<br />Gdy Felicja i Dariusz Stachowscy ponad 4 lata temu zasiedlali nową chlewnię 120 lochami Topigs Norsvin, mówili, że będą uczyć się produkcji od początku, by wykorzystać maksymalnie potencjał nowego stada. Dziś obserwując ich przy pracy oraz rewidując wyniki, bez wątpienia można stwierdzić, że nauka nie poszła w las, a młodzi hodowcy osiągnęli pełen profesjonalizm. Z sukcesami prowadzą stado podstawowe, z którego sprzedają około 2700 prosiąt i do 1000 tuczników rocznie.<br /><br />Jak zorganizowali swoją produkcję? Jak dobierają knury do krzyżowania oraz jaki osiągnęli postęp hodowlany dowiesz się za artykułu "Minihodowla na potrzeby własnego stada" w czerwcowym wydaniu "top świnie".<br /><a href="https://prenumeruj.topagrar.pl/" title="prenumerata"><img src="/media/_versions/144026_big.jpg" alt="okładka TS" width="460" height="651" /></a>

<p>redaktor „top agrar Polska”, zootechnik, specjalistka w zakresie hodowli trzody chlewnej.</p>

authoress

Paulina Janusz-Twardowska

top agrar Polska

hodowla świń

produkcja prosiąt

Topigs Norsvin

Minihodowla na remont stada

Mimo, że nie sporządzono jeszcze przepisów polskich, które miałby spełniać wymagania jakie stawia Unia Europejska w sprawie ograniczenia stosowania antybiotyków w hodowli zwierząt, o temacie jest głośno od kilku lat. Zużycie antybiotyków jest wysokie, często stosowane są prewencyjnie. W ramach Akademii Zdrowego Wymienia firmy De Heus rozmawiano właśnie na temat tych zmian i konieczności rozpoczęcia przygotowań.<span class="Apple-converted-space"> <br /></span><br />Wymagania na pewno będą restrykcyjne, a rolnicy mogą mieć za mało czasu na dostosowanie się do zmian. Wszystko co nowe i inne, niepokoi, ale wcale nie musi tak być, jeśli rolnicy otrzymają odpowiednio dużo czasu aby się przygotować. Gdy to nie nastąpi, a zmiany będą wprowadzane (jak często się to zdarza, na ostatnią chwilę) rolnicy będą narażeni na straty finansowe, a zwierzęta na pogorszenie statusu zdrowotnego ze względu na radykalną zmianę warunków hodowli. Można tego uniknąć, już teraz podejmując odpowiednie kroki w celu przystosowania ferm do nowych realiów.<br />
<div data-article-box=""></div><h2>Profilaktyka mastitis<span class="Apple-converted-space"> <br /></span></h2>
<br />W przygotowaniu do nowych warunków, a więc przede wszystkim we wdrażaniu profilaktyki mastitis w gospodarstwach, hodowcom pomagają doradcy żywieniowi De Heus w ramach <strong>Akademii Zdrowego Wymienia</strong>. Do współpracy zaprosili lekarzy weterynarii, m.in. organizując dla nich Kongres Weterynaryjny, w trakcie którego 140 uczestników – lekarzy weterynarii i żywieniowców rozmawiało m.in. o tym, jak razem pracować, jakie działania podjąć, by zwiększyć świadomość hodowców związaną z nowymi restrykcjami oraz, jak ich wspierać i przygotowywać na zmiany. <br /><br /><div data-article-box=""></div>Firma postanowiła edukować hodowców w kontekście nadchodzących zmian prawnych.<span class="Apple-converted-space"> </span><br />– Wiemy również, że najlepsze efekty możemy osiągnąć dzięki ścisłej współpracy na linii hodowca – lekarz weterynarii – żywieniowiec, opierającej się na zrozumieniu, zaufaniu i kompleksowym podejściu do tematu profilaktyki zapaleń wymienia. Rola lekarzy weterynarii w tym procesie jest szczególnie istotna, a nasza partnerska współpraca na fermach procentuje wzrostem świadomości hodowców. Jesteśmy przekonani, że podjęte działania to prosta droga do zdrowej i efektywnej produkcji mleka w przyszłości. Korzystamy z doświadczenia zdobytego m.in. na rynku holenderskim, gdzie odpowiednie przepisy zostały już wdrożone. Ostatnio podzieliliśmy się nim z lekarzami weterynarii podczas zorganizowanego przez nas Kongresu Weterynaryjnego. Zachęcamy więc hodowców i lekarzy do współpracy, dzięki której sprawnie przejdziemy przez nadchodzące zmiany prawne – mówi <strong>Paweł Kasprowicz, kierownik działu bydła De Heus.</strong><br /><br /><em>oprac. dkol na podst. inf. prasowej De Heus</em><br /><em>fot. poglądowe</em>

