Strona główna>Uprawa>Wpływ rolnictwa ekologicznego na środowisko i zdrowie człowieka. Prof. Ewa Rembiałkowska odpowiada na pytania widzów

Wpływ rolnictwa ekologicznego na środowisko i zdrowie człowieka. Prof. Ewa Rembiałkowska odpowiada na pytania widzów

21.06.2022

W trakcie naszego webinarium dotyczącego rolnictwa ekologicznego widzowie zadali dużo ciekawych pytań. Dziś publikujemy odpowiedzi prof. Ewy Rembiałkowskiej z SGGW.

Filip: Jak najlepiej stosować nawozy w jakich dawkach aby wszystko było zdrowe?

Prof. Ewa Rembiałkowska: Obornik kompostujemy koniecznie z resztkami roślinnymi, czyli słomą itp. przez kilka tygodni zanim go rozrzucimy na pole. Nie stosujemy świeżego obornika do nawożenia, bo ma za dużo łatwo dostępnego azotu. Kompost jest najlepszym nawozem do uprawy warzyw i innych roślin. Poziom zależy od rośliny – np. do ziemniaków 10-20 t / ha to norma. Nawozy zielone są konieczne, zwłaszcza motylkowe – wyka, peluszka, łubin, seradela. Ścinamy przed kwitnieniem i przeorujemy z wierzchnią warstwą gleby. W ten sposób zyskujemy azot.

Beata: Zabezpieczenie żywnościowe a rolnictwo ekologiczne w perspektywie wieloletniej. Jak to będzie wyglądać?

Prof. Ewa Rembiałkowska: Według danych światowych plony z rolnictwa ekologicznego są średnio o 20% niższe niż z rolnictwa konwencjonalnego. Jednak w Unii Europejskiej nie brakuje żywności, a wręcz przeciwnie - produkuje się jej za dużo. Wojna na Ukrainie zmieniła wiele rzeczy, ale na przykład Polska jest dość samowystarczalna pod względem żywnościowym. Rolnictwo ekologiczne jest w stanie zabezpieczyć potrzeby żywnościowe obywateli Unii Europejskiej w perspektywie długoterminowej. W Turcji naukowcy obliczyli, że możliwe jest wyżywienie całego kraju roślinami pochodzącymi z upraw ekologicznych. Istnieją również dane z Afryki - wydajność w dobrze prowadzonych gospodarstwach ekologicznych jest lepsza niż w gospodarstwach ekstensywnych, których jest tam wiele. W Indiach w kilku prowincjach, np. w Kerala, wprowadzono w 100% rolnictwo ekologiczne.

Pokazuje to, że możliwe jest zabezpieczenie tych kontynentów w żywność dzięki produkcji ekologicznej.

Bartłomiej: Czy w jednym gospodarstwie można prowadzić jednocześnie konwencjonalną i ekologiczną uprawę, np. dzieląc w ten sposób swoje pola?

Prof. Ewa Rembiałkowska: Tak, według obecnego ustawodawstwa jest to całkowicie dopuszczalne. Dlatego np. w Polsce większość rolników tak właśnie postępuje. Konieczne jest jednak w takim przypadku całkowite oddzielenie pól ekologicznych od konwencjonalnych.

Pytanie tylko, czy jest to zgodne z zasadami IFOAM: zdrowie, ekologia, troska i sprawiedliwość. Ponadto pierwotna koncepcja rolnictwa ekologicznego opiera się na holistycznym podejściu do gospodarstwa jako takiego. Celem powinno być zamknięcie obiegu materii i energii w gospodarstwie ekologicznym, co jest trudne lub niemożliwe w kontekście dwóch typów produkcji w jednym gospodarstwie. Z drugiej jednak strony takie rozwiązanie może być dobrym przejściem do systemu czysto ekologicznego i wielu rolników tak właśnie to postrzega. Obawiają się oni spadku plonów w okresie przestawiania i dlatego zabezpieczają swoje dochody, przestawiając się stopniowo.

