Interwencyjny odbiór zwierząt i obowiązkowy monitoring w zakładach. Jakie zmiany jeszcze wprowadzono?
r e k l a m a
Partnerzy portalu

Interwencyjny odbiór zwierząt i obowiązkowy monitoring w zakładach. Jakie zmiany jeszcze wprowadzono?

20.03.2023

Ucywilizowanie tzw. interwencyjnych odbiorów zwierząt oraz wprowadzenie obowiązkowego monitoringu w zakładach mięsnych to tylko niektóre ze zmian, jakie proponuje ministerstwo rolnictwa w nowej specustawie. Z projektu wynika również, że elektroniczna książka leczenia zwierząt zacznie obowiązywać z rocznym opóźnieniem, czyli od 1 stycznia 2025 r.

W wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów ukazała się zapowiedź rozpoczęcia prac nad ustawą „o szczególnych rozwiązaniach mających na celu poprawę nadzoru nad zdrowiem i ochroną zwierząt”.

Jakie zmiany w interwencyjnych odbiorach zwierząt?

Projekt ustawy wprowadza zmiany w zakresie tzw. interwencyjnych odbiorów zwierząt przez przedstawicieli organizacji społecznych, których statutowym celem działania jest ochrona zwierząt.

Wprowadzone przepisy z jednej strony pozostawią przedstawicielom organizacji społecznych, których statutowym celem działania jest ochrona zwierząt, uprawnienie do odebrania zwierzęcia w sytuacji niecierpiącej zwłoki, a z drugiej strony zobowiążą osoby odbierające zwierzę do poinformowania organów uprawnionych do wydania decyzji o czasowym odbiorze, o miejscu pobytu odebranego zwierzęcia gospodarskiego, niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie do dnia następującego po dniu jego odebrania. Jednocześnie przedstawiciele organizacji społecznych, zostaną zobowiązani do zawiadomienia prokuratora lub Policji o zagrożeniu życia, lub zdrowia zwierzęcia, niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie do dnia następującego po dniu odebrania zwierzęcia.

Jednocześnie proponuje się, aby organ uprawniony do wydania decyzji o czasowym odbiorze zwierzęcia nakazał organizacji zwrot tego zwierzęcia, jeżeli postępowanie w sprawie odebrania zostanie umorzone lub decyzja o odbiorze zostanie uchylona albo sąd nie orzeknie przypadku zwierzęcia, postępowanie karne w tej sprawie zostanie umorzone lub zostanie wydane postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania.

r e k l a m a
Zobacz także: Obowiązkowy monitoring w ubojniach. Czy to pokłosie afer?
Obecnie odebrane zwierzęta są zwracane, dopiero gdy zakończone zostanie postępowanie karne, a sąd nie orzeknie przypadku zwierzęcia lub jeżeli postępowanie karne w tej sprawie zostanie umorzone. Tymczasem wiele spraw kończy się wydaniem decyzji o odmowie odebrania zwierzęcia, co w opinii organizacji społecznych nie jest podstawą do zwrotu odebranego zwierzęcia.

Jakie nieprawidłowości przy odbiorach ?

Zdaniem MRiRW zmiany w przepisach są konieczne, ponieważ cały czas docierają sygnały, także za pośrednictwem Rzecznika Praw Obywatelskich, o przypadkach niewłaściwego wykonywania swoich uprawnień przez organizacje społeczne. Nieprawidłowości te dotyczą samej zasadności podjęcia interwencji i odebrania zwierząt, jak również:
  • nieinformowania wójta (burmistrza, prezydenta miasta) o odebraniu zwierząt, co utrudnia temu organowi ocenę stanu faktycznego sprawy i wydania rozstrzygnięcia o zasadności odebrania zwierząt z jednej strony, z drugiej natomiast oddala w czasie możliwość obrony swoich praw przez właściciela odebranych zwierząt i zmniejsza szanse na ich odzyskanie;
  • wielokrotnych zmian miejsca przebywania odebranych zwierząt, utrudniającej, a nawet uniemożliwiającej ich późniejszy zwrot właścicielowi – znane są przypadki, gdy organizacje społeczne same nie są w stanie określić miejsca przebywania odebranych przez siebie zwierząt;
  • uchylanie się od zwrotu odebranych zwierząt zarówno w przypadku umorzenia postępowania administracyjnego w sprawie czasowego odebrania zwierząt (tj. w przypadku odmowy czasowego odebrania zwierząt), jak i w przypadku prawomocnego umorzenia postępowania karnego w sprawie znęcania się nad tymi zwierzętami,
  • obowiązku ponoszenia przez dotychczasowego właściciela lub opiekuna kosztów transportu, utrzymania i koniecznego leczenia czasowo odebranych zwierząt.

