Zmiany rejestracyjne w zakresie środków chwastobójczych zostały zawarte w najnowszym Programie Ochrony Roślin. Jakie substancje i preparaty są dostępne z coraz to mniejszej puli herbicydów dla sadowników?
Chemiczne zwalczanie chwastów w sadach
Zwalczanie chwastów w sadach odbywa się głównie za pomocą herbicydów dolistnych. Zadowalający poziom ochrony przed chwastami wymaga ich 2–4-krotnego użycia w ciągu sezonu wegetacyjnego. Podstawową, dolistną substancją chwastobójczą jest glifosat, który działa układowo i skutecznie zwalcza wiele gatunków chwastów. Większość środków zawierających glifosat jest rejestrowana przede wszystkim do sadów jabłoniowych, z możliwością wykonania tylko jednego zabiegu w sezonie. Zgodnie z zaleceniami „Dobrej Praktyki Rolniczej” oraz w ramach integrowanej produkcji (IP), w ciągu sezonu powinno się wykonywać nie więcej niż dwa zabiegi glifosatem, w sumarycznej dawce nie przekraczającej 3,6 kg tej substancji czynnej na hektar. W ramach dopuszczonej rocznej dawki glifosatu należy także uwzględnić gotowe do użycia, fabryczne mieszaniny glifosatu z innymi substancjami czynnymi. Administracyjne ograniczenia w stosowaniu glifosatu są następstwem jego wieloletnie nadużywania w rolnictwie, leśnictwie i na terenach nieużytkowanych rolniczo.
Glifosat jest dopuszczony do stosowania w Unii Europejskiej do 15 grudnia 2022 r. Przy obecnym doborze środków chwastobójczych oraz systemie rejestracji, szybkie i efektywne zastąpienie glifosatu innymi herbicydami nie jest możliwe.
fot. Brakuje herbicydów do niszczenia odrostów korzeniowych drzew
W obrocie znajduje wiele środków zawierających glifosat, co sprzyja konkurencji między wytwórcami i przeciwdziała nieuzasadnionemu wzrostowi ceny. Większość środków zawierających glifosat może być stosowana w sadach bez względu na wiek drzew, nawet w nasadzeniach najmłodszych, ale tylko wtedy, jeśli sposób jego użycia gwarantują bezpieczeństwo drzew:
- specjalistyczna, sadownicza belka herbicydowa z osłonami;
- niskie ciśnienie robocze;
- warunki zewnętrzne (bezwietrzna pogoda)
Od tej reguły są wyjątki, np. Gallup 360-K i Krypt 540 rekomendowane do sadów co najmniej 2-letnich. Należy pamiętać o uformowaniu drzew z pniem liczącym przynajmniej 70 cm i systematycznym przycinaniu dolnych gałęzi. Tam, gdzie gałęzie drzew położone są nisko, np. w starszych sadach wiśniowych odmiany Łutówka, glifosat zaleca się stosować tylko w okresie spoczynku drzew, wiosną przed ruszeniem ich wegetacji oraz późną jesienią, po zrzuceniu liści.
Jesienne stosowanie glifosatu, w końcu października i w listopadzie pozwala na skuteczne zniszczenie chwastów zimotrwałych, w tym mniszka i wierzbownicy. Ogranicza tym samym niekorzystny wpływ zachwaszczenia na rozwój drzew na początku następnego sezonu wegetacyjnego.