Damian: Gdzie można uzyskać wiedzę o ekologicznej uprawie zbóż?

Prof. Ewa Rembiałkowska: Należy o to pytać w najbliższym Ośrodku Doradztwa Rolniczego. Powinny tam znajdować się broszury na ten temat. Ponadto w Internecie można znaleźć wiele publikacji, np. Sazońska i wsp. 2021 „Co każdy rolnik wiedzieć powinien” czy też Babalski 2012 „Ogólna uprawa zbóż”. Konieczne jest dokładne zapoznanie się z tymi pracami i rozmowa z doradcą w ODR. Ponadto bardzo warto zapytać o kursy z zakresu rolnictwa ekologicznego, oferowane przez pobliski ODR.

Bartłomiej: Rolnicy ekologiczni nie posiadają nowoczesnego sprzętu zapewniającego skuteczną kontrolę zachwaszczenia upraw przez co większość upraw to zboża, jak to zmienić?

Prof. Ewa Rembiałkowska: Myślę, że powinniśmy brać przykład z naszych sąsiadów Niemców, gdzie powstało wiele spółdzielni rolników ekologicznych. Spółdzielnie te kupują niezbędny sprzęt, np. do odchwaszczania. Są to drogie urządzenia i indywidualnego rolnika nie zawsze na nie stać. Problemem i barierą jest mentalność naszych rolników, którzy nie chcą niczego robić wspólnie. Każdy rolnik zajmuje się sobą, tak jak to jest w naszym kraju. A takie podejście hamuje rozwój technologii w rolnictwie ekologicznym (i chyba w każdym rolnictwie).

Wniosek jest taki, aby nad tym pracować, aby pokazać rolnikom korzyści płynące ze wspólnego działania.

Łukasz: Czy zakładane przez specjalistów z branży Eko szerokie upowszechnienie tego modelu produkcji rolniczej nie doprowadzi do znacznego wzrostu konkurencji między producentami rolnymi (wzrost podaży produktów eko) co wymusi obniżkę cen i w efekcie spadek konkurencyjności w stosunku do produkcji konwencjonalnej?

Prof. Ewa Rembiałkowska: Z doświadczeń niemieckich wynika, że rolnicy ekologiczni są konkurencyjni w stosunku do rolników konwencjonalnych, mimo że jest ich znacznie więcej niż w Polsce. Jak wykazał prof. Maciejczak, już w trzecim roku po konwersji opłacalność rolnictwa ekologicznego jest wyższa niż rolnictwa konwencjonalnego. Niższe ceny ekoproduktów spowodują znacznie większy popyt na te produkty, bo konsumenci będą bardziej zainteresowani. A to będzie dalej stymulować ten rozwój.

Wojtek: Na półkach w sklepie pojawia się znak listka eko na towarze „z rolnictwa poza UE” czy zakładamy , że również wszystkie wytyczne obowiązujące na terenie UE zostały spełnione?

Prof. Ewa Rembiałkowska: Tak, możemy temu zaufać, ponieważ produkty ekologiczne z krajów trzecich muszą być certyfikowane przez jednostki zatwierdzone w Unii Europejskiej. Oznacza to, że wszystkie normy muszą być spełnione, w przeciwnym razie produkt nie otrzyma certyfikatu.

Wojtek: Czy pasza dla zwierząt gdzie jest certyfikacja eko musi również mieć certyfikat eko np. zboża z eko certyfikatem?

Prof. Ewa Rembiałkowska: Oczywiście!!! Zasadą produkcji ekologicznej jest to, że cały ciąg produkcji musi być ekologiczny od pola do talerza konsumenta. Pasza dla ekologicznych zwierząt gospodarskich musi obowiązkowo pochodzić z ekologicznej produkcji. Jeśli rolnik nie posiada własnej paszy ekologicznej, może ją kupić od sąsiadów posiadających ekologiczne zboża lub inne rośliny paszowe.

