Przez Małopolskę w ubiegłym tygodniu przeszedł front burzowy, który wygenerował ponad 900 interwencji strażaków oraz brak prądu dla około 60 tysięcy odbiorców.

– Ostatnie godziny w Małopolsce były bardzo niebezpieczne. Byliśmy niemal w ogniu krzyżowym dwóch frontów i kolejnych ostrzeżeń pogodowych najwyższego stopnia. Ale wspólnie ze służbami ratowniczymi trzymaliśmy rękę na pulsie. Na szczęście nie ma osób rannych – mówi wojewoda małopolski Łukasz Kmita, który cały czas pozostawał w kontakcie z Komendą Wojewódzką Państwowej Straży Pożarnej oraz starostami.

Zniszczenia budynków gospodarczych

PSP podczas interwencji odnotowała 91 uszkodzonych budynków mieszkalnych, ale i 80 gospodarczych, gdzie w niektórych przypadkach pozrywało dachy.

Stan klęski żywiołowej

W wyniku nawałnicy, największe straty odnotowano w powiecie brzeskim, gdzie w niedziele 27 sierpnia miało miejsce posiedzenie sztabu kryzysowego. Tysiące gospodarstw w gminie Czchów zostało bez prądu, powalone drzewa blokowały przejazdy i uszkodzone zostało kilkanaście kilometrów dróg gminnych. Jak czytamy na stronie tarnow.naszemiasto zdaniem Marka Chudoby burmistrza miasta i gminy Czchów, żywioł, który nawiedził gminę to nie tylko nawałnica, ale i trąba powietrzna. W związku z tym w urzędzie miejskim w Czchowie od 28 sierpnia trwa przyjmowanie wniosków o wypłatę odszkodowań, a burmistrz miasta oczekuje, że na wniosek wojewody zostanie ogłoszony stan klęski żywiołowej.

Jak zaznacza, w wielu miejscach gminy uprawy kukurydzy zostały całkowicie zniszczone, często były to powierzchnie 5,10 ha.

Szacowanie strat w Małopolsce

- Do dnia 5 września 2023 r. szkody w uprawach rolnych spowodowane wystąpieniem niekorzystnych zjawisk atmosferycznych - gradu i deszczu nawalnego zostały zgłoszone do Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie przez ponad 350 gospodarstw w z terenu 8 gmin województwa małopolskiego do których należą: Korzenna, Bobowa, Łużna, Chełmiec, Podegrodzie, Łukowica, Jodłownik, oraz Raciechowice. Najwięcej poszkodowanych gospodarstw wystąpiło w gminach Korzenna (straty głównie w uprawach zbóż) oraz Raciechowice, Jodłownik i Łukowica (straty głównie w sadach). Ponadto, wystąpienie powodzi zgłoszone zostało w 2 gospodarstwach położonych w gminie Proszowice, a suszy w 2 gospodarstwach w gminie Raciechowice. Ostateczna wartość i zakres szkód będzie znana dopiero po dokonaniu szacunku szkód przez Komisję i sporządzeniu stosownych protokołów. Zależnie od intensywności oraz czasu narażenia roślin na niekorzystne zjawisko atmosferyczne, jak również kondycji roślin, wielkość powstałych uszkodzeń może znacznie się od siebie różnić, a w konsekwencji może mieć wpływ na wielkość i jakość plonu. Dla przykładu uszkodzone przez grad owoce nie nadają się na sprzedaż na zaopatrzenie świeżego rynku. Stanowią co najmniej towar niskiej klasy, a w wielu przypadkach zostaje on wykorzystany na cele przetwórcze - komentują sytuację w województwie eksperci Małopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego. 

Nawet 90% strat w sadach!

Przez część Polski przeszło ogromne gradobicie, połączone z ulewą. Na terenie powiatu myślenickiego i limanowskiego miało miejsce 26 sierpnia. Jak czytamy na stronie Stowarzyszenie Integrowanej Produkcji Owoców "Podkarpacie" uszkodzeniu uległo w zależności od ustawienia rzędów drzew od 50% do nawet 90% owoców!

"Ten dzień zapamiętamy do końca życia" - mówią sadownicy

Sady jabłoniowe zostały zniszczone doszczętnie w Raciechowicach owoce, które znajdowały się na drzewach, są podziurawione przez grad. Jak czytamy na profilu DPI24, straty przykładowo w 6-ha sadzie mogą sięgać nawet 200 tysięcy złotych. 

Ogromne straty na polach kukurydzy i soi

Straty nie dotyczą jedynie sadów owocowych, grad zniszczył uprawy kukurydzy, a także soi. Jak informuje nas rolnik, straty u niego obejmują powierzchnię około 50 ha. 

