Stroną postępowania był mężczyzna, który starał się o wcześniejszą emeryturę z tytułu pracy w szczególnych warunkach, ale ZUS do stażu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców nie zaliczył mu pracy podczas jego nauki w szkole średniej. Wówczas odwołał się do sądu, ale ten nie dał mu wiary. Zwrócił uwagę, że kontynuował on naukę w szkole, która była oddalona od jego miejsca zamieszkania o ponad 40 km, zaś dojazdy do niej w jedną stronę zajmowały mu 1,5 godziny. Okazało się również, że gospodarstwo nie stanowiło głównego źródła utrzymania rodziny, ponieważ rodzice byli na umowach o pracę, zaś gospodarstwem zajmowali się dziadkowie. Sąd potraktował zajęcia mężczyzny w gospodarstwie jako doraźną pomoc w pracach rolniczych. Podkreślił, że nie ma podstaw do uznania, że pomoc ta miała charakter stały w wymiarze czasu pracy koniecznym przy prowadzeniu gospodarstwa rolnego, a także niezbędnym do jego prawidłowego funkcjonowania.
SA za podstawę swoich rozważań przyjął art. 10 ustawy o emeryturach i rentach z FUS (t.j. DzU z 2020 r,. poz. 53 ze zm.). Umożliwia on na włączanie okresów prowadzenia gospodarstwa i pracy w nim, gdy jeszcze nie funkcjonował KRUS. Dotyczy to lat 1977–1983, a obejmuje także domowników. Za domownika uważa się osobę, która zamieszkuje z rolnikiem lub w jego bliskim sąsiedztwie i stale pracuje w gospodarstwie. Domownik nie musi wykonywać codziennie czynności rolniczych, ale być stale gotowym do wykonywania pracy i dyspozycyjnym – wynika z art. 6 pkt 2 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników (t.j. DzU z 2020 r., poz. 174 ze zm.).
Sąd uznał, że kryteriów tych nie spełnia praca dziecka, które uczyło się w szkole położonej w innej miejscowości niż położenie gospodarstwa. Trudno bowiem mówić o dyspozycyjności, jeżeli nauka odbywała się w systemie dziennym, a odległość od szkoły znaczna.. Podkreślił, że stałym zajęciem ucznia jest nauka, a nie praca w gospodarstwie. as
Uczeń bez stażu w KRUS i ZUS. Wyrok sądu
10.07.2020
