Apele dotyczące rosnących cen nawozów na rynku europejskim płynęły z większości europejskich państw. W ostatnim czasie sprawą zajmowały się również organizacje Copa i Cogeca, ponieważ kwestionowały użyteczność stosowania środków antydumpingowych w kontekście nawozów UAN na poziomie UE. Sytuacja wielu gospodarstw się pogarsza, a ceny od początku 2021 r. notują już 3-krotny wzrost. Mimo wielu zapytań o interwencję na rynku nawozów KE przez ostatnie tygodnie nie zamierzała podejmować żadnych działań. DG Trade podjął decyzję o rozpoczęciu dochodzenia czy środki antydumpingowe na tym rynku działają prawidłowo.

Copa i Cogeca twierdzą, że są to kroki, które mogą dążyć do zniesienia ceł antydumpingowych i zwracają się do Komisji Europejskiej o podjęcie szybkich działań.

Jak zaznacza organizacja reprezentująca interesy rolników i spółdzielni rolniczych na arenie międzynarodowej, obecnie ceny nawozów stanowią 55% kosztów produkcji dla rolników prowadzących uprawy w Europie.

- Oprócz tego wzrostu, podaż poza sezonem była niższa niż zazwyczaj i dystrybutorzy już teraz nie są pewni czy będą w stanie zaspokoić popyt rolników w wielu państwach członkowskich do okresu wiosennego. Te warunki w ogromnym stopniu zagrażają zdolnościom produkcyjnym rolników prowadzących uprawy, którzy zmierzają się zarówno z niestabilnością międzynarodowego rynku upraw, jak i zakłóceniami konkurencji z rolnikami na całym świecie w związku z nadmiernie chronionym europejskim rynkiem nawozów – podaje Copa i Cogeca w komunikacie.

 

Copa Cogeca podaje jeden z powodów wzrostu cen nawozów

Organizacja zaznacza, że ceny nawozów mają związek ze wzrostem cen gazu. Jednak nie tylko to jest powodem gigantycznych podwyżek cen nawozów azotowych.

- Często opinia publiczna nie zdaje sobie sprawy z tego, że bariery celne dotyczące nawozów azotowych oraz cła antydumpingowe nałożone na UAN na poziomie UE stały się główną przeszkodą dla rolników oraz naraziły ich na nadmierne opłaty i poważne ryzyko niedoboru dostaw. W tym samym czasie europejski przemysł nawozów, który doświadczył wysokich kosztów produkcji oraz cen sprzedaży, w dalszym ciągu osiąga nadmierne marże zysku – podkreśla Copa i Cogeca.

- Jest to pierwszy krok. Komisja zdecydowała się wysłuchać uwag społeczności rolnej na temat nadmiernej ochrony rynku nawozów. Należy działać szybko, jako że ceny UAN wynoszą powyżej 750 €/t a sytuacja jest napięta w niektórych państwach członkowskich. Z tego względu mamy nadzieję, że dochodzenie wszczęte przez Komisję Europejską zostanie zakończone w terminie, który bierze pod uwagę krytyczną sytuacje gospodarstw – skomentował decyzje DG Trade Tim Cullinan, wiceprzewodniczący Copa.

W Polsce organizacje rolnicze, ale również przedstawiciele resortu rolnictwa złożyli wniosek do UOKiK o sprawdzenie, czy na rynku nawozów wystąpiły nieprawidłowości. Z kolei AgroUnia apelowała aby sprawą również zajęła się Najwyższa Izba Kontroli.

Na wyniki dochodzenia i decyzje co do wysokości ceł na przywóz nawozów rolnicy będą musieli poczekać. Eksperci prognozują bowiem, że ceny gazu nie spadną do końca I kwartału 2022 r., a więc do wiosny. Dopiero wówczas wysokie zapotrzebowanie na gaz się prawdopodobnie zakończy i być może producenci dopiero obniżą jego stawki. Oby tak było, bo produkcja roślinna przy takich cenach nawozów mocno straci na opłacalności - zarówno z powodu ograniczenia ich wykorzystania i niższych plonów lub zakupu w obecnych.

Wiele osób podejrzewa, że KE jest zadowolona z obrotu sprawy, bo dzięki temu samoistnie zmniejszy się zużycie nawozów, co wpisuje się w założenia Europejskiego Zielonego Ładu... Na razie można je częściowo zastąpić nawozami naturalnymi, jednak tylko czasowo, a jego ilość i tak jest zbyt mała, żeby zaspokoić potrzeby rynku. Warto również pomyśleć w tym kontekście o bezpieczeństwie żywnościowym Unii Europejskiej, dalszym wzroście cen żywności i inflacji, która niedługo nas ... wykończy. 

oprac. dkol na podst. Copa i Cogeca

fot. poglądowe