r e k l a m a
r e k l a m a
Partnerzy portalu
Strona główna>Artykuły>Uprawa>Aktualności branżowe>Jak Komisja Europejska chce pokonać kryzys na rynku nawozów? W Brukseli padły deklaracje
Jak Komisja Europejska chce pokonać kryzys na rynku nawozów? W Brukseli padły deklaracje
21.11.2022autor: Karol Pomeranek
Podczas poniedziałkowego posiedzenia Rady ds. Rolnictwa i Rybołówstwa Komisji Europejskiej ministrowie rolnictwa krajów UE wysłuchali stanowiska Komisji Europejskiej w sprawie sytuacji na rynku nawozów i działań, jakie KE ma zamiar podjąć w tym zakresie. Przedstawił je Janusz Wojciechowski, unijny komisarz ds. rolnictwa. Polskę reprezentował Ryszard Bartosik, sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Komunikat Komisji Europejskiej w sprawie wyglądu etykiety produktów nawozowych UE, o której mowa w załączniku III do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1009 wydany został 9 listopada 2022 roku.
W poniedziałek podczas sesji publicznej debatowali nad nim unijni ministrowie rolnictwa zrzeszeni w Radzie ds. Rolnictwa i Rybołówstwa Komisji Europejskiej (AGRIFISH). Ta zrzesza ministrów ze wszystkich państw UE. Większość państw członkowskich deleguje do niej jednego ministra odpowiedzialnego za oba sektory, pozostałe zaś – jednego ministra odpowiedzialnego za rolnictwo oraz jednego ministra odpowiedzialnego za rybołówstwo. W poniedziałek na unijnym posiedzeniu Polskę reprezentował Ryszard Bartosik, sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
W poniedziałek podczas sesji publicznej debatowali nad nim unijni ministrowie rolnictwa zrzeszeni w Radzie ds. Rolnictwa i Rybołówstwa Komisji Europejskiej (AGRIFISH). Ta zrzesza ministrów ze wszystkich państw UE. Większość państw członkowskich deleguje do niej jednego ministra odpowiedzialnego za oba sektory, pozostałe zaś – jednego ministra odpowiedzialnego za rolnictwo oraz jednego ministra odpowiedzialnego za rybołówstwo. W poniedziałek na unijnym posiedzeniu Polskę reprezentował Ryszard Bartosik, sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Nawozy są ważne w łańcuchu dostaw żywności
– Nawozy są kluczowe dla rolników w kontekście bezpieczeństwa żywnościowego. Łańcuchy dostaw nadal są zakłócone, mamy kryzys energetyczny, problemy z dostawą surowców – rozpoczął prowadzący posiedzenie Rady ds. Rolnictwa i Rybołówstwa Zdeněk Nekula, czeski minister rolnictwa, prosząc o przedstawienie stanowiska Komisji Europejskiej w sprawie rynku nawozów Janusza Wojciechowskiego, unijnego komisarza ds. rolnictwa.
Komisarz Wojciechowski zwrócił uwagę, że Komisja rozumie, jak ważne są nawozy w łańcuchu dostaw żywności i w ostatecznym rozrachunku rozumie wagę tego zagadnienia dla bezpieczeństwa żywnościowego.
– Dostępność i przystępność nawozów to jest na prawdę bardzo ważna kwestia wymagająca szybkich i zdecydowanych działań. Jakie jest nasze długoterminowe podejście? Celem jest udana zielona transformacja systemów produkcji żywności, rolnictwa, a także praktyk w zakresie nawożenia. Za tym przemawiają nie tylko względy środowiskowe i klimatyczne, ale także chęć zmniejszenia zależności od innych. Nasze systemy rolno-spożywcze nie mogą być zakładnikiem takich krajów jak Rosja, które nie są partnerami godnymi zaufania.
Nawozy są od 3 do 5 razy droższe niż długoterminowa średnia
Zdaniem Wojciechowskiego obecny kryzys z dostępem (na globalną skalę) nawozów mineralnych ma bezprecedensowy charakter.
– Bardzo nas to niepokoi, gdyż ponad połowa produkcji żywności na świecie wymaga zastosowania właśnie nawozów mineralnych.