<p>redaktor portalu topagrar.pl i działu top bydło, zootechnik, specjalista w zakresie hodowli bydła mięsnego i mlecznego</p>

Dorota Kolasińska

Akademia Zdrowego Wymienia

hodowla bez antybiotyków

mastistis

ograniczenie stosowania antybiotyków

profilaktyka mastitis

Hodowla bez antybiotyków – potrzebna komunikacja żywieniowców i lekarzy weterynarii

<h3>Na czym opiera się produkcja w systemie ekologicznym?</h3>
<p>Według Rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 z dnia 28 czerwca 2007 r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych, taka <strong>produkcja opiera się na systemach ekologicznych wykorzystujących zasoby naturalne przy zastosowaniu metod, które wykorzystują żywe organizmy i mechaniczne metody produkcji, wykluczają stosowanie GMO i produktów wytworzonych z GMO lub przy ich użyciu.</strong> Produkcja ekologiczna polega też na ścisłym ograniczaniu stosowania środków z syntezy chemicznej.</p>
<div data-article-box=""></div><h3>Jakie zwierzęta w produkcji ekologicznej?</h3>
<p><strong>W przypadku ekologicznej produkcji zwierzęcej zwierzęta powinny być urodzone i chowane w gospodarstwach ekologicznych.</strong> Te, które nie były w nich chowane, mogą zostać wprowadzone do takiego gospodarstwa w celach hodowlanych na szczególnych warunkach. Takie zwierzęta oraz produkty z nich wytworzone mogą być uznane za ekologiczne po spełnieniu wymogów okresu konwersji.</p>
<div data-article-box=""></div><h3>Wymagania stawiane rolnikom w ekologicznej produkcji zwierzęcej</h3>
<p>Ponadto zwierzęta w produkcji ekologicznej <strong>powinny mieć stały dostęp do terenów na wolnym powietrzu, w miarę możliwości do pastwisk, kiedy tylko pozwalają na to warunki pogodowe i stan gruntu.</strong> Zabronione jest utrzymywanie zwierząt na uwięzi i ich izolowanie – z wyjątkiem przypadków, gdy działania takie są ograniczone czasowo i podejmowane w odniesieniu do pojedynczych zwierząt i tylko w zakresie uzasadnionym ze względu na bezpieczeństwo, dobrostan lub z przyczyn weterynaryjnych. <strong>Do minimum ogranicza się czas trwania transportu zwierząt oraz w trakcie całego życia zwierzęcia wszelkiego rodzaju cierpienie, z okaleczaniem włącznie, w tym podczas uboju.</strong></p>
<p>W odniesieniu do hodowli stosuje się naturalne metody reprodukcji. Sztuczne zapłodnienie jest jednak dozwolone. <strong>Rozród nie powinien być wywoływany poprzez podawanie hormonów lub podobnych substancji, chyba że jest to forma leczenia weterynaryjnego stosowana indywidualnie w odniesieniu do danego zwierzęcia.</strong> Nie stosuje się jednak innych form sztucznego rozrodu, takich jak klonowanie i przenoszenie zarodków.</p>
<div data-article-box=""></div><h3>Jakimi paszami karmić zwierzęta?</h3>
<p><strong>Pasze dla zwierząt pozyskuje się przede wszystkim z gospodarstwa, w którym zwierzęta są utrzymywane, lub z innych gospodarstw ekologicznych w tym samym regionie.</strong> Zwierzęta są żywione paszami ekologicznymi zaspokajającymi potrzeby pokarmowe w różnych okresach ich rozwoju.</p>
<div data-article-box=""></div><h3>Co z lekami? Jakie leki można stosować?</h3>
<p><strong>Choroby leczy się natychmiast, aby zapobiec cierpieniu zwierząt.</strong> Jeśli stosowanie produktów fito­terapeutycznych, homeopatycznych i innych jest nieodpowiednie, w razie konieczności i przy spełnieniu rygorystycznych warunków można stosować pochodzące z syntezy chemicznej alopatyczne weterynaryjne produkty lecznicze, w tym antybiotyki. <strong>W takich sytuacjach określa się ograniczenia w odniesieniu do cykli leczenia oraz okresów odstawienia leku. Dozwolone jest stosowanie immunologicznych leków weterynaryjnych.</strong></p>
<p>dr hab. Aneta Suchoń, prof. UAM<br />fot. Unsplash</p>

