Afrykański pomór świń zadomowił się w Europie na dobre, podobnie jak w wielu krajach Azji i Republice Dominikańskiej. Najlepsze warunki rozwoju i rozprzestrzeniania są w Rumunii i Polsce, pokazują to dane Komisji. Na podstawie raportu KE można stwierdzić, że ASF nadal rozprzestrzenia się po całym świecie, najlepszym przykładem są pierwsze ogniska w Republice Dominikańskiej. UE zaoferowała pomoc za pośrednictwem OIE i ekspertów EUVET. Obecnie połowa prowincji ma pozytywny wynik na obecność ASF. Ryzyko dalszego rozprzestrzeniania poza Dominikanę m.in. do innych krajów amerykańskich jest wysokie.

ASF stopniowo rozpełzł się po europejskich krajach

Afrykański pomór świń początkowo rozwijał się powoli, na początku w 2014 r. pojawił się na Litwie, w Polsce, na Łotwie, kolejno w 2015 r. w Estonii, w 2017 r. w Rumunii, w 2018 r. na Węgrzech i w Bułgarii, na Słowacji w 2019 r., w 2020 r. w Niemczech i Grecji. ASF obecny jest również na Sardynii (włoskiej wyspie). Co ciekawe mimo, że ASF pojawił się również w czerwcu 2017 w Czechach oraz w Belgii we wrześniu 2018 r., obydwa kraje odzyskały status wolnego kraju od ASF w lutym 2019 r. (Czechy) i w listopadzie 2020 r. (Belgia). Wychodzi na to, że ASF w latach 2019-2021 jest lub był w 12 krajach UE.

Z powyższej tabeli (europarl.europa.eu) wynika, że najwięcej ognisk ASF było w Rumunii w 2021 r. aż 1119 i 850 przypadków u dzików. W Polsce do 03.09.2021 na mapie GIW znajdziemy 77 czerwonych punktów, które sugerują wyznaczenie ogniska ASF. Przypadków u dzików w Polsce na tej samej mapie jest 2062.

Belgia i Czechy – jak pozbyli się ASF?

Belgia została oficjalnie uznana za wolną od ASF pod koniec 2020 r. Choroba rozszalała się w okolicy Luksemburga. Ostatnie truchło dzika znaleziono na początku 2020 roku. W sumie zdiagnozowano 833 przypadków u dzików. Po uzyskaniu statusu kraju wolnego od choroby w tym rejonie przywrócono możliwość hodowli trzody, a chlewnie zostały ponownie zasiedlone. Belgijskie władze we wrześniu 2018 r. podjęły decyzję o likwidacji świń w 67 gospodarstwach, wybito 4 150 świń, a chlewnie musiały być puste przez 18 miesięcy. Rząd zrekompensował straty rolnikom. Wówczas zagrożony teren został ogrodzony, dziki odstrzelone, aktywnie przeszukiwano teren, aby znaleźć wszystkie truchła. Szybka decyzja pozwoliła na opanowanie sytuacji. Nie dopuszczono aby do belgijskich chlewni wirus się przedostał. Nadal stosowane są zasady bioasekuracji i gruntowna dezynfekcja, ogrodzenia istnieją, a myśliwi przeszukują lasy. Na innych terenach tusze dzików są badane pod kątem ASF.

Czechom udało się zlikwidować ASF u dzików, gdyż władze czeskie postępowały zgodnie ze ścisłymi wytycznymi UE dotyczącymi sposobu postępowania z ogniskami choroby w okolicach miasta Zlín. Stosowano podobne metody jak w przypadku Belgii. Najważniejsze dla obydwu państw było niedopuszczenie do przemieszczania się wirusa.

Co ciekawe w centrum obszaru o najwyższym ryzyku, około 115 ha pól zostało celowo pozostawionych bez żniw, zapewniając dzikom zarówno pożywienie, jak i schronienie.

­- W międzyczasie na obszarach otaczających tę strefę odbywały się inteligentne i intensywne polowania, aby zminimalizować szansę zarażenia innych osób w strefach zewnętrznych przez chore dziki. Kiedy obszar ten był już "czysty", myśliwi weszli do strefy wysokiego ryzyka i zabili ostatnie pozostałe dziki – czytamy na portalu pigprogress.com

Komisja Europejska o sytuacji w Polsce

- Niepokojący rozwój sytuacji w Polsce, u świń domowych i dzików. Wysoka liczba przypadków i ognisk choroby w trzech głównych skupiskach (północ, południe i zachód). W lipcu 2021 r. ASF został zgłoszony w centralnych regionach Polski w nowych obszarach u świń domowych, z dala od wcześniej rozpoznanych skupisk. Dalsze rozszerzenie ograniczeń związanych z ASF może być konieczne w odpowiednim czasie – czytamy w raporcie KE.

W tabeli KE nie uwzględniono jeszcze 6 ognisk, które pojawiły się na mapie GIW w ostatnich dniach. Na dzień 3.09.2021 wyznaczono 77. ognisk ASF i 2062 przypadki u dzików.

•  ASF nr 75 w 2021  Ognisko ASF nr 2021/75 (ognisko polskie) wyznaczono 30.08.2021 r. w gospodarstwie, w którym utrzymywano 54 świnie (5 loch, 27 tuczników, 10 warchlaków, 12 prosiąt), położonym w miejscowości Słupiec, w gminie Szczucin, powiat dąbrowski, województwo małopolskie.

•  ASF nr 76 w 2021  Ognisko ASF nr 2021/76 (ognisko polskie) wyznaczono 01.09.2021 r. w gospodarstwie, w którym utrzymywano 43 świnie (2 lochy, 41 prosiąt), położonym w miejscowości Biała Góra, w gminie Lubawa, powiat iławski, województwo warmińsko-mazurskie.

•  ASF nr 77 w 2021 wyznaczono tuż obok ogniska numer 75. Nie znane są na razie szczegóły dotyczące wielkości stada.

Działania Polskiego Związku Łowieckiego

Dzisiaj odbyła się konferencja prasowa w PZŁ na temat walki z ASF. Według przedstawionych danych w sezonie 2020/2021 w ramach odstrzału sanitarnego odstrzelono 48 922 dzików, a w obecnym sezonie 2021/2022 -  50 516 szt. W okresie od kwietnia do lipca br. PZŁ zanotował 1,4 mln wyjść w łowisko, gdzie myśliwi spędzili 5,6 mln godzin. Polski Związek Łowiecki uważa, że w roku bieżącym jest o 35% mniej zgłaszanych szkód przez rolników, co, jak uważa PZŁ - jest równoznaczne ze zmniejszeniem populacji dzików.

Oprac. dkol na podst. europarl.europa.eu/GIW/pigprogress.com/PZŁ

Fot. Kolasińska