Jak dodał, producenci nawozów należą także do branż najbardziej energochłonnych.
– Posługują się gazem ziemnym do produkcji amoniaki i innych produktów na bazie azotu. Tymczasem ceny są bardzo wysokie. 70% zakładów produkcji amoniaku musiało zamknąć produkcję na lato. Teraz te ceny trochę spadły, ale nadal około 50% zdolności produkcyjnych nie jest wykorzystywanych, bo brakuje gazu.
Jak mówił komisarz, z punktu widzenia rolników pogorszyła się sytuacja w zakresie dostępności nawozów.
– Nawozy są od 3 do 5 razy droższe niż ich długoterminowa średnia cena. To oznacza, że rolników czeka trudny dylemat. I dostajemy takie informacje, że rolnicy rzeczywiście kupują obecnie mniej nawozów niż zazwyczaj – wyliczał, podkreślając jednocześnie, że wysokie ceny energii i wysokie ceny nawozów napędzają także inflację cen żywności, co z kolei sprawia, że cierpią przede wszystkim najsłabsi obywatele.
Wojciechowski: Obawiamy się wystąpienia efektu domina
– Musimy także pamiętać, że jesteśmy odpowiedzialni także za globalne bezpieczeństwo żywnościowe zwłaszcza w tych czasach, gdy mamy 222 miliony ludzi w 53 krajach w sytuacji deficytu żywności – kontynuował. – Prognozy są takie, że wyeksportujemy nawet 36 mln ton pszenicy i będzie to bardzo ważne w kontekście globalnego bezpieczeństwa żywnościowego. Nie wiadomo jak potoczy się sytuacja w Ukrainie. W naszym interesie jest to, żeby kontynuować te dostawy w obecnym tempie także przy kolejnych zbiorach.
Jak zaznaczył, Komisja obawia się wystąpienia efekt domina.
– Po pierwsze wysokie ceny gazu i surowców będą miały wpływ na produkcję nawozów. Ceny nawozów wzrosną, a to z kolei będzie miało wpływ na produkcję żywności. I kolejny etap – ceny żywności pójdą do góry, co będzie miało wpływ na naszych obywateli.
Jak Komisja Europejska chce pokonać kryzys na rynku nawozów?
Komisarz przedstawił następnie wytyczne dotyczące krótkoterminowych działań w UE. Jak stwierdził, państwa członkowskie powinny mieć możliwość zmobilizowania narzędzi finansowych, po to, żeby złagodzić krótkoterminowe „tarapaty” gospodarcze zarówno w branży nawozowej jak i w środowisku rolników. Jakie są te narzędzia?
– Po pierwsze dopiero co zmienione tymczasowe ramy kryzysowe dotyczące pomocy państwa. Począwszy od 28 października wzmocniono te ramy, wprowadzono nowe pułapy do 250 tysięcy euro dla rolników i 2 mln dla innych przedsiębiorstw.
– Można udzielić pomocy ukierunkowanej. Na przykład organy publiczne mogłyby kupić nawozy i potem oferować je po niższych cenach rolnikom. Można zmobilizować także inne źródła finansowania. Na przykład składki solidarnościowe chociażby w ramach pakietu energetycznego.
– Nie wykluczam także uruchomiania rezerwy na kryzysy w sektorze rolnictwa, jeżeli będzie to potrzebne. Nie chodzi tylko o finansowanie, ale dostępność energii dla branży nawozowej i rolników. Możemy także skompensować spadek ilości nawozów importem od dostawców z wiarygodnych krajów.
– W przyszłym roku powstanie także nowe Obserwatorium Nawozów, co pozwoli nam na udostępnianie danych dotyczących produkcji, wykorzystania, cen i handlu – mówił Wojciechowski, zaznaczając, że wszelkie poprawki planów strategicznych, które będą uwzględniały bardziej skuteczne wykorzystanie nawozów, będą miały Komisji poparcie.