<p>Chciałbym zająć się ekologicznym chowem bydła. Jakie są wymagania dotyczące zasad ekologicznej produkcji zwierzęcej?</p>
<h3>Na czym opiera się produkcja w systemie ekologicznym?</h3>
<p>Według Rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 z dnia 28 czerwca 2007 r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych, taka <strong>produkcja opiera się na systemach ekologicznych wykorzystujących zasoby naturalne przy zastosowaniu metod, które wykorzystują żywe organizmy i mechaniczne metody produkcji, wykluczają stosowanie GMO i produktów wytworzonych z GMO lub przy ich użyciu.</strong> Produkcja ekologiczna polega też na ścisłym ograniczaniu stosowania środków z syntezy chemicznej.</p>
<h3>Jakie zwierzęta w produkcji ekologicznej?</h3>
<strong>W przypadku ekologicznej produkcji zwierzęcej zwierzęta powinny być urodzone i chowane w gospodarstwach ekologicznych.</strong>..
<p><br /><br /></p>

Dr hab. Aneta Suchoń, prof. na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu - Wydział Prawa i Administracji. Blisko współpracuje z Tygodnikiem Poradnikiem Rolniczym.

author

dr Aneta Suchoń

Tygodnik Poradnik Rolniczy

bezpłatne porady prawne

darmowe porady prawne dla rolników

hodowla ekologiczna

hodowla zwierząt

poray prawne

rolnictwo

rolniczka

rolnik

wiadomości

wiadomości rolnicze

Jakie są wymagania dotyczące ekologicznego chowu bydła?

