Opakowanie jest podstawowym elementem europejskiego łańcucha dostaw świeżych owoców i warzyw. Sektor świeżych produktów wykorzystuje opakowania w całym łańcuchu, począwszy od produkcji, poprzez sprzedaż hurtową, logistykę, handel i sprzedaż detaliczną, aby zapewnić konsumentom bezpieczne, wysokiej jakości i świeże produkty.

Zarówno Unia Owocowa, jak i eksperci UE wspierają postulaty Green Deal, m. in. by zwiększyć zrównoważony charakter wykorzystania opakowań poprzez zwiększoną możliwość ponownego użycia i recyklingu opakowań, a także zobowiązanie do przeciwdziałania nadmiernemu pakowaniu i wytwarzaniu odpadów. Producenci owoców i warzyw wspierają także Komisję Europejską w kwestii inicjatywy przeglądu dyrektywy 94/62/WE w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych. Dla producentów najbardziej istotną kwestią jest brak zharmonizowanych przepisów dot. opakowań. 

- Różne regionalne i krajowe przepisy dotyczące naklejek i opakowań w Europie są coraz trudniejsze do śledzenia przez producentów. Belgia rozwija koncepcję opakowań i naklejek kompostowanych. Włosi stosują etykiety nadające się do kompostowania przemysłowego, jednak nadal normą są tam konwencjonalne oznaczenia. Od kilku lat zabroniono tam stosowania plastikowych toreb na produkty, nie są również dostępne żadne kompostowalne lub nadające się do recyklingu wersje siatek lub toreb plastikowych. W belgijskich punktach sprzedaży plastikowe torby na zakupy nie są swobodnie dostępne, oferowane są natomiast zamienniki tekstylne lub papierowe. Niektóre rodzaje innowacyjnych materiałów opakowaniowych podlegają też wyższym kosztom recyklingu. Jak widać z powyższych przykładów, każdy kraj radzi sobie z problemami recyklingu w inny sposób, co utrudnia producentom dostosowanie się do wymogów poszczególnych rynków UE - podkreśla Paulina Kopeć, sekretarz generalna Unii Owocowej. 

Producenci zwracają również uwagę, że materiały przeznaczone do kontaktu z żywnością stanowią nieodłączną barierę dla zrównoważonych opakowań i ograniczają stosowanie zrównoważonych opcji pakowania, gdyż uniemożliwiają recykling i ponowne użycie opakowań. W przyszłości alternatywą mogłyby stać się opakowania biodegradowalne, ale obecnie wytwarzane folie biodegradowalne są matowe i na produkcie wyglądają nieestetycznie, co może odstraszać potencjalnych klientów. 

Według producentów owoców i warzyw z Unii Owocowej konieczne jest doprecyzowanie i zharmonizowanie przepisów tak, by nie utrudniać przepływów handlowych w UE w związku z lokalnymi politykami dotyczącymi wymagań w kwestii opakowań i ich recyklingu. Bardzo istotny jest fakt, że świeże owoce i warzywa to produkty łatwopsujące się, z którymi należy się odpowiednio obchodzić na każdym etapie łańcucha dostaw. 

- Wiele inicjatyw zmierzających do usunięcia opakowań z owoców i warzyw kończyło się klęską. W Wielkiej Brytanii rosnący asortyment nieopakowany doprowadził do wzrostu marnotrawstwa żywności w sklepach. W Niemczech handlowcy usunęli folię z ogórków, zwłaszcza ekologicznych, co doprowadziło do 70% strat produktów w marnowaniu żywności. W Holandii wzrosło natomiast wykorzystanie opakowań plastikowych ze względu na zapobieganie marnotrawieniu żywności. Te przykłady jasno pokazują, że zharmonizowane na poziomie UE przepisy powinny uwzględniać specyfikę owoców i warzyw w kwestii opakowań i wspierać zapobieganie marnotrawieniu żywności - dodaje Paulina Kopeć. 

Producenci zwracają się z wnioskiem do Komisji Europejskiej, aby powyższe uwarunkowania zostały uwzględnione w planowaniu zmian w przepisach dotyczących opakowań. Naruszenie powyższych aspektów będzie szkodą dla jakości, bezpieczeństwa oraz negatywnie wpłynie na poziom konsumpcji. Według producentów przepisy powinny również uwzględniać dialog z branżą gospodarki odpadami. Jednocześnie powinny być uruchomione specjalne fundusze na badania, innowacje i rozwój zrównoważonych rozwiązań opakowaniowych. Zapewni to opłacalnie zrównoważone, alternatywne opakowania stale dostępne dla sektora warzywno-owocowego.

fot. Biedronka