Sprawą bobrów zainteresowała się posłanka Iwona Maria Kozłowska z Koalicji Obywatelskiej, która w interpelacji do ministerstwa środowiska i klimatu napisała: „Od lat rolnicy w całym kraju borykają się z działalnością bobrów, która w rejonach upraw staje się szkodliwa. Odbudowa populacji tego gatunku w Polsce po drugiej wojnie światowej jest niewątpliwym sukcesem z punktu widzenia ekologii. Nie do przecenienia jest pozytywny wpływ aktywności bobrów na środowisko. Obecnie nie ma zagrożenia wyginięciem tego gatunku, a coraz więcej słyszy się o szkodach powstających w wyniku ich działalności. Dynamiczny rozrost populacji generuje coraz większe szkody zarówno w postaci plonów, jak i pracy, a w konsekwencji tego koszty finansowe. Rolnicy zgodnie twierdzą, że jest to obecnie plaga. Mają jednak ograniczone możliwości przeciwdziałania aktywności bobrów w związku z ich statusem gatunku chronionego. Niszczenie tam tworzonych przez bobry jest nielegalne i grozi za to grzywna. Jest też mało skuteczne, bowiem zniszczone żeremie bobry bardzo szybko odbudowują. Pozostaje zatem czasochłonne walczenie o odszkodowania za poniesione straty”.

Posłanka Kozłowska zapytała o skalę zjawiska oraz czy ministerstwo przewiduje zmiany przepisów dotyczących pomocy rolnikom, którzy ponieśli straty w wyniku aktywności bobrów.

Skala problemu

W odpowiedzi resort środowiska i klimaty przyznał, że w 2020 r. odnotowano w Polsce około 142,5 tys. bobrów a od 2000 r. populacja tego gatunku zwiększyła się blisko 5-krotnie! Szkody wyrządzone przez bobry prezentują się następująco:

·       2019 r. -  26,6 mln zł

·       2020 r. -  29,2 mln zł

·       2021 r.  - 29,9 mln zł  

Czy potrzebna jest zmiana przepisów?

Na pytanie dotyczące zmiany przepisów mających na celu wzmocnienie pomocy rolnikom, którzy ponieśli straty w wyniku aktywności bobrów ministerstwo środowiska i klimatu zauważyło, że fakt objęcia ochroną nie uniemożliwia podejmowania jakichkolwiek działań w stosunku do bobrów. Regionalni dyrektorzy ochrony środowiska, na wniosek podmiotów, w których interesie jest np. zminimalizowanie szkód, wydają zezwolenia m.in. na

·       płoszenie i niepokojenie,

·       umyślne zabijanie bobrów,

·       niszczenie siedlisk oraz usuwanie żeremi i tam budowanych przez ten gatunek.

Problem w tym, że takie decyzje nie zawsze są wprowadzane w całości w życie. Z zestawień wynika, że mimo wydawania zgód na odstrzał bobrów nie są one realizowane.

  Liczba bobrów objętych zezwoleniem                       Liczba zabitych bobrów

                 na zabicie

2015                      8887                                                                                  1511

2016                      5785                                                                                  1582

2017                      5313                                                                                  1132

2018                      5348                                                                                   649

2019                      8391+9 rodzin                                                                  274

2020                      5839 + 25 rodzin                                                              669

Umowa z myśliwymi

Ministerstwo środowiska i klimatu zaznaczyło także, że w 2016 r. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska oraz Zarząd Główny PZŁ zawarły porozumienie w sprawie wprowadzenia do stosowania instrukcji określającej reguły postępowania przy ograniczeniu liczebności populacji bobra europejskiego na terenach obwodów łowieckich. Redukcja populacji ma w głównej mierze dotyczyć obszarów, w których szkody powodowane przez bobry są najbardziej dotkliwe – m.in. tam, gdzie zwierzęta te uszkadzają wały przeciwpowodziowe czy urządzenia melioracyjne. Ma to z jednej strony zapewnić większe bezpieczeństwo obywateli i ich dobytku, a z drugiej zwiększyć akceptację ochrony tego gatunku

Nie będzie zmiany przepisów

- Biorąc powyższe pod uwagę oraz fakt, że istnieją już mechanizmy pozwalające na regulowanie populacji bobra w skali lokalnej oraz zgodnie z art. 126 ust. 1 pkt 5 ustawy o ochronie przyrody Skarb Państwa odpowiada za szkody wyrządzone przez wybrane gatunki objęte ochroną, w tym bobry, prace nad wprowadzeniem przepisów bądź innych mechanizmów, które ograniczyłyby populację tego gatunku w skali kraju, nie są aktualnie prowadzone – napisała w podsumowaniu Małgorzata Golińska wiceminister klimatu i środowiska.
wk