<h2>Cyrkulacja na rynku świń</h2>
<p>Cena tuczników jest niezła, ale czy wszystko jest dobrze? Takie pytanie postanowiliśmy zadać producentom i hodowcom świń, a także innym osobom związanym z branżą trzodową. Okazuje się, że nic nie jest czarne lub białe. Jest jeszcze wiele odcieni szarości. Po dobrym, letnim okresie, w jesień weszliśmy z redukcją cen tuczników i warchlaków. Czy te kilka miesięcy wystarczyło, by odrobić straty po kryzysie? Czy producenci świń chcą rozwijać swoją działalność? Zapytaliśmy, z jakimi problemami boryka się nasz sektor.</p>
<table border="1" style="border-collapse: collapse; width: 100%;">
<tbody>
<tr>
<td style="width: 98.7694%;">
<h2>Hodowczyni, producentka prosiąt: Żyjemy w strachu</h2>
<figure class="image"><em><img src="/media/uploads/barbara_walkowka_czerniakow.jpg" width="720" height="480" alt="Barbara Walkówka, Czerniaków, woj. łódzkie, wraz z mężem Andrzejem utrzymuje 700 loch DanBred, nastawionych na produkcję prosiąt." /></em>
<figcaption><em>Barbara Walkówka, Czerniaków, woj. łódzkie, wraz z mężem Andrzejem utrzymuje 700 loch DanBred, nastawionych na produkcję prosiąt</em><span style="color: #ffffff; font-family: 'Open Sans', Arial, 'Trebuchet MS', sans-serif; font-size: 12px; text-align: -webkit-left; background-color: #333333;">.</span></figcaption>
</figure>
<p>Ceny tuczników i warchlaków dyktują dziś duzi światowi gracze. To powoduje, że my, rolnicy – producenci prosiąt żyjemy w ciągłym strachu. Nie ma co ukrywać, że cieszymy się za każdym razem, gdy cena tuczników idzie do góry i sytuacja rynkowa się stabilizuje. Wtedy chce nam się pracować, łapiemy wiatr w żagle, bo widzimy sens naszej działalności. Inaczej jest, kiedy przychodzi czas, że warchlaki tanieją, tak jak to ma miejsce teraz. Wtedy zaczynamy się bać.</p>
<p><strong>Ceny w dół</strong></p>
<p>Oboje z mężem z niepokojem sprawdzamy co czwartek duńską giełdę, bo wg niej ustalamy ceny warchlaków. Nasz niepokój zawsze budzi obniżka cen tuczników, bo jak klient jest zadowolony i uzyskuje zadowalające stawki za swoje świnie, to nie negocjuje z nami ceny. Odbiera zamówione prosięta, a my dzięki temu nie martwimy się o zbyt. Dla nas najcięższy był okres, poza drastycznie niskimi cenami, kiedy warchlaki sprzedawaliśmy po 80 zł/szt., kiedy afrykański pomór świń pojawił się w naszym województwie, w okolicy Grabicy, gdzie mamy klientów odbierających warchlaki. Szczęśliwie udało się to wszystko przetrwać, do dziś nie wiemy jak, ale się udało.</p>
<p>Trzeba podkreślić, że straciliśmy przez kryzys niemal wszystkie oszczędności. A teraz znów obserwujemy na giełdzie redukcję cen. Bardzo nas to niepokoi. W ciągu ostatniego miesiąca ceny warchlaków spadły o ponad 100 zł/szt. Przy obecnych stawkach 410 zł/szt. jeszcze zarabiamy. Pytanie natomiast brzmi: jak długo?</p>
<p><strong>Zaciągamy hamulec</strong></p>
<p>Nie narzekamy, bo nadal, choć wolniej, odrabiamy straty. Planowaliśmy w niedalekiej przyszłości budowę tuczarni po to, by mieć bufor bezpieczeństwa na okres ewentualnego kolejnego kryzysu, ale wstrzymujemy się z rozpoczęciem prac. Najpierw musimy odbudować oszczędności i przekonać się, że rynek się ustabilizował. Nie znaczy to, że zupełnie rezygnujemy z inwestycji. Planujemy modernizację systemu żywienia loch karmiących na porodówce, jednak nauczeni doświadczeniem ostatnich 2,5 roku oglądamy każdą złotówkę z każdej strony, zanim ją wydamy, czy zainwestujemy.</p>
</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<div data-article-box=""></div><h2></h2>
<table border="1" style="border-collapse: collapse; width: 100%;">
<tbody>
<tr>
<td style="width: 98.7694%;">
<div data-article-box=""></div><h2>Inwestują, bo muszą</h2>
<figure class="image"><img src="/media/uploads/grzegorz_kedzierski_pellon.jpg" width="295" height="295" alt="Grzegorz Kędzierski Pellon" />