„Przebierańcy”

Ponadto ministerstwo rolnictwa zauważyło, że wykonując swoje uprawnienia organizacje społeczne, stosują ubrania przypominające te stosowane przez pracowników państwowych służb mundurowych i paramundurowych, a także nazewnictwa, mogą wywoływać u osoby, u której zamierzają podjąć interwencję przekonanie, że ma ona do czynienia z instytucją państwową dysponującą wszelkimi środkami do jej skutecznego przeprowadzenia.
Dlatego organizacje dokonujące odbiorów będą zobowiązane do podejmowania swoich zadań w sposób zapewniający ich odróżnienie od instytucji państwowych i samorządowych, w szczególności nie stosując nazw, tytułów, odznak, strojów, mundurów, lub ich elementów, mogących wprowadzać w błąd co do ich prywatnoprawnego charakteru i posiadanych uprawnień.

Brak prawa stosowania siły i wejścia na teren prywatny

Choć organizacje społeczne mają obecnie prawo odebrać zwierzę w przypadkach określonych w zmienianej ustawie, to jednak nie zostały one wyposażone w możliwość stosowania środków przymusu bezpośredniego, by móc dokonać tego odbioru także w przypadku sprzeciwu właściciela lub opiekuna zwierząt. Uprawnienia do interwencyjnego odbierania zwierząt oraz do stosowania środków przymusu bezpośredniego posiadają wyłącznie funkcjonariusze Policji, oraz strażnicy straży gminnych.

Organizacje społeczne nie zostały wyposażone w uprawnienia kontrolne oraz nie mają prawa wejścia na teren prywatny bez zgodny właściciela.
Zdaniem MRiRW niepokojące jest, że organizacje społeczne przypisują sobie powyższe uprawnienia w drodze niedopuszczalnej, rozszerzającej wykładni. I tak w piśmie skierowanym do Marszałek Sejmu można przeczytać, że „[…] teza o braku posiadania uprawnień kontrolnych przez organizacje społeczne, których statutowym celem jest ochrona zwierząt, jest niezgodna z aktualnie obowiązującym stanem prawnym”, „[…] na podstawie ustawy, która przyznaje im prawo do odebrania zwierzęcia właścicielowi w wypadkach niecierpiących zwłoki, a tym samym dokonania niezbędnej analizy stanu faktycznego do podjęcia takowej decyzji”.

Tymczasem zdaniem MRiRW w żadnym miejscu ustawa nie wyposaża organizacji społecznych w instrumenty służące „dokonaniu niezbędnej analizy stanu faktycznego”. Domniemywanie uprawnień kontrolnych organizacji społecznych jest nie do pogodzenia z zasadami demokratycznego państwa prawa.

Obowiązkowy monitoring w zakładach

Projektowana ustawa wprowadza również obowiązek rejestracji w ubojni, w postaci cyfrowej, obrazu w miejscach wyładunku zwierząt oraz w pomieszczeniach do ogłuszania i wykrwawiania zwierząt we wszystkie dni w roku przez całą dobę. Dodatkowe wyposażenie ubojni ma na celu zwiększenie nadzoru nad procesem wyładunku zwierząt przywiezionych do ubojni oraz kontroli nad postępowaniem ze zwierzętami przeznaczonymi do uboju. Zdaniem resortu rolnictwa wprowadzenie tego rozwiązania jest spełnieniem postulatów zarówno organizacji, których statutowym celem działania jest ochrona zwierząt, jak również organizacji skupiających rolników i hodowców zwierząt.

Kiedy elektroniczna książka leczenia zwierząt?

