Z artykułu dowiesz się
- Jakie czynniki wywołują reakcję stresowe u krów?
- 8 sprawdzonych sposobów na ograniczenie negatywnych skutków stresu cieplnego?
r e k l a m a
Partnerzy portalu
Strona główna>Polskie mleko>Stres cieplny u krów jest problemem, który będzie narastał w dobie zmian klimatycznych
Stres cieplny u krów jest problemem, który będzie narastał w dobie zmian klimatycznych
01.04.2020
Tegoroczne Forum Hodowli Bydła, podczas „Fermy Bydła” w Łodzi zdominował temat wpływu chowu krów na zmiany klimatyczne, ale... Jednym z bardzo aktualnych zagadnień w zakresie zmian klimatycznych jest chów krów w warunkach stresu cieplnego.
Obecnie mamy nawet 5 miesięcy upałów
I chociaż do lata – które jak wskazują prognozy będzie kolejnym upalnym i suchym – pozostało jeszcze trochę czasu, to prof. Zygmunt M. Kowalski z Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, już w lutym podjął temat stresu cieplnego u krów, który jest obecnie o wiele bardziej problematyczny dla zwierząt niż było to jeszcze 20–30 lat temu. A to z powodu, że mamy już w kraju 4, a nawet 5 miesięcy upałów.
r e k l a m a
– W okresie największych upałów dochodzi do znacznego spadku wydajności w porównaniu do wydajności w kwietniu czy maju. Zdecydowanie pogarsza się rozród, a także odporność krów na choroby, co zwiększa ich podatność np. na mastitis – tłumaczył prof. Kowalski.
Krowy w laktacji produkują więcej ciepła niż krowy zasuszone i potrzebują warunków do pozbycia się ciepła
Dla produkcji 1 litra mleka przez wymię musi przepłynąć około 400 litrów krwi, co przy wydajności 50 litrów daje wartość 20 000 litrów na dobę. Proces ten wymaga wzmożonego metabolizmu, co wiąże się z drastycznym wzrostem ilości produkowanego ciepła wewnątrz ciała krowy. Naukowcy wykazali, że krowy o wydajności 31,6 i 18,5 kg mleka dziennie produkowały o 48,5 i 27,5% ciepła więcej, niż krowy zasuszone. Krowom należy więc stworzyć takie warunki bytowe, aby mogły pozbyć się tego nadmiaru ciepła.
Reakcje stresowe krowy – obok wysokiej temperatury otoczenia – powoduje również wysoka wilgotność, jak również ciepło produkowane przez organizm w wyniku przemian w przewodzie pokarmowym i w całym organizmie zwierzęcia na skutek metabolizmu.
- Obok schładzania, skutki stresu cieplnego u krów można ograniczyć poprzez właściwe żywienie
– Z jednej strony wynika to z przegrzania, z drugiej zaś, ze zmian samej paszy, spowodowanych wpływem temperatury na jej smakowitość. Przegrzewają się nie tylko kiszonki, szczególnie te najlepsze z kukurydzy, traw czy przewiędniętej lucerny, ale również pasze i TMR-y na stole paszowym. Temperatura otoczenia na poziomie około 25°C tylko nieznacznie ogranicza pobranie paszy, ale już temperatury wysokie, powyżej 30°C, bardzo zauważalnie zmniejszają pobranie – tłumaczył prelegent.
- – Schładzajcie latem krowy i to nie tylko w obiektach, gdzie produkuje się mleko, ale także tam, gdzie utrzymywane są krowy zasuszone. Amerykańscy naukowcy z Florydy udowodnili, że krowy, które są schłodzone w ostatnich trzech tygodniach przed porodem rodzą cielęta o ok. 4,5 kg cięższe, niż krowy poddane stresowi cieplnemu – apeluje prof. Zygmunt M. Kowalski
Jak zmniejszyć stres cieplny u krów - 8 skutecznych sposobów
Lato to szczególne wyzwanie dla hodowców krów mlecznych. I nie tylko dlatego, że trzeba je schłodzić, ale również należy odpowiednio żywić stado. Bo właśnie przez właściwe żywienie można zmniejszyć skutki stresu cieplnego.
W celu zmniejszenia negatywnych skutków stresu cieplnego profesor Kowalski przedstawił hodowcom najważniejsze zalecenia. Są to:
- zwiększenie pobrania potasu i sodu. Pocące się zwierzęta wyprowadzają z organizmu wodę wraz z elektrolitami. W warunkach sprzyjających stresowi cieplnemu zawartość potasu w dawce pokarmowej powinna być zwiększona do ok. 1,5%, co przy pobraniu 25 kg suchej masy daje pobranie 375 g potasu;
- zwiększenie udziału pasz treściwych w dawce pokarmowej, kosztem mniejszego udziału pasz objętościowych, których fermentacja w żwaczu generuje ciepło. Trzeba jednak pamiętać, że żywienie dawkami ze zwiększoną zawartością pasz treściwych zwiększa zagrożenie kwasicą, dlatego konieczne jest stosowanie np. kwaśnego węglanu sodu czy żywych kultur drożdży;
- stosowanie dodatków tłuszczowych. W czasie przemian tłuszczu w organizmie krowy wydzielają mniej ciepła niż w czasie przemian węglowodanów;
- montowanie wentylatorów nad stołem paszowym;
- dodawanie melasy do TMR-u, w ilości 1–2 kg/sztukę, która powoduje, że mieszanina wolniej wysycha. Melasa jest dodatkowo dobrym źródłem potasu;
- częstsze żywienie i żywienie „na noc”, czyli 70–80% dziennej dawki powinno być zadawane wieczorem;
- unikanie wypasu;
- dbanie o staranne wybieranie kiszonek z silosu, unikanie ich przegrzewania się.
Prof. Kowalski podkreślił jednak, że nawet stosowanie się do wszystkich zaleceń nie wyeliminuje negatywnych skutków stresu cieplnego, jednak w znaczący sposób może je ograniczyć.
Beata Dąbrowska
Zdjęcia: Beata Dąbrowska
Masz pytania?
Zadaj pytanie redakcjir e k l a m a
r e k l a m a
Najważniejsze tematy
r e k l a m a