- Dlaczego warto hodować bydło simentalskie?
- Czym różni się bydło simentalskie od hf-a?
- Za co głównie jest cenione bydło simentalskie przez hodowców?
Rośnie liczba hodowców simentali
Według danych Polskiej Federacji Hodowców Bydła i Producentów Mleka, przeciętna liczba ocenianych krów rasy simental za 2020 rok wyniosła 10 016 sztuk, o średniej wydajności 6531 kg mleka, przy 4,16% zawartości tłuszczu i 3,45% białka. Hodowców rasy simentalskiej spotkać można w każdym zakątku kraju. Przekonujemy się o tym odwiedzając gospodarstwa specjalizujące się w produkcji mleka, w których to coraz częściej spotykamy bądź czystorasowe bydło simentalskie, bądź mieszańce pochodzące z krzyżowania rasy holsztyńsko-fryzyjskiej z buhajami wycenionymi na cechy mleczności.
Czym różni się bydło simentalskie od hf-a?
Na Zachodzie, ale również w naszym kraju, hodowcy hf-ów często wprowadzają do stada krowy simentalskie, aby podnieść procentową zawartość białka i tłuszczu w produkowanym mleku. W badaniach dotyczących zależności między koncentracją i typem białek mleka, a ilością i jakością mleka udowodniono, że u krów różnice w wydajności i zawartości poszczególnych składników oraz we właściwościach fizykochemicznych i technologicznych mleka związane są m.in. z frakcją allelu kazeiny. Częstotliwość występowania allelu kazeiny jest wyższa u bydła simentalskiego niż u innych ras, co pozwala z tej samej ilości mleka uzyskać znacznie więcej sera.
W procesie produkcji wołowiny najważniejszym czynnikiem jest płodność. Stosunek wskaźników płodności do tempa wzrostu i do jakości tuszy jest jak 10:2:1, co oznacza, że płodność z ekonomicznego punktu widzenia jest pięć razy ważniejsza niż przyrosty i dziesięć razy ważniejsza niż jakość tuszy. W rasie simentalskiej także krowy wysokowydajne wykazują znakomitą płodność. Nawet w stadach o najwyższej intensywności selekcji okres międzywycieleniowy może być krótszy niż 390 dni, co pozwala wyprodukować więcej mleka w całym okresie użytkowania krowy. Jak podaje PFHBiPM, średni okres międzywycieleniowy dla krów rasy simentalskiej objętych oceną użytkowości mlecznej wyniósł w 2020 r. 413 dni. W ostatnich latach wielu hodowców rozpoczęło opas uzyskiwanych cieląt w celu zwiększenia dochodów. Ceny uzyskiwane za cielęta simentalskie są znacznie wyższe niż za cielęta ras mlecznych.
Długowieczne i wysokowydajne
Simentale to rasa długowieczna, a wiadomo, że dłuższy okres użytkowania krów zwiększa dochody gospodarstwa. Ponadto krowy starsze należą do wyższej grupy produkcyjnej, a większa liczba tych krów zwiększa średnią ilość pozyskiwanego mleka i dochody producenta. Zapewniając simentalom prawidłowe żywienie można uzyskać bardzo wysokie wydajności ciesząc się jednocześnie długim okresem ich użytkowania. Potwierdzeniem może być chociażby gospodarstwo Agnieszki i Jarosława Wiśniewskich z Kręćkowa (woj. mazowieckie), których 1/3 z liczącego 170 krów stada, to właśnie czystorasowe simentale. Gospodarstwo hodowców odwiedziłam w ubiegłym roku, wówczas to średnia wydajność całego stada wynosiła 9400 kg mleka od sztuki, przy czym w rasie simental była nieznacznie – bo o 200 litrów mleka – mniejsza. W stadzie simentali nie brakowało jednak krów, które dawały ponad 11 000 kg mleka w laktacji, a rekordzistka przekroczyła 12 000 kg.
Dobra mleczność to jedno, jednak nie mniej ważna jest jakość produkowanego przez tę rasę mleka, które cechuje się wyższą niż u hf-a zawartością białka i tłuszczu. W hodowli Wiśniewskich średnia zawartość białka w mleku kształtuje się na poziomie 3,55%, a tłuszczu 4,50%.
Odporne na mastitis
Hodowcy cenią rasę simentalską przede wszystkim za dobrą odporność na zapalenia wymion. Udowodniono, że rasa simentalska ma genetycznie uwarunkowaną mniejszą wrażliwość na występowanie mastitis. Simentale charakteryzują się również zdecydowanie mocniejszymi kończynami i lepszym wykorzystaniem paszy dzięki czemu sprawdzają się w warunkach mniejszej intensywności produkcji mleka.
Beata Dąbrowska
Zdjęcia: Beata Dąbrowska