Kolejna projektowana zmiana dotyczy wprowadzenia tzw. elektronicznej książki leczenia zwierząt. Ma być ona jednym z trzech modułów wdrożonych w I etapie prac nad utworzeniem Systemu Informatycznego Inspekcji Weterynaryjnej – IW-System. Odroczenie wejścia w życie wymienionych przepisów jest konieczne z uwagi na opóźnienie prac związanych z powstaniem wymienionego systemu informatycznego. Z informacji przekazywanych przez Głównego Lekarza Weterynarii wynika, że realne jest dotrzymanie odroczonego o rok terminu wdrożenia elektronicznej książki leczenia zwierząt, ustalonego na 1 stycznia 2025 r.
Wprowadzenie elektronicznej książki leczenia zwierząt ma zapewnić dostępność dla celów kontroli urzędowych pełnej informacji dotyczącej stosowania produktów leczniczych u zwierząt, z których lub od których pozyskuje się żywność. Wdrożenie wymienionego modułu systemu ułatwi kontrolę nad ilością i rodzajami stosowanych u tych zwierząt produktów leczniczych oraz sposobem leczenia tych zwierząt.

Zmiany w świadectwach zdrowia

Projektowana ustawa ustanawia alternatywny system przemieszczania świń, który umożliwi posiadaczom świń, którzy będą chcieli skorzystać z tego systemu, przemieszczenie świń bez konieczności zaopatrywania ich w świadectwo zdrowia, w tym z obszarów objętych ograniczeniami oraz objętych środkami zwalczania chorób zakaźnych, jeżeli zgodę na takie przemieszczenie wyrazi powiatowy lekarz weterynarii.

Zobacz również: Aktywiści prozwierzęcy już nie odbiorą zwierząt w trakcie interwencji. Kto będzie miał uprawnienia?

System ten będzie dotyczył wyłącznie świń przemieszczanych na terytorium kraju. Projektowana ustawa uprości również procedury związane z rejestracją zgłoszeń w ramach alternatywnego systemu przemieszczania świń w związku z ich dokonywaniem przez posiadaczy wyłącznie w formie elektronicznej. Przemieszczanie świń bez świadectw zdrowia w obrębie danego państwa członkowskiego jest dopuszczone unijnymi przepisami.

Planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów to II kwartał 2023 r.

wk
fot. envato.elements
r e k l a m a
r e k l a m a

Przeczytaj także

Bydło mięsne

Ceny bydła w skupie: nadpodaż byków na rynku?

W kilku punktach skupu obniżono ceny byków, jest ich znacznie więcej na rynku. Może to potrwać kilka tygodni, dopóki nie powróci ubój rytualny. 

czytaj więcej

Do 5 tys. zł kary dla organizacji prozwierzęcych za nadużycia. Interwencyjny odbiór zwierząt na nowych zasadach

Rolnicy, organizacje rolnicze, a nawet Rzecznik Praw Obywatelskich wielokrotnie zwracali uwagę na nadużywanie prawa interwencyjnego odbioru zwierząt gospodarskich przez organizacje społeczne. Problemem zajął się resort rolnictwa i chce zmienić prawo w tym zakresie. Wzrosną m.in. kary dla organizacji za nadużycia. Co jeszcze się zmieni?

czytaj więcej
Bydło mięsne

Ceny bydła w skupie: niewielkie zmiany, mimo zamieszania na rynku kontyngentem tureckim

Ceny skupu bydła rzeźnego utrzymują się na podobnym poziomie do ubiegłotygodniowego notowania stawek. Na rynku pojawiło się poruszenie związane z nowym kontyngentem na wołowinę, która miałaby trafić na rynek turecki. W czym tkwi problem?

czytaj więcej

Najważniejsze tematy

r e k l a m a
Pytania i regulaminy
Kategorie
Produkty Agrarsklep
Przydatne linki
Social Media

Polskie Wydawnictwo Rolnicze Sp. z o.o., ul. Metalowa 5, 60-118 Poznań. Akta rejestrowe przechowywane w Sądzie Rejonowym Poznań - Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, VIII Wydziale Gospodarczym, KRS 0000101146, NIP 7780164903, REGON 630175513, kapitał zakładowy: 1.000.000 PLN.

Wszystkie prezentowane w ramach niniejszego portalu treści są własnością Polskiego Wydawnictwa Rolniczego Sp. z o.o., są zastrzeżone i chronione prawem autorskim, kopiowanie i dalsze rozpowszechnianie treści jest zabronione. (art. 25 ust. 1 pkt 1b ustawy z 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych)