Krowa i świnia plus: niełatwo sięgnąć po płatności za dobrostan
Już od 15 marca można wnioskować o dodatkowe płatności z nowego działania PROW „Dobrostan zwierząt”, czyli słynne dopłaty „świnia i krowa plus”. Jednak przepisy są skomplikowane i mocno ograniczają grono wnioskodawców.
Wnioski o pomoc z tego programu będą składane razem z wnioskami o dopłaty bezpośrednie za pomocą aplikacji eWniosekPlus. Co ciekawe, jak wynika z uzasadnienia ustawy, rolnicy nie będą wskazywać konkretnych zwierząt, dla których ubiegają się o pomoc, a ARiMR sama ustali, które zwierzęta mogą być objęte wnioskiem na podstawie danych zawartych w systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt (IRZ).
Będą to zwierzęta, które spełniają warunki przyznania pomocy pod względem gatunku, płci i wieku – czyli tego, co można wyczytać z danych w IRZ.
Jak wynika z proponowanych przepisów, ubiegając się o płatność za dobrostan rolnik podejmuje zobowiązanie roczne, a w jednym gospodarstwie można realizować więcej niż jeden wariant. W warunkach przyznawania pomocy kryje się jednak sporo haczyków, które mogą skutecznie ograniczyć grono beneficjentów.
Konieczny plan
Każdy ubiegający się o płatności za dobrostan musi mieć „Plan poprawy dobrostanu”. Kopie stron planu trzeba dołączyć do wniosku (zapewne w postaci skanu za pomocą aplikacji eWniosekPlus). Jeżeli w kolejnym roku gospodarz będzie zamierzał ubiegać się ponownie o płatności dobrostanowe, a w gospodarstwie nie będzie zmian, nie będzie konieczne ponowne sporządzanie planu. Koszt takiego planu można zrefundować w postaci tzw. kosztów transakcyjnych, w ramach których można odzyskać maks. 1000 zł, jednak nie więcej niż 15% płatności dobrostanowej.
Świnia+
Pakiet 1. Dobrostan świń jest podzielony na 4 warianty:
- 1.1. Dobrostan loch – zwiększona powierzchnia w budynkach – stawka 301 zł/szt.,
- 1.2. Dobrostan tuczników – zwiększona powierzchnia w budynkach – stawka 24 zł/szt.,
- 1.3. Dobrostan loch – dostęp do wybiegu – stawka 612 zł/szt.,
- 1.4. Dobrostan tuczników – dostęp do wybiegu – stawka 33 zł/szt.
Warto już na początku zwrócić uwagę, że warianty „wybiegowe” mogą być realizowane tylko wtedy, jeżeli w kraju nie ma ASF, a więc w tym roku na pewno nie będą one wdrażane.
Lochy
Podstawowym warunkiem koniecznym do ubiegania się o płatność dla loch jest ich oznakowanie dodatkowym kolczykiem z numerem indywidualnym lochy. Takie oznaczenie trzeba zgłosić oczywiście do biura powiatowego ARiMR.
W wariancie 1.1. określono dokładnie minimalną powierzchnię, jaka musi przypadać na jedno zwierzę (patrz tab. 1. na następnej stronie), jednak to nie wszystko. Aby spełnić wymagania programu, lochy nie mogą być utrzymywane w systemie jarzmowym, nawet w krótkim okresie na porodówce, gdzie zamknięte jarzmo chroni prosięta przed przygnieceniem. Wydaje się to zbyt drastycznym ograniczeniem, zwłaszcza że w wielu krajach dopuszcza się kojce z otwartym jarzmem po tygodniu od oprosienia.
Wymagania wynikające z programu muszą być spełnione od dnia złożenia wniosku do 14 marca następnego roku. Podstawą naliczenia płatności jest średnia liczba loch oznakowanych indywidualnie w okresie zobowiązania.
Tuczniki
W tym przypadku również określono minimalne powierzchnie kojców przypadające na każde zwierzę w zależności od jego masy (patrz tab. 2.). Te wymagania muszą być spełnione w odniesieniu do wszystkich warchlaków i tuczników utrzymywanych w gospodarstwie – także tych, do których nie przysługuje dopłata. Dodatkowo maksymalna liczba tuczników utrzymywanych w gospodarstwie nie może być większa niż określona w planie poprawy dobrostanu.
W tym przypadku okres zobowiązania rozpoczyna się z dniem złożenia wniosku i trwa do dnia złożenia kolejnego wniosku albo do 15 maja roku następnego, jeżeli rolnik nie kontynuuje zobowiązania.
- po pierwsze – do pomocy kwalifikują się tylko tuczniki pochodzące od loch objętych programem. To dyskwalifikuje już wszystkie zwierzęta wyprodukowane na bazie importowanych warchlaków,
- po drugie – do płatności kwalifikują się sztuki, które zostały ubite w gospodarstwie albo oddane do rzeźni albo przemieszczone do rzeźni za pośrednictwem wyłącznie jednego pośrednika od dnia następnego po upływie 4 miesięcy od złożenia wniosku do dnia poprzedzającego złożenie wniosku w kolejnym roku, ale nie dłużej niż do 15 maja kolejnego roku,
- po trzecie – do dopłaty kwalifikują się tylko sztuki, które przed ubojem albo oddaniem do rzeźni były utrzymywane wyłącznie przez rolnika uczestniczącego w programie.
Mówiąc wprost – płatność należy się jedynie do tucznika pochodzącego od lochy objętej programem poprawy dobrostanu, ubitego w okresie zobowiązania, który przez całe swoje życie był utrzymywany w gospodarstwie objętym programem poprawy dobrostanu.
Grzegorz Ignaczewski
<p>redaktor „top agrar Polska”, ekonomista, specjalista w zakresie dopłat bezpośrednich, PROW i ekonomiki gospodarstw.</p>
Najważniejsze tematy