<figcaption><em>Grzegorz Kędzierski, Pellon</em></figcaption>
</figure>
<p>Rok 2023 r. jest niezły, szczególnie porównując z zeszłym rokiem, który był katastrofalny. Jednak jeżeli chodzi o skłonność producentów świń do inwestycji, to nie jest ona duża i wynika głównie z musu, a nie z chęci. Widać, że inwestują w zasadzie tylko ci rolnicy, którzy już wcześniej utrzymywali świnie na dosyć dużą skalę i teraz tę skalę zwiększają. Co znamienne, tuczarnie zazwyczaj stawiają producenci prosiąt, bo sami wolą wytuczyć świnie. To są ci rolnicy, którzy bardzo dotkliwie doświadczyli zapaści na rynku prosiąt, kiedy koniunktura poleciała na łeb, na szyję i nie mieli komu sprzedać wyprodukowanych zwierząt. Odbiorcy się od nich odwrócili i sami musieli radzić sobie z problemem. Drugą grupą są rolnicy produkujący w cyklach otwartych, tuczarze, którzy zdobyli już wcześniej, przed kryzysem pozwolenia na budowę i kończy się im czas na wykonanie inwestycji.</p>
<p><strong>Duża rozwaga</strong></p>
<p>Nadmiernego optymizmu w branży trzodowej nie ma. Producenci świń odrabiają straty, ale duża niepewność jest nadal bardzo wyczuwalna. Długotrwały kryzys spowodował, że obecnie przy podejmowaniu decyzji o inwestycji są oni bardziej ostrożni i to akurat jest dobre. Wszystkie przyszłe inwestycje są planowane o wiele rozważniej.</p>
<p>Nie ma się co dziwić, branża jest nadal w nie najlepszej kondycji. Wskaźnikiem stanu naszego sektora jest samowystarczalność w produkcji mięsa wieprzowego, a tej nie mamy od lat. W Polsce są idealne warunki do produkcji świń. Nie jest za gorąco, jak w Hiszpanii ani za zimno, jak w Szwecji czy Finlandii. Mamy pokaźny areał upraw, dużo ziemi, która potrzebuje gnojowicy i obornika, bo notujemy brak składników pokarmowych w glebie. Mamy też ludzi, którzy umieją hodować i produkować, tylko nie mamy świń.</p>
<p>Najważniejszymi przyczynami są problemy w uzyskiwaniu pozwoleń na budowę budynków inwentarskich i brak następców, którzy chcieliby przejąć schedę po rodzicach. Młodzi ludzie z małych i średnich gospodarstw nie są zainteresowani rozwijaniem produkcji świń. Brakuje rozwojowych stad średniej wielkości i młodych, którzy wiążą przyszłość z tą branżą i chcieliby zwiększać skalę produkcji.</p>
</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<div data-article-box=""></div><h2></h2>
<table border="1" style="border-collapse: collapse; width: 100%;">
<tbody>
<tr>
<td style="width: 98.7694%;">
<div data-article-box=""></div><h2>Remontują na potęgę</h2>
<figure class="image"><img src="/media/uploads/daniel_urbaniak_choice.jpg" width="400" height="335" alt="Daniel Urbaniak Choice" />
<figcaption><em>Daniel Urbaniak, Choice</em></figcaption>
</figure>
<p>Kryzys spowodował, że część naszych klientów ze względów ekonomicznych zrezygnowała bądź mocno ograniczyła remont stada podstawowego. Niektórzy wybierali loszki z tuczu. Wśród nich później obserwowaliśmy pogorszenie wyników produkcyjnych, niższą skuteczność krycia i gorszą jakość rodzących się miotów. Nie ma co się dziwić, bo jeżeli ktoś musiał wybierać pomiędzy zapłaceniem za horrendalnie drogie wówczas pasze lub energię a zakupem loszek hodowlanych, wybierał wykarmienie zwierząt. Część naszych klientów nie zrezygnowała z remontu i te stada bez negatywnych skutków przetrwały. Niestety, straciliśmy też dobrze prosperujące gospodarstwa przez to, że wpadły w strefę ASF i sprzedawały świnie w zapaści cenowej nawet 70–80 groszy taniej niż reszta rynku. Część poddała się i zlikwidowała świnie.</p>
<p>Od stycznia 2023 r. nastąpiła zmiana kierunku, rolnicy po wzroście cen świń natychmiast lawinowo zaczęli zamawiać loszki, a my musieliśmy stanąć na wysokości zadania i je dostarczyć. Posiłkując się francuskimi zwierzętami – udało się. W najgorętszym okresie trzeba było na loszki czekać nawet do 3 miesięcy. Teraz trwa to dwa miesiące.</p>
