Wietnam rozpoczyna walkę z ASF przy pomocy komercyjnej szczepionki przeciwko afrykańskiemu pomorowi świń. Szczepionka została opracowana i wyprodukowana przez firmę AVAC Vietnam Co., Ltd. Według wietnamskiego Ministerstwa Rolnictwa 600 000 dawek szczepionki „AVAC ASF LIVE” ma zostać użytych w gospodarstwach, w których obserwowana będzie jej skuteczność.

Żywa atenuowana szczepionka

Wietnamscy naukowcy współpracują z amerykańskimi badaczami pracując nad szczepionką ASF od 2020 roku. Pierwsze testy laboratoryjne wypadły pozytywnie. W czerwcu 2022 roku w Wietnamie zatwierdzono pierwszą komercyjną szczepionkę. Jest to żywa, atenuowana szczepionka, z której usunięto gen wirusowy. W rezultacie wirus szczepionkowy nie jest już patogenny, ale powinien uodpornić świnie na wirusa ASF.

Błędne zastosowanie w praktyce

Latem 2022 roku doszło jednak do komplikacji, ponieważ po jej zastosowaniu dziesiątki świń padło w prowincji Phu Yen. W rezultacie praktyczne zastosowanie zostało przerwane. Dochodzenie przeprowadzone przez władze wietnamskie wykazało, że pierwsze praktyczne użycie było niekontrolowane. A powodem niepowodzenia mógł być wiek zwierząt lub niewłaściwa dawka.

Szczepionka jest jednak dobrze tolerowana

Następnie zaszczepiono kolejne 21 tys. świń w 20 komercyjnych gospodarstwach pod ścisłą kontrolą urzędową. Wyniki były pozytywne. Naukowcy poinformowali, że po podaniu u niektórych zwierząt wystąpiła lekka gorączka. Podsumowując, świnie dobrze tolerowały szczepienie. Dzięki tym pozytywnym doświadczeniom praktyczne zastosowanie ma być teraz kontynuowane u kolejnych 600 tys. zwierząt. Ponadto hodowcy trzody chlewnej otrzymują surowe specyfikacje stosowania.

Mało prawdopodobne, aby była używana w Europie

Jednak wniosek o zatwierdzenie w Europie nie został jeszcze złożony dla szczepionki z Wietnamu. Jest mało prawdopodobne, aby szczepionka były zastosowana w UE, ponieważ szczepienie zagroziłoby eksportowi wieprzowiny do krajów trzecich. Z tego powodu od pewnego czasu w Europie prowadzona jest polityka, żeby stada nie były szczepione przeciwko chorobom, podobnie jest z grypą ptaków.

Szczepienie doustne dla dzików

Jeżeli szczepienia stad byłyby zakazane, to rozwiązaniem pozostaje doustne szczepienie dzików. Aby to zrobić, wykorzystywane są szczepionki doustne, podawane w nęciskach. Obecnie nie nadają się do tego szczepionki zawierające genetycznie modyfikowane wirusy. Ryzyko związane z masowym uwalnianiem tak zmodyfikowanych wirusów jest obecnie nadal zbyt duże. Badania nad bezpieczeństwem i skutecznością takich szczepionek będą zapewne trwały latami.

Hodowla świń odpornych na ASF

Dlatego równolegle z badaniami nad szczepionkami prowadzona jest również hodowla zwierząt odpornych na ASF lub przynajmniej mniej podatnych na wirusa. Naukowcy z Friedrich-Loeffler-Institute (FLI) na wyspie Riems mają nadzieję poczynić w tym postępy dzięki zastosowaniu nożyczek genowych (CRISPR/Cas). W hodowlach komórkowych udało się już zmodyfikować wirusa ASF za pomocą nożyczek genowych w taki sposób, aby patogeny nie mogły się już namnażać. Wstępne próby na świniach również wydają się obiecujące. Stwierdzono, że świnie pochodzące z embriotransferu, które miały przekształcony genotyp są bardziej odporne na ASF.  

Oprac. dkol na podst. topagrar.com

Fot. Kurek