„Światowy system żywnościowy stoi w obliczu poważnych zagrożeń i niepewności, wynikających w szczególności z wojny na Ukrainie, a w niedalekiej przyszłości mogą pojawić się również kwestie bezpieczeństwa żywnościowego. Każda tona zbóż wyprodukowanych w UE pomoże zwiększyć bezpieczeństwo żywnościowe na całym świecie” – czytamy w komunikacie Komisji Europejskiej. 

Zwiększyć potencjał produkcyjny: dodatkowe 1,5 mln ha

Dlatego w odpowiedzi na wnioski państw członkowskich Komisja Europejska zaproponowała tymczasowe i krótkoterminowe odstępstwo od przepisów dotyczących płodozmianu i ugorowania, czyli zawieszenia obowiązywania zasad GAEC (praktyki dobrej kultury rolnej zgodnej z ochroną środowiska) nr 7 i 8.

Wniosek Komisji zostanie przesłany teraz do państw członkowskich UE przed formalnym przyjęciem.

– Niezwykle ważne jest, aby UE przyczyniła się do pokrycia luki produkcyjnej, aby zaradzić globalnemu niedoborowi pszenicy i pomóc w walce z głodem na świecie. Proponowane dzisiaj odstępstwo będzie miało bezpośredni i znaczący wpływ na dostępność gruntów pod uprawę roślin uprawnych, w tym pszenicy – napisał na Twitterze Janusz Wojciechowski unijny komisarz ds. rolnictwa.

Why I'm in favor to derogate temporarily from GAEC 7 (crop rotation) & 8 (non-productive features or areas) within #NewCAP starting next year👇

➡️global food system faces growing uncertainties, as a result of Russia’s illegal aggression against Ukraine🇺🇦 /1 pic.twitter.com/LlwLUIKwsj

— Janusz Wojciechowski (@jwojc) July 22, 2022

Oczekuje się, że dzięki tej decyzji UE doprowadzi do maksymalizacji swoich zdolności produkcyjnych w zakresie zbóż przeznaczonych na produkty spożywcze. Szacuje się, że w porównaniu z dzisiejszą produkcją uda się przywrócić pod zasiewy 1,5 miliona hektarów.

Derogacja tylko na rok!

Ale jednocześnie Komisja Europejska podkreśla, że ze względu na znaczenie norm GAEC dla zachowania potencjału gleby, poprawy bioróżnorodności oraz utrzymania potencjału produkcji żywności, odstępstwo jest tymczasowe, i ograniczone do 2023 r.

Ponieważ odstępstwo jest związane z chęcią rozwiązania problemów globalnego  bezpieczeństwa żywnościowego, wynikających z rosyjskiej agresji wojskowej na Ukrainę, nie będzie dotyczyło sadzenia roślin, które są zwykle wykorzystywane do karmienia zwierząt czyli kukurydzy i soi.

Z czego rezygnuje KE na rok?

Przypomnijmy, że zasady GAEC 7 przewiduje w ramach zasad płodozmianu prowadzenia co najmniej 3 różnych upraw na gruntach ornych, przy czym uprawa główna nie może zajmować więcej niż 65% gruntów ornych, a dwie uprawy główne łącznie nie mogą zajmować więcej niż 90% gruntów ornych. Zasady te obowiązują gospodarstwa powyżej 10 ha. Z kolei GAEC 8 dotyczy tzw. obszarów nieprodukcyjnych i zakłada, że co najmniej 4 % gruntów ornych na poziomie gospodarstwa przeznaczonych będzie np. na ugory.

„Wniosek Komisji jest wynikiem starannego wyważenia między globalną dostępnością żywności i przystępnością cenową z jednej strony a ochroną bioróżnorodności i jakością gleby z drugiej strony. Komisja pozostaje w pełni zaangażowana w Zielony Ład. Wniosek przewiduje, że państwa członkowskie korzystające z odstępstw będą promować eko-programy i środki rolno-środowiskowe zaprogramowane w swoich planach strategicznych WPR. Długoterminowa stabilność naszego systemu żywnościowego ma fundamentalne znaczenie dla bezpieczeństwa żywnościowego” czytamy w komunikacie Komisji Europejskiej.

Żądanie państw członkowskich

Na zeszłotygodniowym posiedzeniu Rady UE ds. Rolnictwa i Rybołówstwa w Brukseli (AGRIFISH) omawiano kwestię wdrażania nowej WPR w obecnej sytuacja na rynkach rolnych. Delegacje państw członkowskich zażądały wtedy, aby decyzja KE w zakresie derogacji dotyczącej norm GAEC 7 i GAEC 8 została podjęta jak najszybciej.

wk 
fot. EnvatoElements