<div></div>
</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<div data-article-box=""></div><h2></h2>
<table border="1" style="border-collapse: collapse; width: 100%;">
<tbody>
<tr>
<td style="width: 98.7694%;">
<div data-article-box=""></div><h2>Producent prosiąt i tuczników: Zostali tylko fanatycy</h2>
<figure class="image"><img src="/media/uploads/tomasz_kruppa.jpg" width="250" height="244" alt="Tomasz Kruppa, specjalista chorób świń, producent prosiąt i tuczników – GlobalWET w Dobrodzieniu" />
<figcaption><em>Tomasz Kruppa, specjalista chorób świń, producent prosiąt i tuczników – GlobalWET w Dobrodzieniu</em></figcaption>
</figure>
<p>Rolnicy, producenci świń i ci produkujący warchlaki, i ci produkujący tuczniki znów mają obawy, że rynek wieprzowiny ponownie się załamie. Powodem tego są skokowe obniżki cen tuczników i warchlaków, jak te w połowie października br. Już teraz widoczne są zatory w sprzedaży prosiąt, bo tuczarze boją się zasiedlać tuczarnie. Nie ma się co dziwić, kiedy ktoś kupił warchlaki po 550 zł/szt., a teraz sprzedaje za 9,50 zł/kg wbc. Oczywiście, w najlepszej sytuacji są producenci świń w cyklu zamkniętym. Ci mogą spać spokojnie. W czerwcu tego roku zarabiali bardzo dobrze, a teraz zarabiają już tylko dobrze. Grzechem byłoby narzekanie.</p>
<p><strong>Boom na loszki</strong></p>
<p>Z punktu widzenia lekarza weterynarii największe ożywienie w branży obserwowałem na początku tego roku. Rolnicy masowo wstawiali loszki hodowlane. Zdecydowanie poprawiły się przepływy finansowe, bo trzeba powiedzieć, że w zeszłym roku mieliśmy bardzo poważne zatory finansowe i zaległości u klientów. Ta sytuacja przez ostatnie pół roku zdecydowanie się poprawiła. Tym niemniej w czasie kryzysu, w marcu zeszłego roku, zużycie szczepionek spadło o ok. 30%. Wynikało to z likwidacji małych stad, liczących po kilka loch i redukcji liczebności loch np. ze 120 do 80, w stadach, które utrzymały produkcję. Moi klienci wiedzą, że weterynaria nie jest tą dziedziną, na której warto oszczędzać. Stanowi ona 5–7% kosztów, a oszczędności na niej mogą powodować ogromne straty. Dlatego podczas kryzysu nie rezygnowaliśmy z niczego ani z profilaktyki, ani z leczenia i nie ma co ukrywać, musiałem część rolników kredytować w tym czasie. Na szczęście jesteśmy lecznicą, która ma wiele nóg, bo obsługujemy też bydło, konie i małe gatunki zwierząt. Gdybym miał lecznicę obsługującą wyłącznie trzodę, byłoby bardzo ciężko.</p>
<p><strong>Profesjonaliści</strong></p>
<p>Trzeba powiedzieć, że na naszym rynku zostali już tylko fanatycy, którzy produkują profesjonalnie i dobrze. Dziś problemem dla nas jest prawo, które bezpodstawnie pozwala blokować inwestycje. Drugim największym zagrożeniem jest to, że mamy na rynku monopol i to koncerny dyktują ceny, a reszta zakładów mięsnych za nimi podąża.</p>
</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<div data-article-box=""></div><h2></h2>
<table border="1" style="border-collapse: collapse; width: 100%;">
<tbody>
<tr>
<td style="width: 98.7694%;">
<div data-article-box=""></div><h2>Producent tuczników: Nie ma stabilizacji</h2>
<figure class="image"><img src="/media/uploads/wodzimierz_netter.jpg" width="382" height="436" alt="Włodzimierz Netter producent tuczników z Wielkopolski" />
<figcaption><em>Włodzimierz Netter, producent tuczników z Wielkopolski</em></figcaption>
</figure>
<p>Z punktu widzenia osoby zajmującej się tuczem muszę przyznać, że latem zarabialiśmy dobrze i bardzo dobrze. Bo mimo że ceny warchlaków były historycznie wysokie, redukcja cen zbóż i innych komponentów paszowych dawały nadzieję na przyszłość. Większość z nas się tymi relacjami zachłysnęła. Uważaliśmy, że ceny dotrą do 12 zł/kg wbc, potem spadną o być może 1 zł i w takim rzędzie cen się będziemy poruszać. Tymczasem już na przednówku docierały do nas prognozy, że pod koniec lata tuczniki mocno stanieją. I to się sprawdziło.</p>
