Plany Unii Europejskiej dotyczące rozwoju rolnictwa ekologicznego są bardzo ambitne. W strategii „Od pola do stołu” zapisano, że celem jest  zwiększenie produkcji ekologicznej, tak by do 2030 r. zostało na nią przeznaczonych 25% gruntów rolnych. Jest to jednak cel całej UE, a każdy kraj będzie indywidulanie go realizował.  

Jaki jest cel interwencji ?

Celem interwencji jest wspieranie dobrowolnych zobowiązań rolników, którzy podejmują się utrzymać lub przejść na praktyki i metody rolnictwa ekologicznego. Wsparciem w ramach interwencji objęte są powierzchnie w ramach różnych grup upraw:

• rolnicze;
• warzywne;
• zielarskie;
• sadownicze podstawowe;
• jagodowe;
• sadownicze ekstensywne;
• paszowe oraz TUZ, prowadzone zgodnie z zasadami rolnictwa ekologicznego.

Ponadto, małe gospodarstwa z uprawami ekologicznymi o powierzchni UR nie większej niż 10 ha mogą otrzymać wsparcie w ramach interwencji na uproszczonych zasadach - płatność do hektara w jednakowej wysokości niezależnie od grupy upraw.

Zobowiązania w ramach interwencji - rolnictwo ekologiczne obejmują okres 5 lat. Płatności ekologiczne w okresie konwersji, w ramach 5-letniego zobowiązania, przysługują nie dłużej niż przez okres pierwszych 3 lat realizacji zobowiązania obejmującego przez te 3 lata uprawy w okresie konwersji, z tym że jeżeli dany rolnik do danego gruntu otrzymał płatności ekologiczne w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich do takiego gruntu przysługują płatności ekologiczne wg stawek określonych dla okresu po konwersji.

Rolnik musi mieć plan

Jednym z wymogów w ramach interwencji jest obowiązek posiadania, przygotowanego przy udziale doradcy rolnośrodowiskowego, planu działalności ekologicznej (analogicznie, jak dla działania PROW oraz działania PROW 2014-2020). Zadaniem doradcy rolnośrodowiskowego będzie również informowanie beneficjentów oraz udzielanie porad mających na celu jak najlepsze i najefektywniejsze wdrożenie interwencji w indywidualnym gospodarstwie.

Forma i wysokość wsparcia

Rolnikom, którzy spełniają wymogi bycia rolnikiem ekologicznym przysługują płatności roczne przyznawane do hektara powierzchni upraw prowadzonych metodami ekologicznymi. Szacowane stawki płatności do grup upraw będą wynosić w przypadku:

• upraw rolniczych: 1 697 zł/ha - w okresie konwersji; 1 571 zł/ha - po okresie konwersji,
• upraw warzywnych: 3 021 zł/ha - w okresie konwersji; 2 391 zł/ha - po okresie konwersji,
• Upraw zielarskich: 1 856 zł/ha - w okresie konwersji/po okresie konwersji
• podstawowych upraw sadowniczych: 3 105 zł/ha - w okresie konwersji; 1 961 zł/ha - po okresie konwersji,
• upraw jagodowych: 2 495 zł/ha – w okresie konwersji; 2 213 zł/ha - po okresie konwersji,
• ekstensywnych upraw sadowniczych: 1 326 zł/ha - w okresie konwersji/po okresie konwersji,
• upraw paszowych na gruntach ornych: 1 638 zł/ha - w okresie konwersji; 1 504 zł/ha - po okresie konwersji,
• trwałych użytków zielonych: 1 043 zł/ha - w okresie konwersji/po okresie konwersji,

Inne płatności niż do grup upraw:

• małych gospodarstw z uprawami ekologicznymi - 1 640 zł/ha
• premii za zrównoważoną produkcję roślinno-zwierzęcą - 573 zł/ha.

- Stawki płatności zostały zróżnicowane ze względu na grupy upraw - różniące się od siebie kierunki produkcji charakteryzują się odmienną wysokością i rodzajem ponoszonych kosztów oraz utraconych korzyści. Przy przechodzeniu na produkcję ekologiczną spadek dochodów jest wyższy, co wynika przede wszystkim z wyższego ryzyka spadku plonów i jednoczesnego braku możliwości sprzedaży wytworzonych produktów jako produkty ekologiczne – napisano w Planie Strategicznym WPR.

Z kolei małe gospodarstwa z uprawami ekologicznymi do 10 ha UR, zamiast płatności zróżnicowanych ze względu na grupę upraw i ich status mogą otrzymać płatność ekologiczną w jednakowej wysokości do każdego hektara UR (niezależnie od grupy upraw).

Degresywność płatności

Płatność ekologiczna jest przyznawana w wysokości:

• 100% stawki podstawowej – za powierzchnię od 0,10 ha do 50 ha;
• 75% stawki podstawowej – za powierzchnię powyżej 50 ha do 100 ha;
• 60% stawki podstawowej – za powierzchnię powyżej 100 ha.

Zdaniem autorów PS WPR większe gospodarstwa korzystają z efektu skali, co ze względu na ponoszenie niższych kosztów jednostkowych produkcji przekłada się na tworzenie przewagi konkurencyjnej dla takich gospodarstw. Natomiast w gospodarstwach małych i średnich efekt ten nie występuje, ponieważ ponoszą one wyższe jednostkowe koszty produkcji.

wk
fot. envatoelements