Do konsultacji społecznych zostało przesłane rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania  pomocy finansowej w ramach poddziałania „Wsparcie na zalesianie i tworzenie terenów zalesionych” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020.

Zasady otrzymania dotacji

Proponowana zmiana stanowi dostosowanie przepisów do zmian wprowadzanych w PROW 2014–2020 w okresie przejściowym, czyli na lata 2021 i 2022.

Jednocześnie projekt rozszerza dotychczasowe działanie PROW poprzez wprowadzenie płatności dla rolników oraz jednostek samorządu terytorialnego na zakładanie zadrzewień śródpolnych na gruntach ornych będących ich własnością. Pomoc przyznawana będzie na zakładanie zadrzewień o powierzchni co najmniej 0,1 ha i nie więcej niż 0,5 ha oraz o szerokości nie większej niż 20 m.

Ścisłe kryteria i cele

Zadrzewienia tworzone będą, ściśle według kryteriów określonych w zmienionym PROW 2014-2020 oraz wymogów określonych w przepisach procedowanego rozporządzenia czyli m.in. z mieszanki rodzimych gatunków drzew i krzewów (co najmniej 3 różnych), w której przeważają gatunki liściaste – 90% (w tym biocenotyczne lub miododajne). - Zakładane w ten sposób zadrzewienia stanowić będą element krajobrazu istotny dla zachowania bioróżnorodności obszarów rolnych, ponieważ są miejscem bytowania wielu organizmów i bazą pokarmową m.in. dla ptaków i owadów zapylających, wspomagając tym samym  utrzymanie równowagi ekologicznej w systemach rolniczych. Ponadto realizować będą szereg innych funkcji środowiskowych, w tym przede wszystkim zwiększenie retencji wodnej, poprawę jakości wód oraz przeciwdziałanie erozji gleby -czytamy w uzasadnieniu rozporządzenia. 

Funkcje ochrony wody zadrzewień będą realizowane poprzez propagowanie ich zakładania m.in. przy ciekach i zbiornikach wodnych. Sadzone tam drzewa i krzewy, dzięki rozbudowanemu systemowi korzeniowemu stanowić będą skuteczną barierę ograniczającą przemieszczanie się zanieczyszczeń do wód.

Zgodnie ze strategią bioróżnorodności

Tworzenie zadrzewień śródpolnych będzie zgodne ze „Strategią na rzecz Bioróżnorodności 2030”, która wprowadza zobowiązania w zakresie ochrony i przywracania dobrego stanu przyrody w Unii Europejskiej, w tym m.in. obecność elementów krajobrazu charakteryzujących się bogatą różnorodnością biologiczną na gruntach rolnych, powstrzymanie i odwrócenie procesu spadku liczebności owadów zapylających oraz zasadzenie 3 mld drzew w UE do 2030 r.

Od 2023 r. w ramach projektowanego Planu Strategicznego na lata 2023-2027 planowane jest wsparcie założonych zadrzewień śródpolnych (m.in. w ramach PROW 2014-2020), w ramach ekoschematów, czyli przyszłych płatności I filara WPR związanych z praktykami na rzecz ochrony środowiska i klimatu.

Jakie stawki dopłat do zadrzewień śródpolnych?

Ministerstwo rolnictwa zaproponowało następujące stawki dopłat z tytułu zalesienia lub wsparcie na zadrzewienie:

Do tego rolnik może liczyć na premię pielęgnacyjną (od 424 do 1620 zł) oraz zalesieniową w wysokości 1215 zł/ha.