologicznym.

Znakowanie produktów

Produktów w pierwszym roku konwersji nie znakujemy w ogóle. Dopiero po 12 miesiącach można taki produkt znakować, ale nie można używać logo zielonego listka, które jest europejskim logo rolnictwa ekologicznego.