CZYTAJ CAŁY ARTYKUŁ W www.tygodnik-rolniczy.pl

r e k l a m a

Kto zarobił na wzroście cen nawozów i gdzie trafia ukraińskie zboże? NIK to sprawdzi

23.10.2022

Na podstawie wniosku KRIR - Najwyższa Izba Kontroli będzie kontrolować polski rynek rolny. NIK ma sprawdzić czy wysokie ceny nawozów mają swoje odzwierciedlenie w kosztach produkcji, czy ktoś zarobił na rolnikach oraz co się dzieje ze zbożem i rzepakiem z Ukrainy, który trafia do Polski.

Prezes Najwyższej Izby Kontroli uwzględnił wniosek Krajowej Rady Izb Rolniczych i zajmie się dwoma tematami, które w ostatnim czasie mają ogromny wpływ na rynki rolne w Polsce: wysokie ceny nawozów oraz to jak ceny ziarna importowanego z Ukrainy wpływają na ceny zbóż w Polsce.

Import zboża z Ukrainy wpływa na ceny zboża w Polsce - w jaki sposób?

Wiktor Szmulewicz, prezes samorządu rolniczego w swoim piśmie do szefa NIK zwraca uwagę na spadek cen zbóż w Polsce w ostatnim czasie, co znacznie pogarsza sytuację polskich rolników, ponieważ w tym roku znacznie wzrosły im koszty produkcji zbóż. Izby rolnicze chcą, aby kontrolerzy NIK sprawdzili w jakim stopniu wpływ na to miało otwarcie polskiej i unijnej granicy na ziarno z Ukrainy.

– Rozumiemy trudną sytuację rolników ukraińskich, ale pomoc dla tych producentów nie może odbywać się kosztem polskich rolników, którzy z powodu niskich cen i braku możliwości sprzedaży zapasów mogą być zagrożeni upadkiem gospodarstw, tym bardziej, że wkrótce będą żniwa – napisał Wiktor Szmulewicz, prezes KRIR.

Obawom szefa samorządu rolniczego wtórują także przedstawiciele Lubelskiej Izby Rolniczej. W ich opinii, to głównie rolnicy z Lubelszczyzny i Podkarpacia w największym stopniu ponoszą konsekwencję napływu zbóż, kukurydzy i rzepaku z Ukrainy. Z tego powodu zarząd LIR chciałby dowiedzieć się jaka jest rzeczywista skala importu ziarna z Ukrainy i ile tego zboża zostaje w Polsce. Lubelscy rolnicy chcą także poznać listę podmiotów gospodarczych importujących te surowce na terytorium Polski. Według przedstawiciele LIR pozwoli, to lepiej zarządzać tym ryzykiem oraz podjąć odpowiednie kroki w przyszłości.

Przedstawiciele Krajowej Rady Izb rolniczych poprosili Mariana Banasia, prezesa NIK, aby ta instytucja zbadała:

czy zboże importowane z Ukrainy jest w Polsce tylko tranzytem i trafia ostatecznie do kolejnych państw czy część z tego ziarna zostaje w polskich magazynach?
które zboże w polskich portach jest ładowane w pierwszej kolejności: ukraińskie czy polskie, a jeżeli to ziarno zza wschodniej granicy ma priorytet, to czy przez to polskie zboże nie może być eksportowane ze względu na ograniczone możliwości przeładunkowe?
czy ziarno ukraińskie spełnia polskie i unijne wymogi fitosanitarne?

CZYTAJ ARTYKUŁ

r e k l a m a

Czy działka nabyta po ślubie wlicza się do wspólnoty majątkowej małżeńskiej?

21.10.2022

Chciałabym zakupić działkę do majątku odrębnego, a potem przekazać ją synowi z pierwszego małżeństwa. Czy jest to możliwe, skoro mam wspólność majątkową małżeńską od ponad 20 lat? Jakie składniki wchodzą w skład majątku odrębnego małżonków?

Czym jest małżeńska wspólność majątkowa?

Artykuł 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego określa, że z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Majątek osobisty każdego z małżonków - czyli jaki?