<p>Obecnie pomimo tanich pasz, przy bardzo wysokich kosztach zakupu warchlaków, miesiąc czy dwa temu jesteśmy znów pod kreską. Ci, którym udało się taniej kupić prosięta i sami produkują paszę, wychodzą dziś na zero. Mieszanki kupne to dziś wydatek rzędu 1200–1300 zł/t. Samemu wyprodukuje się je około 200 zł taniej. Kuriozalne jest to, że polskie warchlaki potrafią być droższe niż te z importu. Do 400 zł/szt. cena warchlaków jest znośna i bezpieczna. Nawet przy cenie tuczników poniżej 10 zł/kg wbc nie będziemy stratni. W obecnych realiach znów nie zarabiamy. Żeby odrobić straty, tak by mały dołek świński mnie nie położył, ceny co najmniej jeszcze dwa rzuty musiałyby być takie, jak latem.</p>
<p><strong>Warchlaki z importu?</strong></p>
<p>Nie wiem, jak będzie wyglądać przyszłość, ale o rozwoju i inwestycjach na razie musimy zapomnieć. Inwestują tylko ci, którzy mają dochody z innej działalności. Nie ma wizji stabilizacji w tuczu. Producenci prosiąt w Polsce kasują za nie jak za zboże i nie rozumieją, że jak nas nie będzie, to nie będą mieli dla kogo produkować warchlaków. Wszyscy sugerujemy się cenami duńskimi, więc niech polski warchlak kosztuje tyle, co duński, ale bez kosztów transportu. Nasi producenci warchlaków dzisiaj kasują jeszcze koszty transportu i marżę firmy pośredniczącej. No tak to nigdy nie wyjdzie.</p>
<p>Byłem patriotą wiele lat, ale jestem zmuszony zainteresować się warchlakami z importu. Szkoda, że wśród nas, polskich rolników nie ma chęci wypracowania takiego systemu, by tuczarze i producenci prosiąt zarabiali stabilnie podczas hossy i mieli równo gorzej podczas bessy.</p>
</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<div data-article-box=""></div><h2><em></em></h2>
<table border="1" style="border-collapse: collapse; width: 100%;">
<tbody>
<tr>
<td style="width: 98.7694%;">
<div data-article-box=""></div><h2>Odchowują każde prosię</h2>
<figure class="image"><img src="/media/uploads/grazyna_rakowska_lira_pasze.jpg" width="300" height="316" alt="Grażyna Rakowska, Lira Pasze" />
<figcaption><em>Grażyna Rakowska, Lira Pasze</em></figcaption>
</figure>
<p>Takiej dobrej korelacji cenowej pomiędzy cenami świń a kosztami pasz, jaką mogliśmy oglądać kilka tygodni temu, nie było nigdy. Nadal stosunek ten jest zadowalający i niewielu jest tych, którzy narzekają. Pasze potaniały średnio o 30–35%. Obecnie utyskują ci, których kryzys doprowadził do dużego zadłużenia. Reszta raczej już odrobiła straty i stabilnie zarabia, szczególnie zaś ci, którzy produkują w rodzinnych gospodarstwach, w cyklach zamkniętych. Mimo korzystnych cen pasz producenci świń nie są skłonni inwestować we wzbogacanie mieszanek paszowych. Pieniądze, które dziś zarabiają, lokują w odkładane przez miesiące remonty, naprawy i oczywiście w materiał hodowlany. Co wyraźnie widoczne, bardzo duży nacisk rolnicy kładą na odchów każdego, nawet najmniejszego prosięcia. W ciągu jednego kwartału wzrosła sprzedaż preparatów mlekopochodnych i mlekozastępczych oraz innego rodzaju mieszanek służących do ratowania tzw. minus wariantów, bo każde prosię jest dziś na wagę złota. Wydaje się, że ze względu na ograniczoną podaż tuczników w Europie, ceny nie bądą dalej spadać.</p>
<p>Ceny zbóż raczej nie będą się drastycznie zmieniać, więc koszty żywienia nie powinny w najbliższym okresie wzrastać. Nie posunę się do twierdzenia, że jest tak dobrze, że z kopyta ruszymy z odbudową pogłowia, ale myślę, że producenci będą spokojnie zarabiać godziwe pieniądze.</p>
<div></div>
</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<p><em>aku</em></p>
<p><em>fot. Kurek</em></p>