- Straty to na chwilę obecną to około 50 hektarów łącznie soi oraz kukurydzy doszczętnie zniszczonej. Kukurydza przeznaczona na ziarno w całości, gdyż nie mamy hodowli i w tym wypadku strata jest całkowita, bo duża część upraw wygląda tak, że zostały gołe kolby, a w niektórych przypadkach kolby zostały strącone na ziemię, soja również wygląda tak, jakby walcem ją przejechał ktoś, strączki oberwane w 80% przynajmniej, łodygi połamane wiec nie łudzę się, że cokolwiek z tego zbiorę. Ubezpieczyciel powiadomiony jednak skala zniszczeń ogromna nie wspominając o budynkach gospodarczych - powiadomił nas rolnik z Tarnowa.

Robert Telus - „To obowiązek odpowiedzialnego rządu, by być z Wami w takich trudnych chwilach i pomagać”.

Zniszczeniami w sadach zainteresował się sam minister rolnictwa, Robert Telus, który pierwszego września odbył wizytę w sadzie Państwa Majki w miejscowości Zegarowice, gmina Raciechowice. W Sadach Pana Stanisława doszło do ogromnych strat, a jak podkreślił minister „To obowiązek odpowiedzialnego rządu, by być z Wami w takich trudnych chwilach i pomagać”.

✅Zniszczenia w Sadach w m. Zegarowice, gm. Raciechowice, pow myślenicki
✅Zniszczone drzewa owocowe, straty plonów, zniszczenia w gospodarstwie i obejściu
✅To obowiązek odpowiedzialnego rządu, by być z Wami w takich trudnych chwilach i pomagać#telus #RobertTelus #wiarygodność pic.twitter.com/fWbe9dMn4m

— Robert Telus (@RobertTelus) September 1, 2023

✅Jestem dziś z wizytą w sadzie Pana Stanisława Majki w miejscowości Zegarowice, gm. Raciechowice, powiat myślenicki.
✅W sadach Pana Majki doszło do ogromnych strat. Zniszczone drzewa owocowe, jabłonie, straty tegorocznych plonów czyli jabłek#telus #RobertTelus #wiarygodność pic.twitter.com/P3bHiU21UV

— Robert Telus (@RobertTelus) September 1, 2023

- Natychmiast zarządziłem szacowanie szkód w tym regionie. Jesteśmy z rolnikami, nie pozostawimy ich samych sobie. Będziemy szukać rozwiązania i sposobów ich wsparcia w tej niekorzystnej sytuacji - powiedział Robert Telus. 

Minister @RobertTelus w #Zegartowice: Natychmiast zarządziłem szacowanie szkód w tym regionie. Jesteśmy z rolnikami, nie pozostawimy ich samych sobie. Będziemy szukać rozwiązania i sposobów ich wsparcia w tej niekorzystnej sytuacji. pic.twitter.com/9q1eRjOQIF

— Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (@MRiRW_GOV_PL) September 1, 2023

Jaka pomoc dla poszkodowanych?

Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego wymienia dostępne formy pomocy dla poszkodowanych w wyniku wystąpienia niekorzystnych zjawisk atmosferycznych to:

·        kredyt preferencyjny z dopłatą do oprocentowania ARiMR udzielany przez banki, które podpisały stosowne umowy z ARiMR;

·        udzielenie przez Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego pomocy
w opłaceniu bieżących składek na ubezpieczenie społeczne oraz regulowaniu zaległości z tego tytułu w formie odroczenia terminu płatności składek i  rozłożenia ich na dogodne raty, a także umorzenie w całości lub w części bieżących składek;

·        zastosowanie przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa odroczenia i rozłożenia na raty płatności z tytułu umów sprzedaży i dzierżawy nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz ulg w opłatach czynszu, a  także umorzenia raty płatności czynszu z tytułu umów dzierżawy;

·        udzielenie przez wójtów, burmistrzów lub prezydentów miast ulg w podatku rolnym.

- Ponadto zgodnie z Ogłoszeniem Prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa
z dnia 14 grudnia 2022 r. w terminie od dnia 2 stycznia do dnia 29 grudnia 2023 r.  rolnicy, którzy ponieśli w gospodarstwach straty spowodowane klęskami żywiołowymi, bądź wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń (ASF) mogą składać w ARiMR wnioski o przyznanie pomocy na operacje typu „Inwestycje odtwarzające potencjał produkcji rolnej" w ramach poddziałania „Wsparcie inwestycji w odtwarzanie gruntów rolnych i przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku klęsk żywiołowych, niekorzystnych zjawisk klimatycznych i katastrof" PROW 2014 – 2020 - dodaje Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego. 

Bernat Patrycja/Dorota Kolasińska
malopolska.uw.gov