Z kolei według art. 33 k.r.o., do majątku osobistego każdego z małżonków należą m.in.: przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej oraz nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę (chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił). Należą do niego też te służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków. Majątkiem osobistym są również prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie, oraz przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków. Do majątku osobistego wlicza się ponadto przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

Istotne jest źródło finansowania

W skład majątku odrębnego wchodzą także przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Przykładowo, gdyby przed wstąpieniem w związek małżeński była Pani właścicielką lokalu, a potem go sprzedała i z tych pieniędzy zakupiła działkę budowlaną, wtedy należy podać te informacje w akcie notarialnym, że pieniądze na zakup działki pochodzą ze sprzedaży lokalu, który był własnością osobistą.

Reasumując: to, czy może Pani nabyć działkę budowlaną do majątku osobistego, zależy głównie od źródła jej finansowania.

dr hab. Aneta Suchoń, prof. UAM
fot. M. Czubak

CZYTAJ ARTYKUŁ

Poddzierżawy - dla kogo? Ilu rolników korzysta?

20.10.2022

Od 2017 roku Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa poddzierżawił jedynie 5 tys. ha gruntów W jakich sytuacjach rolnik może liczyć na zgodę KOWR na poddzierżawienie gruntów od dzierżawcy?

Poddzierżawianie gruntów wzbudza w ostatnim czasie wiele emocji. O wyjaśnienia w tej sprawie poprosiła resort rolnictwa opozycja. - Od początku września biura poselskie są wręcz zasypywane informacjami i pytaniami od małopolskich (ale nie tylko) rolników odnośnie do bulwersującej sprawy poddzierżawy 141 ha gruntów rolnych we wsi Kępie pod Miechowem w Małopolsce przez rodzinę (brata) Norberta Kaczmarczyka, sekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Oburzenie rolników wzbudza zarówno opisany przez portal WP.pl tryb przystąpienia do umowy poddzierżawy członków rodziny wiceministra, jej podpisanie (zatwierdzenie wniosku przez samego ówczesnego dyrektora generalnego KOWR), wysokość czynszu dzierżawnego poddzierżawy, a w szczególności fakt, że powierzchnia całkowita poddzierżawionych nieruchomości dla jednego użytkownika (rolnikowi niespokrewnionemu z dotychczasowym dzierżawcą, prowadzącemu gospodarstwo na odległość, spoza danej gminy/gmin graniczących – nieposiadającemu gruntów rolnych w gminie, gdzie znajduje się nieruchomość, lub w gminie sąsiedniej, o powierzchni powyżej 100 ha) to aż 141 ha – napisała w interpelacji Dorota Niedziela oraz Kazimierz Plocke z Platformy Obywatelskiej, którzy zadali szereg pytań dotyczących praktyki związanej z poddzierżawianiem gruntów.

CZYTAJ ARTYKUŁ

Przeczytaj także

Jak to przetrawić, czyli po co nam żołądek i długie jelita?

Chcemy w kilku kolejnych artykułach napisać o tym, co złego, kiedy i dlaczego może się dziać z naszym układem pokarmowym. Większości z nas doskwiera on co jakiś czas, a wielu ma z nim chroniczne problemy. Żeby jednak dobrze rozumieć, na czym one polegają, trzeba wiedzieć, jak ten układ działa.

czytaj więcej

Jakimi sposobami walczyć ze zgnilizną twardzikową w rzepaku?

Przy powszechnej odporności najnowszych odmian rzepaku na suchą zgniliznę kapustnych, to zgnilizna twardzikowa wyrasta na główny problem.

czytaj więcej

Użytki zielone a odchwaszczanie. Kiedy i na jakich zasadach są one dopuszczalne?

Chwasty są jedną z głównych przyczyn degradacji i skrócenia okresu użytkowania porostu. Dlatego warto zapobiegać kompensacji chwastów stanowiących w zebranej paszy balast i w pierwszej kolejności robić to metodami agrotechnicznymi.

czytaj więcej