<h2>Cyrkulacja na rynku świń</h2>
<p>Cena tuczników jest niezła, ale czy wszystko jest dobrze? Takie pytanie postanowiliśmy zadać producentom i hodowcom świń, a także innym osobom związanym z branżą trzodową. Okazuje się, że nic nie jest czarne lub białe. Jest jeszcze wiele odcieni szarości. Po dobrym, letnim okresie, w jesień weszliśmy z redukcją cen tuczników i warchlaków. Czy te kilka miesięcy wystarczyło, by odrobić straty po kryzysie? Czy producenci świń chcą rozwijać swoją działalność? Zapytaliśmy, z jakimi problemami boryka się nasz sektor.</p>
<h2>Hodowczyni, producentka prosiąt: Żyjemy w strachu</h2>
<figure class="image"><em><img src="/media/uploads/barbara_walkowka_czerniakow.jpg" alt="Barbara Walkówka, Czerniaków, woj. łódzkie, wraz z mężem Andrzejem utrzymuje 700 loch DanBred, nastawionych na produkcję prosiąt." width="720" height="480" /></em>
<figcaption><em>Barbara Walkówka, Czerniaków, woj. łódzkie, wraz z mężem Andrzejem utrzymuje 700 loch DanBred, nastawionych na produkcję prosiąt</em><span style="color: #ffffff; font-family: 'Open Sans', Arial, 'Trebuchet MS', sans-serif; font-size: 12px; text-align: -webkit-left; background-color: #333333;">.</span></figcaption>
</figure>
<p>Ceny tuczników i warchlaków dyktują dziś duzi światowi gracze. To powoduje, że my, rolnicy – producenci prosiąt żyjemy w ciągłym strachu. Nie ma co ukrywać, że cieszymy się za każdym razem, gdy cena tuczników idzie do góry i sytuacja rynkowa się stabilizuje. Wtedy chce nam się pracować, łapiemy wiatr w żagle, bo widzimy sens naszej działalności. Inaczej jest, kiedy przychodzi czas, że warchlaki tanieją, tak jak to ma miejsce teraz. Wtedy zaczynamy się bać.</p>
<p><strong>Ceny w dół</strong></p>
<p>Oboje z mężem z niepokojem sprawdzamy co czwartek duńską giełdę, bo wg niej ustalamy ceny warchlaków. Nasz niepokój zawsze budzi obniżka cen tuczników, bo jak klient jest zadowolony i uzyskuje zadowalające stawki za swoje świnie, to nie negocjuje z nami ceny. Odbiera zamówione prosięta, a my dzięki temu nie martwimy się o zbyt. Dla nas najcięższy był okres, poza drastycznie niskimi cenami, kiedy warchlaki sprzedawaliśmy po 80 zł/szt., kiedy afrykański pomór świń pojawił się w naszym województwie, w okolicy Grabicy, gdzie mamy klientów odbierających warchlaki. Szczęśliwie udało się to wszystko przetrwać, do dziś nie wiemy jak, ale się udało.</p>
<p>Trzeba podkreślić, że straciliśmy przez kryzys niemal wszystkie oszczędności. A teraz znów obserwujemy na giełdzie redukcję cen. Bardzo nas to niepokoi. W ciągu ostatniego miesiąca ceny warchlaków spadły o ponad 100 zł/szt. Przy obecnych stawkach 410 zł/szt. jeszcze zarabiamy. Pytanie natomiast brzmi: jak długo?</p>
<p><strong>Zaciągamy hamulec</strong></p>
<p>Nie narzekamy, bo nadal, choć wolniej, odrabiamy straty. Planowaliśmy w niedalekiej przyszłości budowę tuczarni po to, by mieć bufor bezpieczeństwa na okres ewentualnego kolejnego kryzysu, ale wstrzymujemy się z rozpoczęciem prac. Najpierw musimy odbudować oszczędności i przekonać się, że rynek się ustabilizował. Nie znaczy to, że zupełnie rezygnujemy z inwestycji. Planujemy modernizację systemu żywienia loch karmiących na porodówce, jednak nauczeni doświadczeniem ostatnich 2,5 roku oglądamy każdą złotówkę z każdej strony, zanim ją wydamy, czy zainwestujemy.</p>
<h2>Inwestują, bo muszą</h2>
<figure class="image"><img src="/media/uploads/grzegorz_kedzierski_pellon.jpg" alt="Grzegorz Kędzierski Pellon" width="295" height="295" />
<figcaption><em>Grzegorz Kędzierski, Pellon</em></figcaption>
</figure>
<p>Rok 2023 r. jest niezły, szczególnie porównując z zeszłym rokiem, który był katastrofalny. Jednak jeżeli chodzi o skłonność producentów świń do inwestycji, to nie jest ona duża i wynika głównie z musu, a nie z chęci. Widać, że inwestują w zasadzie tylko ci rolnicy, którzy już wcześniej utrzymywali świnie na dosyć dużą skalę i teraz tę skalę zwiększają. Co znamienne, tuczarnie zazwyczaj stawiają producenci prosiąt, bo sami wolą wytuczyć świnie. To są ci rolnicy, którzy bardzo dotkliwie doświadczyli zapaści na rynku prosiąt, kiedy koniunktura poleciała na łeb, na szyję i nie mieli komu sprzedać wyprodukowanych zwierząt. Odbiorcy się od nich odwrócili i sami musieli radzić sobie z problemem. Drugą grupą są rolnicy produkujący w cyklach otwartych, tuczarze, którzy zdobyli już wcześniej, przed kryzysem pozwolenia na budowę i kończy się im czas na wykonanie inwestycji.</p>
<p><strong>Duża rozwaga</strong></p>
<p>Nadmiernego optymizmu w branży trzodowej nie ma. Producenci świń odrabiają straty, ale duża niepewność jest nadal bardzo wyczuwalna. Długotrwały kryzys spowodował, że obecnie przy podejmowaniu decyzji o inwestycji są oni bardziej ostrożni i to akurat jest dobre. Wszystkie przyszłe inwestycje są planowane o wiele rozważniej.</p>
<p>Nie ma się co dziwić, branża jest nadal w nie najlepszej kondycji. Wskaźnikiem stanu naszego sektora jest samowystarczalność w produkcji mięsa wieprzowego, a tej nie mamy od lat. W Polsce są idealne warunki do produkcji świń. Nie jest za gorąco, jak w Hiszpanii ani za zimno, jak w Szwecji czy Finlandii. Mamy pokaźny areał upraw, dużo ziemi, która potrzebuje gnojowicy i obornika, bo notujemy brak składników pokarmowych w glebie. Mamy też ludzi, którzy umieją hodować i produkować, tylko nie mamy świń.</p>
<p>Najważniejszymi przyczynami są problemy w uzyskiwaniu pozwoleń na budowę budynków inwentarskich i brak następców, którzy chcieliby przejąć schedę po rodzicach. Młodzi ludzie z małych i średnich gospodarstw nie są zainteresowani rozwijaniem produkcji świń. Brakuje rozwojowych stad średniej wielkości i młodych, którzy wiążą przyszłość z tą branżą i chcieliby zwiększać skalę produkcji.</p>
<h2>Remontują na potęgę</h2>
<figure class="image"><img src="/media/uploads/daniel_urbaniak_choice.jpg" alt="Daniel Urbaniak Choice" width="400" height="335" />
<figcaption><em>Daniel Urbaniak, Choice</em></figcaption>
</figure>
<p>Kryzys spowodował, że część naszych klientów ze względów ekonomicznych zrezygnowała bądź mocno ograniczyła remont stada podstawowego. Niektórzy wybierali loszki z tuczu. Wśród nich później obserwowaliśmy pogorszenie wyników produkcyjnych, niższą skuteczność krycia i gorszą jakość rodzących się miotów. Nie ma co się</p>

<p>redaktor „top agrar Polska”, zootechnik, specjalistka w zakresie hodowli trzody chlewnej.</p>

Anna Kurek

codzienny

top świnie 11/2023

top świnie

ceny prosiąt

ceny swin

ceny świń

ceny trzody chlewnej

ceny tuczników

ile płacą ubojnie

rynek trzody chlewnej

stawki za tuczniki

sytuacja na rynku świń

Hodowcy i pracownicy branży komentują sytuację na rynku trzody chlewnej. Co mówią o cenach świń?

Minihodowla na remont stada

Produkcja loszek na remont to sposób małżeństwa Stachowskich nie tylko na utrzymanie wysokiej rotacji zwierząt w grupach i dobre wyniki produkcyjne, ale także na sukcesywny postęp hodowlany w stadzie.