W Sejmie odbyło się posiedzenie Parlamentarnego Zespołu ds. zwalczania i zapobiegania chorobom zakaźnym zwierząt, które zajęło się sprawą zwalczania afrykańskiego pomoru świń.

Smutne statystyki

Z danych Głównego Inspektoratu Weterynarii wynika, że w 2021 r. do 7 września zanotowano 86 ognisk, w których było 36 125 sztuk świń. W tym samym czasie w 2067 miejscach znaleziono 3380 dzików z ASF.

Krzysztof Jażdżewski, zastępca Głównego Lekarza Weterynarii zwrócił uwagę, że w miejscach gdzie występują dziki z ASF z reguły notowane są ogniska w gospodarstwach. Tak jest np. w województwie dolnośląskim, gdzie głównie w jego północnej części, wystąpiło 115 ognisk u dzików i 10 u świń. W lubuskim 1211 u dzików i 6 u świń, w podkarpackim 147 ognisk u dzików i 38 u świń, a w warmińsko-mazurskie 281 ognisk u dzików i 12 ognisk u świń. 

Ale w województwie łódzkim wystąpiły 3 ogniska u świń , ale nie stwierdzono przypadków u dzików. Podobnie było w województwie mazowieckim. - W większości pokrywają się rejony gdzie występują ogniska u świń z ogniskami u dzików. Choć są miejsca gdzie takiego pokrycia nie ma. Przyczyną wystąpienia ogniska w przypadku łódzkiego był nielegalny handel. W przypadku Żuromina, gdzie było jedno ognisko, a nie ma dzików, jest nam na razie bardzo trudno stwierdzić konkretną przyczynę – tłumaczył posłom K. Jażdżewski.

Najmniejsze gospodarstwo zaatakowane ASF miało jedną świnie, największe 16 tys. sztuk.

Odstrzał sanitarny jest ważny - będzie wyższy? 

Ważnym elementem zwalczania ASF są odstrzały sanitarne. – Ponieważ same plany łowieckie nie są zbyt imponujące to dodatkowo nakazuje się przeprowadzenie odstrzałów sanitarnych przez wojewodów i powiatowych lekarzy weterynarii. Na ten rok zostało zaplanowanych odstrzał sanitarny 190 tys. dzików w całej Polsce, a obecne wykonanie to 67 465 dzików - mówił  Krzysztof Jażdżewski z GIW.  

Państwo pomaga finansowo myśliwym. Za każdego odstrzelonego dzika w ramach odstrzału sanitarnego Inspekcja Weterynaryjna wypłaca bowiem 650 za dorosłą samicę i 300 zł za pozostałe dziki. W zeszłym roku wypłacono z tego tytułu 120 mln zł.

Ministerstwo rolnictwa wraz z ministerstwem klimatu i środowiska chce także, aby nowym elementem strategii walki z ASF były dodatkowe odstrzały sanitarne w powiatach gdzie jest więcej niż 150 tys. sztuk świń (oprócz planu 190 tys. sztuk na 2021). Będzie to dotyczyło m.in. powiatów żuromińskiego, piotrkowskiego, gostyńskiego nowomiejskiego i iławskiego.

W celu odciążenia myśliwych od papierkowej roboty stworzono dla nich aplikację do zgłaszania padłych lub odstrzelonych dzików. Umożliwiono także poszukiwanie padłych dzików z psami, stosowania dronów do poszukiwań dzików oraz delegowanie służb mundurowych (doraźne zgrupowania zadaniowe) do odstrzału – wymieniał przedstawiciel Głównego Inspektoratu Weterynarii.  

Handel trzodą pod lupą

Inspekcja Weterynaryjna wraz z Inspekcją Transportu Drogowego wzięły się także na transporty świń z zagranicy. - Zauważyliśmy, że szczególnie w tym roku zwiększa się nam pula przywozu świń z innych krajów UE do polskich rzeźni. To nie jest zabronione. Jesteśmy w Unii Europejskiej i taki handel świniami może się odbywać. Niestety zauważmy, że od połowy lipca tego roku zwiększa się, przywóz świń rzeźnych. Mamy zidentyfikowanych kilkanaście rzeźni, które te świnie sprowadzają- mówił K. Jażdżewski.

Dlatego IW wraz ITD powołały zespoły, które dokonują kontroli transportów wokół 20 wytypowanych rzeźni. Do tego dochodzą szczegółowe kontrole tych transportów już w samej rzeźni, gdzie lekarze weterynarii sprawdzają dokumenty zwierząt oraz ich dobrostan. Takich kontroli ma być więcej.

 wk