W wielu gospodarstwach zalegają tony odpadów rolniczych – folie, big bagi, sznurki i siatki od balotów. Piętrzące się stosy stanowią niemały problem dla rolników – zajmują miejsce, są nieestetyczne, ale także stanowią zagrożenie biologiczne (rozwijające się bakterie, grzyby). Wcześniej odpady były odbierane przez firmy zajmujące się przetwarzaniem surowców i nawet rolnik mógł za te materiały otrzymać pieniądze, teraz trzeba zapłacić krocie aby się ich pozbyć. Problem z zagospodarowaniem odpadów nadal jest, gdyż firm biorących udział w przetargach nie ma wcale aż tak wiele.

Aby odpady rolnicze były w odpowiedni sposób zagospodarowane Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Rolnej uruchamia kolejny już nabór wniosków, które mogą składać gminy.

Odpady były usuwane w ten sposób już trzykrotnie dzięki organizowanym naborom, a w każdym naborze bierze udział około 1000 gmin. To również pokazuje, że problem ma dość dużą skalę.  

Kolejny nabór wniosków rusza już 2 stycznia i zakończy się 31 marca 2023 r.

Jaka forma wsparcia?

NFOŚiGW podaje, że formą wsparcia są dotacje za poniesione koszty za transport oraz odzysk lub unieszkodliwienie odpadów z folii rolniczych, siatki i sznurka do owijania balotów, opakowań po nawozach i typu Big Bag. Beneficjentami programu są jednostki gminy lub związek gminny, a ostatecznymi odbiorcami korzyści rolnicy.

Poniesione koszty w okresie od 1 listopada 2022 r. do 31 grudnia 2023 będzie trzeba udokumentować. NFOŚ nie pokryje kosztów zbioru odpadów z gospodarstw – to gmina musi zorganizować sama lub prosić rolników o dostarczenie odpadów w wyznaczone miejsca. Gminy mogą złożyć tylko jeden wniosek.

Zobowiązania (rozumiane jako podpisywanie umów) podejmowane będą do 30.06.2023 r. Wypłata środków w ramach umów zawartych na podstawie wniosków złożonych w niniejszym naborze realizowana będzie do 31.03.2024 r.

Ile gmina otrzyma dofinansowania?

Gmina otrzyma dofinansowanie w formie dotacji do 100% kosztów kwalifikowanych, ale kwota dofinansowania nie może przekroczyć iloczynu 500 zł wyrażonej w Mg masy odpadów.

Wypłata transz dotacji może nastąpić wyłącznie w formie refundacji, a w przypadku wyczerpania limitu środków w planie finansowym NFOŚiGW w roku bieżącym zaplanowane wypłaty mogą być przesunięte przez NFOŚiGW na rok następny. Wypłaty mogą być przesunięte nie więcej niż o jeden rok wobec planowanych terminów. Przesunięcie może dotyczyć nie więcej niż 50% kwoty zaplanowanej do wypłaty na dany rok.

To wsparcie jest traktowane jako pomoc publiczna w postaci pomocy de minimis dla sektora rolnego.

Jak złożyć wniosek o dofinansowanie?

Przygotowane wnioski należy składać w wersji elektronicznej przez Generator Wniosków o Dofinansowanie („GWD”), a w przypadku braku podpisu elektronicznego, oprócz przesłania wersji elektronicznej należy przesłać wygenerowany przy użyciu GWD:

•             wydruk wniosku, zawierający na pierwszej stronie kod kreskowy,

•             oświadczenia podpisane zgodnie z zasadami reprezentacji wnioskującego,

drogą pocztową lub kurierem na adres:

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

ul. Konstruktorska 3A

02-673 Warszawa

z dopiskiem „Usuwanie folii rolniczych i innych odpadów pochodzących z działalności rolniczej” albo złożyć bezpośrednio w kancelarii NFOŚiGW od poniedziałku do piątku w godzinach 7:30 – 15:30.

Dla wniosków składanych w formie wydruku przesłanych pocztą lub kurierem za dzień wpływu uważa się dzień rejestracji (wpływu) ww. dokumentacji w kancelarii NFOŚiGW. Wnioski, które wpłyną po terminie zostaną odrzucone. Ocena wniosków rozpocznie się po zakończeniu naboru wniosków.

Wnioskodawcy będą informowani o wyniku oceny za pośrednictwem poczty elektronicznej.

Jak to organizują gminy?

Gmina początkowo, gdy zdecyduje się na złożenie wniosku o wsparcie, musi oszacować ilość odpadów rolniczych. Najczęściej do każdego z gospodarstw trafia formularz, na którym rolnik określa oszacowaną ilość odpadów. Na tej podstawie gmina wysyła wniosek do NFOŚiGW na określoną kwotę pomocy. Gmina ogłasza również przetarg na odbiorcę odpadów. Urzędy gminy organizują miejsce zbiórki odpadów i datę ich odbioru, a rolnicy są zobowiązani samodzielnie i na własny koszt je dostarczyć do punktu odbioru.

Zdarza się, że kwota 500 zł za tonę nie pokrywa w pełni odbioru i utylizacji, wówczas rolnicy mogą być poproszeni o dopłatę, jednak wszystko zależy od firmy odbierającej odpady i podpisanej umowy.

dkol