Kto ma pracować? W kwestii pracowników – Polaków – swoje zrobiła polityka socjalna obecnych rządów. A co z obcokrajowcami? Przyjrzyjmy się tematowi z różnych stron.

W znaczącej większości gospodarstw pracownicy są potrzebni tylko w sezonie. Pokrywa się to z oczekiwaniami pracowników ze Wschodu. Jak to dawniej bywało z Polakami, wykorzystującymi urlopy na zbiory w Holandii, Niemczech itd., do Polski przyjeżdżają teraz zwłaszcza Ukraińcy (nawet ludzie na stanowiskach). Zbieżność tych potrzeb jest podstawą, ale oczekują opłacalnego wynagrodzenia i bezpłatnego zakwaterowania na cywilizowanym poziomie.

Rolnicy zdają sobie sprawę z tego, że pojawiające się oferty pracy w innych gałęziach gospodarki powodują, że praca w polu znajduje się na przegranej pozycji. Przegrywa z odblokowaną gastronomią i hotelarstwem również dlatego, że w tych branżach bezpłatne zakwaterowanie i wyżywienie są oczywistością. Nawet niewykwalifikowani pracownicy wybierają pracę przy taśmie produkcyjnej, pod dachem, nie w słońcu czy deszczu. Cuda może zdziałać płaca, ale czy można spełnić oczekiwania pracowników przy obecnych cenach warzyw?

Kiedy Niemcy otworzyły swój rynek pracy dla pracowników spoza Unii Europejskiej, szacowano, że z Polski do Niemiec wyjedzie od 200 tys. do nawet pół miliona Ukraińców. Szacunki były mocno przesadzone. Falę emigracji zarobkowej na Zachód wyhamował m.in. koronawirus. Za wyborem Polski przemawia mniejsza odległość i łatwiejsze porozumienie językowe z pracodawcą. Do pracy w Niemczech, Holandii czy Skandynawii wyruszają głównie osoby z wyższym wykształceniem.

Trzeba legalizować

W tym roku w zatrudnianiu w rolnictwie zauważalna jest tendencja do lekceważenia przepisów – pracownik otrzymuje dokument – wpis do ewidencji wniosków o zezwolenie – otrzymuje wizę lub mając paszport biometryczny przekracza granice Polski, trafia do pracodawcy, który nie zgłasza tego faktu do właściwego urzędu – nie legalizuje prawa do pracy. Często nie zgłasza go także do ubezpieczenia. Pamiętajmy jednak, że jeżeli pracownik nie rozpocznie pracy, nie zostanie zgłoszony przez pracodawcę w ciągu 120 dni, wpis zostaje anulowany. W konsekwencji pracownik nie będzie mógł ponownie przekroczyć granicy, a w przyszłości może mieć problemy z uzyskaniem wizy.

Zestawienie danych BAEL (Badanie aktywności ekonomicznej ludności) prowadzone przez KRUS, wskazuje na potencjalny wzrost szarej strefy w sektorze rolniczym. W badaniu BAEL widoczny jest wzrost liczby osób pracujących we własnych gospodarstwach rolnych o 91 tys. (z 1330 tys. na koniec roku 2019 do 1421 tys. na koniec 2020 r.) oraz wzrost liczby osób pracujących w rolnictwie o 100 tys. (z 1504 tys. na koniec 2019 r. do 1604 tys. na koniec 2020 r.). Równocześnie dane z rejestru KRUS wskazują na spadek liczby osób objętych ubezpieczeniem społecznym o 27 tys. (z 1190 tys. na koniec 2019 r. do 1163 tys. na koniec 2020 r.).

Rolnicy borykają się też z problemem wyrabiania dokumentów, zwanych zaproszeniami dla potencjalnych pracowników i z tym, że pracownik legalnie przekracza granicę, ale nie dociera do pracodawcy. Przyczyniają się do tego tzw. kierowcy (pośrednicy). Wiozą pracownika do tego gospodarstwa, w którym więcej płaci się pośrednikowi, nie pracownikowi.

Coraz powszechniejszym jest też proceder porzucania pracy w rolnictwie przez Ukraińców na rzecz innych sektorów gospodarki. Izby rolnicze apelowały do Ministerstwa Rolnictwa o możliwość dzielenia składki zdrowotnej za pracowników z Ukrainy i płacenia jej w ratach. Ministerstwo nie wyraziło zgody.

O czym jeszcze przeczytasz w artykule:

Żeby przeczytać dalszą część artykułu, wystarczy pobrać PDF-a. Z niego dowiesz się m.in:

• Jakie wynagrodzenie za pracę w ogrodnictwie?
• Jakie są opinie rolników o pracownikach ze Wschodu?
• Na jakie aspekty pracy zwracają uwagę Ukraińcy?

Żeby pobrać za darmo PDF-a z całym artykułem, wypełnij poniższy formularz.

Jeśli nie chcesz zostawić swoich danych, możesz poznać te porady kupując nr 10/2021 miesięcznika "WiOM Warzywa i Owoce Miękkie" na stronie: www.agrarsklep.pl.

Administratorem Twoich danych jest Polskie Wydawnictwo Rolnicze Sp. z o.o (PWR/my), ul. Metalowa 5, 60-118 Poznań. Twoje dane będziemy przetwarzać do realizacji następujących celów: realizacja Konkursu, marketingu bezpośredniego (wysyłka pocztowa), przekazu marketingowego i handlowych zgodnie z udzielonymi zgodami; poznania twojej opinii na temat dostarczanych usług i treści w ramach badania rynku, a także do zabezpieczenia roszczeń. Podstawą przetwarzania Twoich danych jest nasz uzasadniony interes (art. 6 ust.1 lit f RODO), którym są wymienione cele. W związku z przetwarzaniem Twoich danych osobowych masz prawo: dostępu do Twoich danych, ich sprostowania, ograniczenia przetwarzania, wyrażenia sprzeciwu, przenoszenia, prawo wycofania w każdym czasie każdej ze zgód bez wpływu na zgodność z prawem przetwarzania przed jej wycofaniem, prawo żądania usunięcia danych. Stwierdzając niezgodne z prawem przetwarzanie danych możesz złożyć skargę do Prezesa UODO (Warszawa, ul. Stawki 2). 

Zawsze możesz skontaktować się z nami na adres email: daneosobowe@pwr.agro.pl, lub z wyznaczonym przez PWR inspektorem ochrony danych na adres: iod@pwr.agro.pl 
Szczegółowe informacje o przetwarzaniu Twoich danych dostępne są pod adresem: Brałem udział w konkursie lub podobnym wydarzeniu.