„Trzeba także zwiększyć inwestycje w zielony amoniak”
Komisja chce ponadto wspierać precyzyjne rolnictwo, agroekologię, rolnictwo ekologiczne, czy działania zmierzające do zwiększenia ilości roślin strączkowych w płodozmianie.
| – Poza WPR-em możemy popracować nad nawozami organicznymi. Nowe rozporządzenie jest szczególnie istotne, jest także możliwość recyklingu odpadów organicznych, w tym ze ścieków. Przetworzone nawozy naturalne również mogą dołączyć do tego koszyka, zmniejszając naszą zależność od nawozów mineralnych, ale potrzebne są ostre wymogi, tak żeby nie zwiększyć emisji amoniaku. |
– Trzeba także zwiększyć inwestycje w zielony amoniak produkowany z OZE. To jest technologia, która może znacząco zmniejszyć emisję gazów cieplarnianych z branży nawozowej.
Sprawa kolejna – biometan. – To kolejne obiecujące rozwiązanie, które zastąpiłoby gaz ziemny. Cele dotyczące produkcji biometanu to 35 mld metrów sześciennych do roku 2030.
„Polska popiera działania zmierzające do zwiększenia przejrzystości”
Po przedstawieniu stanowiska Komisji Europejskiej przewodniczący oddał głos przedstawicielom unijnych krajów, którzy mieli okazję odnieść się do zaproponowanych kierunków. Przeważały głosy poparcia dla propozycji Komisji.
Polskę reprezentował Ryszard Bartosik, sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
– W obecnej sytuacji na rynku nawozów konieczne są zdecydowane działania na poziomie Unii Europejskiej – rozpoczął polski wiceminister. – Ograniczenie dostępu do nawozów dla rolników i zmniejszenie ich zużycia będzie miało poważne konsekwencje w zakresie wielkości produkcji rolniczej nie tylko w obecnym ale także w kolejnych sezonach. Wpłynie też na ceny żywności. Polska popiera działania zmierzające do zwiększenia przejrzystości, kontroli i nadzoru nad rynkiem produktów nawozowych - argumentował Ryszard Bartosik.
Polska popiera możliwość wykorzystania rezerwy rolnej w 2023 roku
– W kontekście sugerowanych w komunikacie zmiany planów strategicznych pod kątem wzmocnienia działań nakierowanych na bardziej zrównoważone korzystanie z nawozów, Polska zauważa, że jej plan już dziś zawiera szereg działań, które będą służyć temu celowi – kontynuował przedstawiciel polskiego resortu rolnictwa. – Polska zaprojektowała zachęty i będzie wdrażać wsparcie w ramach ekoschematów dla wielu praktyk związanych z efektywnym wykorzystaniem nawozów. Wspieramy też rozwiązania rolnictwa precyzyjnego, w tym inwestycje rolników.
| Jak mówił Bartosik, zaproponowane w ramach strategii „Od pola do stołu” ograniczenie o 50 procent strat składników pokarmowych bez pogarszania żyzności gleby, co ma pozwolić na ograniczenie stosowania nawozów o co najmniej 20 procent do 2030 roku, musi być celem elastycznym, który każdy kra dostosowuje do lokalnych potrzeb i możliwości. |
– Sztywne, zbyt ambitne cele redukujące mogą wpłynąć negatywnie na utrzymanie krajowej i europejskiej suwerenności żywnościowej.
Jak dodał na zakończenie, ze względu na wysokie koszty produkcji Polska popiera możliwość wykorzystania rezerwy rolnej w 2023 roku na rzecz wsparcia rolników z przeznaczeniem na nadzwyczajne formy wsparcia rynku.
Po zakończeniu obrad odbyła się konferencja prasowa komisarza Janusza Wojciechowskiego oraz czeskiego ministra rolnictwa Zdenka Nekuly.🌾 #AGRIFISH | 🔴 Press conferences with Minister @ZNekula & Commissioners @jwojc & @VSinkevicius ⬇️ #EU2022CZ
— EU2022_CZ (@EU2022_CZ) November 21, 2022
———
🌾 #AGRIFISH | 🔴 Tiskové konference ministra @ZNekula & komisařů @jwojc a @VSinkevicius ⬇️ #CZPRES https://t.co/p6XVh45tFY
fot.: Komisja Europejska
Masz pytania?
Zadaj pytanie redakcjir e k l a m a
r e k l a m a
Najważniejsze tematy
r e k l a m a